نشانه های در رفتگی مادرزادی لگن نوزاد و بزرگسال

همه چیز درباره در رفتگی مادرزادی لگن یا دیسپلازی مفصل ران نوزادان و بزرگسالان

دیسپلازی هیپ یک وضعیت پزشکی است که اگر سوکت هیپ به طور کامل بخش توپی بالای استخوان ران را پوشش ندهد، اتفاق می افتد. و در نتیجه مفصل لگن در قسمتی از جای خود خارج می گردد یا به طور کامل جدا می شود. اکثر افراد مبتلا به دیسپلازی هیپ با این وضعیت متولد می شوند. پزشکان کودک شما را برای مشکل دیسپلازی مفصل ران بعد از تولد و در ملاقات های اولیه مورد بررسی قرار می دهند.

اگر در اوایل نوزادی چنین مشکلی تشخیص داده شود، یک براکت نرم می تواند وضعیت را اصلاح کند .موارد خفیف تر مربوط به دررفتگی مادرزادی لگن علائمی ندارد ؛ مگر این که فرد به سن نوجوانی یا جوانی برسد. دیسپلازی هیپ می تواند به غضروف موجود در مفصل هم آسیب وارد کند و غضروف نرم را تحت تاثیر قرار دهد و باعث پارگی شود. کم کم با بالا رفتن سن کودکان و رسیدن به سنین جوانی، ممکن است برای تکان دادن استخوان و قرار گرفتن آن در یک وضعیت مناسب و حرکت صحیح مفصل ها ، جراحی پیشنهاد شود.

علائم در رفتگی مادرزادی لگن

علائم و نشانه ها در گروه های سنی مختلف متفاوت است. ممکن است که متوجه شوید یکی از پاهای نوزاد شما بلندتر از پای دیگری است. زمانی که کودک شروع به راه رفتن می کند، لنگیدن پا افزایش پیدا می کند.

مثلاً ممکن است مادر متوجه شود که هنگام تعویض پوشک یکی از پاها انعطاف پذیری کمتری نسبت به دیگری دارد. دررفتگی مادرزادی لگن جوانان و نوجوانان ممکن است عاملی برای مشکلات دردناک از جمله پوکی استخوان یا پارگی مفصل ها شود که علت آن هم حرکت های شدید مفصل ران می باشد. در بعضی از موارد ممکن است که فرد یک نوع احساس ناپایداری در قسمت لگن داشته باشد.

علائم و نشانه های دیسپلازی مفصل ران در بزرگسالان

• درد کشاله ران و یا یک سمت ران
• بروز حساسیت زمان انجام برخی از فعالیت ها
• درد هنگام نشستن، راه رفتن و یا دویدن
• ضعیف بودن پا
• اختلال در راه رفتن
• محدودیت دامنه حرکات پا
• تق تق کردن مفصل ران
• احساس گیر افتادگی ران

علل در رفتگی مادرزادی لگن

در دوران تولد ، مفصل لگن از یک غضروف نرم تشکیل می شود که به تدریج به استخوان تبدیل شده و سفت می گردد. این قسمت از مفصل باید به یکدیگر وصل شود و بتواند به حرکت فرد کمک کند. اگر قسمت گوی و کاسه مفصل به خوبی به یکدیگر متصل نشوند، قسمت کاسه مفصل نمی تواند اطراف گویی را به خوبی پوشش دهد و در نتیجه کار ایراد پیدا می کند.

در ماه های آخر قبل از تولد که فضای داخل رحم کمی تنگ می گردد، همین امر باعث می شود گوی مفصل لگن از موقعیت اصلی خودش خارج شود و کاسه مفصل هم دچار مشکل شود. همانطور که نمناک اشاره کرده است عواملی که فضا را در رحم کاهش می دهند، شامل موارد زیر هستند:

• بارداری اول
• سایز بزرگ کودک
• تولد نوزاد از قسمت پایین تنه

عوامل خطر و افزاینده ریسک در رفتگی مادرزادی لگن

دیسپلازی مفصل ران معمولاً در دختران بیشتر اتفاق می افتد. خطر دیسپلازی هیپ در کودکانی که از قسمت پایین تنه متولد می شوند و زانوهایشان هنگام تولد خیلی صاف است، بیشتر اتفاق می افتد.

مشکلات و سختی های ناشی از دیسپلازی هیپ

در رفتگی مادرزادی لگن باعث می شود که غضروف نرم بعد ها دچار مشکل شود و موقعیت مفصل را دچار ایراد کند. همچنین مفصل بیش از همیشه در معرض پوکی استخوان قرار می گیرد زیرا فشار بیشتری به سطح گوی و کاسه مفصل وارد می شود. در طول زمان نیز غضروف و استخوان در مقابل یکدیگر قرار می گیرند و حرکات مفصل دچار مشکل خواهد شد.

تشخیص در رفتگی مادرزادی لگن

پزشک می تواند با معاینه و حرکت دادن پای نوزاد در موقعیت های مختلف این وضعیت را تشخیص دهد زیرا از این طریق حرکت مفصل را مشاهده می کند. چنانچه در این بخش از بهداشت و سلامت نمناک عنوان شده است موارد خفیف تر دیسپلازی هیپ، برای تشخیص سخت تر هستند و ممکن است تا سن جوانی مشکلی را ایجاد نکند . اگر پزشک به در رفتگی مادرزادی لگن مشکوک باشد ، احتمالاً آزمایش های تصویر برداری مثل آزمایش اشعه ایکس یا ام آر آی را تجویز می کند .

تشخیص شدت دیسپلازی ران

برای مشخص کردن شدت دیسپلازی استخوان ران معیارهای مختلفی وجود دارد. برای ارزیابی شدت دیسپلازی و ارائه نکات لازم در خصوص پیشگیری از بدتر شدن آن یا درمان پزشک از این معیارها استفاده خواهد کرد. زاویه لبه به مرکز و زاویه تونیس رایج ترین مقیاس است.

زاویه تونیس سقف انحراف حفره حقه ای استخوان لگن و محل اتصال استخوان ران را اندازه گیری می کند.در حالت عادی باید این زاویه صاف و کمتر از ۱۱ درجه باشد. زاویه لبه به مرکز به ارزیابی میزان پوشش سر استخوان ران توسط سوکت لگن می پردازد. این زاویه در حالت طبیعی باید بزرگتر از ۲۵ درجه باشد. اگر اندازه ی زاویه بین ۲۰ و ۲۵ باشد ، دیسپلازی خفیف یا لب مرز و اگر این زاویه کمتر از ۲۰ درجه باشد دیسپلازی شدیدتر است.

درمان در رفتگی مادرزادی لگن در نوزادان با براکت

درمان این وضعیت بستگی به سن فرد و گستردگی آسیب دیدگی لگن او دارد . در مطلب دیگری به طور کامل به روش های درمان در رفتگی مادرزادی لگن نوزادان خواهیم پرداخت چراکه گستردگی متن این موضوع اجازه ی تشریح کامل ان را در اینجا نمیدهد اما به طور خلاصه به رایج ترین شیوه ی درمان یعنی براکت پرداخته ایم.

نوزادان معمولاً با یک براکت نرم درمان می شوند که قسمت گوی مفصل را محکم سر جای خودش نگه می دارد و بعد از چند ماه وضعیت بهبود پیدا می کند و همچنین باعث می شود که کاسه بتواند گوی را بهتر حمایت کند .

البته این براکت ها برای کودکان بالای ۶ ماه خیلی خوب عمل نمی کند . در چنین حالتی پزشک استخوان را به موقعیت اصلی خودش می برد و سپس برای چند ماه کل این قسمت را گچ می گیرد . گاهی اوقات نیز برای جا انداختن مفصل جراحی نیاز است .

اگر در رفتگی مادرزادی لگن خیلی شدید باشد ، موقعیت کاسه مفصل ران هم باید اصلاح شود که در چنین حالتی کاسه مفصل را از قسمت لگن برش می دهند و سپس موقعیت آن را تغییر می دهند که باعث می شود گوی و کاسه مفصل هماهنگی بهتری داشته باشند.

درمان دیسپلازی مفصل ران در بزرگسالان

• نگه داشتن تماس سر فمور با استابولوم هدف درمان این بیماری است زیرا در این وضعیت حفره و سر گرد فمور شکل طبیعی خود را پیدا و حفظ می کنند.
• جراحی تعویض مفصل ران نیز یک گزینه مناسب برای افراد بزرگسال است که از این مشکل رنج می برند .
• استفاده از عصا و کاهش وزن به منظور کاهش فشار، روی مفصل هیپ از درمان های غیر عمل جراحی است. حتی کاهش وزن اندک باعث ایجاد تغییرات بزرگ می شود.
• کاهش درد در بیماران یکی از مهم ترین علت ها برای انجام جراحی است. استئوتومی ؛ نوعی عمل جراحی است که برای اصلاح طول استخوان و یا برای تصحیح امتداد استخوان انجام می شود و در آن، استخوان بیمار توسط جراح ارتوپد و با ابزار تخصصی خاصی برش داده و شکسته می شود.
• وقتی فرد به استئوآرتریت (آرتروز مفصل ران) مبتلا شده باشد ، دیگر جراحی مفید نخواهد بود و تعویض مفصل ران ، به عنوان درمان ارجح برای بیمار در نظر گرفته می شود.هدف از انجام عمل جراحی تعویض مفصل ران ، از بین بردن درد بیمار است.

پیشگیری از بروز دیسپلازی ران

سر استخوان ران کودکان مبتلا به دیسپلازی هیپ دقیقا درون سوکت مفصل لگن قرار نمی گیرد. اگر پاهای نوزاد تازه متولد شده طولانی مدت در حالت صاف قرار بگیرد احتمال آسیب دیدگی غضروف و استخوان های او وجود دارد. غضروف و استخوان های نوزاد نرم است و قنداق کردن کودک سبب بروز آسیب دیدگی پای کودک و باعث دیسپلازی هیپ خواهد شد. اگر شما قصد قنداق کردن کودک را دارید باید مطمئن شوید که پاهای او آزادانه حرکت می کند. باید پاهای کودک کمی خم شوند و از هم فاصله داشته باشند و دقیقاً شبیه وضعیتی باشد که درون رحم مادر داشته اند.

نکات مهم درباره در رفتگی مادرزادی لگن

راه رفتن بعد از جراحی تعویض مفصل لگن

بیماران میتوانند روز بعد از جراحی تعویض مفصل ران با کمک واکر یا عصا راه بروند و بعد از چند هفته آنها را کنار بگذارند. بیمار بعد از کنار گذاشتن عصا ممکن است تا چند ماه لنگش داشته باشد.علت این لنگش ضعف عضلات اطراف لگن و ران است.

مراقبت بعد از عمل جراحی در رفتگی مادرزادی لگن

موفقیت عمل جراحی تعویض مفصل لگن یا ران به مهارت جراح وابسته نیست بلکه به مراقبت های مناسب بعد از جراحی بستگی دارد.زخم عمل جراحی تعویض مفصل لگن، بخیه شده و روی آن پانسمان قرار گرفته است و پانسمان باید هر چند وقت یکبار تعویض شود.

زخم جراحی تا چند روز ترشحات آبکی و زلالی دارد اما بعد از چند روز این ترشحات قطع میشود. تا وقتی که ترشحات وجود دارد ، تعویض پانسمان باید در فواصل زمانی معینی انجام شود. معمولا بخیه ها بعد از دو هفته خارج میشوند.

در چند ماه اول بعد از عمل جراحی مختصری تورم در محل عمل وجود دارد و بیمار ممکن است تا مدتی قدری بیحسی یا گزگز اطراف محل شکاف جراحی خود احساس کند که طبیعی است.تا چند هفته بعد از جراحی بیمار در شب یا در هنگام فعالیت ممکن است درد داشته باشد که این حالت بتدریج از بین میرود. پس ازگذشت سه تا شش هفته از جراحی فرد می تواند فعالیتهای سبک روزانه خود را انجام دهد.

در دوران نقاهت بعد از جراحی تعویض مفصل لگن و ران برای جلوگیری از لخته شدن خون در اندامهای تحتانی جوراب های واریس برای هر دو پای بیمار استفاده میشود. بیمار باید از این جوراب ها چند هفته تا چند ماه استفاده کند. داروهایی تزریقی یا خوراکی به بیمار برای جلوگیری از لخته شدن خون در ساق ها داده میشود.

بعد از عمل جراحی تعویض مفصل لگن و ران هر چند وقت یکبار تا آخر عمر باید به پزشک معالج ارتوپد مراجعه کرد تا از صحت کارکرد مفصل مصنوعی مطمئن شد. بعضی از مشکلات ممکن است برای مفصل مصنوعی بوجود بیاید که در ابتدا ممکن است علامتی نداشته باشد و فرد متوجه آن نشود.

اگر این مشکلات در همین مراحل اولیه درمان نشوند و بیمار تنها هنگامی به پزشک مراجعه کند که ناراحتی برایش ایجاد شده باشد ممکن است وقت را برای درمان مناسب و موثر از دست داده و برای درمان دیر شده باشد.

برای پیشگیری از این وضعیت بیمار باید بطور مرتب و با فواصل سالانه مشخص به پزشک جراح ارتوپد خود مراجعه کند تا معاینه شده و در صورت لزوم از لگن وی عکسبرداری انجام شود. بعد از جراحی تعویض مفصل لگن و ران برای حفظ حرکات مفصل و قدرت عضلات باید تمرینات سبک بدنی را تا آخر عمر ادامه دهد.