مراقبت های ضروری بعد اهدای خون
رعایت این نکات، قبل و بعد از اهدای خون الزامی است
اهدای خون بسیار اعجاب انگیز است چرا که با اهدای خون می توان زندگی و حیات بخشید و حداقل جان ۳ نفر را نجات داد. اهدای خون برای نیازمندان به خون مانند بیماران مبتلا به تالاسمی، حوادث رانندگی، کودکان مبتلا به زردی و… بسیار اهمیت دارد اما این سودمندی می تواند دوطرفه باشد. اهدای خون را باید با روش صحیح به انجام برسانید و نکات قبل و بعد را به خوبی رعایت کنید. در غیر اینصورت کارتان به خوبی پیش نخواهد رفت.
فواید اهدای خون
اهدای خون نه فقط برای کسی که سلولهای خونی را دریافت می کند، بلکه برای سلامت اهدا کننده نیز فواید بسیار دارد. چنانچه در بخش های قبلی بهداشت و سلامت نمناک خواندید، برخی از فواید اهدای خون برای اهدا کننده عبارتند از:
- اهدای خون، خطر حملات قلبی و حتی سرطان را کاهش می دهد.
- اهدای خون سبب کاهش غلظت خون خواهد شد زیرا آهن بر میزان غلظت و چسبندگی بافت خون تاثیر می گذارد و سطوح بالای آهن می تواند باعث غلیظ تر شدن خون شود.
- اهدای خون احساس فوق العاده ای در فرد اهدا کننده ایجاد می کند که ناشی از بخشیدن چیزی به کسی است که به شدت به آن نیاز دارد.
- اهدای خون، ۶۵ درصد از کالری های موجود در بدن را می سوزاند و باعث کاهش وزن می شود.
- اهدای خون به صورت مکرر باعث افزایش ایمنی بدن و کاهش بیماری هایی همچون قلبی، مغزی و عروقی در افراد می شود.
کارهای قبل از اهدای خون
حتما از فردی بخواهید که شما را همراهی کند. این فرد باید در طول پروسه اهدای خون با شما باشد و بتواند در صورت سرگیجه و حالت تهوع به شما کمک کند.
به اندازه کافی آب بنوشید
نوشیدن آب قبل و بعد از اهدای خون، لازم و ضروری است. پس قبل از اهدای خون، حتماً به اندازه کافی آب بنوشید.
یک وعده غذایی مناسب بخورید
متخصصان پیشنهاد می کنند که هرگز با شکم خالی خون اهدا نکنید و سعی کنید یک غذای سبک اما سیر کننده قبل از اهدای خون مصرف کنید.
اگر احساس خوبی ندارید، خون اهدا نکنید
شاید احساس بد شما نشان دهنده یک مشکل در بدن تان باشد که با اهدای خون وضعیت بدتر شود. در صورتی که احساس بیماری می کنید و حال خوبی ندارید، خون اهدا نکنید. شاید به آنفولانزا یا یک بیماری زمینه ای مبتلا هستید که در این حالت، اهدای خون اصلاً کار مناسبی نیست.
قبل از اهدای خون هرگز سیگار نکشید
سیگار به سلامت شما آسیب وارد می کند و بعد از اهدای خون وضعیت را بدتر می کند.
مواد غذایی زیر را قبل از اهدای خون مصرف کنید
بخش مهم نکات ضروری پیش از اهدای خون به تغذیه و مواد غذایی که مصرف میکنید ، مرتبط میشود پس با دقت بخوانید و رعایت کنید آنچه را که باید مصرف کنید .
مواد غذایی حاوی آهن
اهدای خون باعث کاهش سطح آهن در بدن می شود . آهن نقش بسیار مهمی در عملکرد های مختلف بدن دارد. بنابراین باید مراقب باشید که آهن زیادی از بدنتان خارج نشود. مواد غذایی مثل دانه کدو حلوایی، نخود سبز، گوشت قرمز ، بادام هندی و لوبیا، دانه آفتابگردان، نان و برنج قهوه ای، اسفناج، ماهی و زردآلو سرشار از آهن هستند و می توانید از آن ها استفاده کنید.
مواد غذایی حاوی ویتامین c
مصرف آهن به اندازه کافی نمی تواند بدن شما را قوی نگه دارد. ویتامین c نقش بسیار مهمی در جذب آهن در بدن دارد. بنابراین بسیار مهم است که از مواد غذایی حاوی ویتامین c قبل از اهدای خون استفاده کنید. سبزیجات برگدار و سبز رنگ ، مانند گوجه فرنگی، پرتقال، لیمو، کیوی و بروکلی سرشار از ویتامین c هستند.
به یاد داشته باشید که:
- اگر قبل از اهدای خون قهوه مصرف کنید ، آب زیادی از بدن تان خارج می شود و در نتیجه نمی توانید خون اهدا کنید. پس این نوشیدنی را قبل از اهدای خون کنار بگذارید.
- اگر به عفونت مبتلا هستید، یا آنتی بیوتیک مصرف می کنید، خون اهدا نکنید. اگر در معرض خطر هپاتیت یا HIV هستید، خون اهدا نکنید.
- اگر در دوازده ماه گذشته، پیرسینگ یا تتو انجام داده اید، خون اهدا نکنید. اگر زیر ۱۷ سال سن دارید یا وزن شما کمتر از ۱۱۰ پوند می باشد، خون اهدا نکنید.
کار های بعد از اهدای خون
یکی از مهم ترین بخش های اهدای خون مراقبت های بعد از آن است که طبق گفته ی متخصصان، حساسیت خاصی دارد. اصلی ترین نکات و باید نبایدهایی که پس از اهدای خون باید رعایت کنید شامل مواردی است که در ادامه خواهید خواند.
مایعات بنوشید
بعد از اهدای خون حتما باید به اندازه کافی آب بنوشید تا مایعات از دست رفته بدن خود را جبران کنید. همچنین می توانید به جای آب معمولی از آبمیوه طبیعی هم استفاده کنید. نیمی از خونی که از دست داده اید، از آب تشکیل شده است بنابراین بسیار مهم است که آب بدن خود را تامین کنید تا با کم آبی مواجه نشوید.
باند دستتان را باز نکنید
حداقل تا ۵ ساعت باند روی دست خود را باز نکنید ، باید صبر کنید تا این باند به طور کامل خشک شود. اگر مدام از این قسمت خونریزی می کنید، حتماً به پزشک گزارش دهید.
حتماً بنشینید
بعد از این که اهدای خون را انجام دادید، هرگز نباید مدت زمان طولانی بایستید زیرا فشارتان به شدت افت می کند . پس جا برای نشستن پیدا کنید.
محیط را خنک نگه دارید
بسیار مهم است که از گرمای بیش از حد بالا دوری کنید. دوش آب داغ نگیرید و مقابل نور مستقیم آفتاب نایستید و نوشیدنی های داغ مصرف نکنید.
کار سنگین انجام ندهید
از انجام کار های بدنی سنگین مثل کار با وزنه و ورزش های کاردیو و هر کار بدنی دیگری، بعد از اهدای خون خودداری کنید تا دوباره ریکاوری شوید.
حواستان به سرگیجه باشد
اگر احساس سرگیجه داشتید، دراز بکشید. پا های خود را بالا بگیرید تا خون در بدن تان جریان پیدا کند.
دستمال و کمپرسور سرد استفاده کنید
اگر کبودی داشتید، از یک دستمال خنک استفاده کرده و به مدت ۲۴ ساعت روی ناحیه مورد نظر قرار دهید. کمپرسور سرد در صورت اجازه ی پزشک گزینه ی خوبی برای رفع کبودی در هر نوع شرایط این چنینی خواهد بود.
مشکلی بود با پزشک تماس بگیرید
حتماً سلامتی خود را به پزشک گزارش دهید و هرگونه علائم غیر طبیعی مثل تب و بیحالی را به اطلاع پزشک برسانید.
خوب استراحت کنید
به اندازه کافی استراحت کنید و غذای مناسب بخورید. قطعاً پزشک یک غذای مناسب برای شما تجویز می کند. بعد از اهدای خون از کلوچه و یا آبمیوه های غیر طبیعی استفاده نکنید و به دنبال مواد غذایی سالم باشید.
رانندگی نکنید
بعد از اهدای خون، خودتان رانندگی نکنید و از فرد دیگری کمک بگیرید چراکه ممکن است به دلیل اهدای خون دچار ضعف و سرگیجه شده و حادثه خلق کنید.
بعد از اهدای خون چه مواد غذایی مصرف کنیم؟
همان طور که مواد غذایی قبل از اهدای خون اهمیت دارند، باید به غذا هایی که بعد از اهدای خون هم مصرف می کنید، دقت کافی داشته باشید تا باعث شود زودتر ریکاوری شوید. خون حاوی آهن است و هر اهدای خونی باعث می شود که شما چیزی بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلی گرم مواد معدنی از دست بدهید. پس سعی کنید باز هم از غذاهای حاوی آهن استفاده کنید.
- مکمل آهن بعد از اهدای خون گزینه مناسبی است.
- همچنین باید ویتامین c را بعد از اهدای خون، هم در رژیم غذایی خود جای بدهید.
- ویتامین هایی مانند ویتامین B2، B6 و B9 نقش بسیار مهمی در تولید سلول های خونی قرمز دارند که بعضی از منابع رژیمی آن ها شامل سبزیجات برگ دار، لبنیات، جگر، سیب زمینی، موز، سرلاک و آب پرتقال می شود. افراد گیاه خوار نیز می توانند از مکمل ویتامین B هم استفاده کنند.
نکته مهم
هنگام مراجعه جهت اهدای خون به فاصله زمانی توجه کنید، مردان ۴ بار و زنان ۳ بار در سال می توانند خون اهدا کنند.
