وقتی زبان سِر و بی حس میشود ؛ دلایل و درمان
دلایل مهم و اصلی سر و بی حس شدن زبان
بی حسی یا سوزش زبان احساس بسیار عجیب و غریبی است و گاهی اوقات ، ورم، خارش و ضعف زبان را به وجود می آورد. بی حسی زبان معمولاً به دلیل واکنش های آلرژیک به بعضی از مواد غذایی یا مواد شیمیایی خاص و سطح پایین کلسیم اتفاق می افتد.
گاهی اوقات نیز بیماری های عفونی مثل عفونت لایم، این وضعیت را به وجود می آورد. در بعضی از موارد بی حسی زبان به دلیل مشکلات سیستم عصبی رخ می دهد. در این قسمت از سلامت نمناک بیشتر در مورد این موضوع با شما صحبت خواهیم کرد پس برای آگاهی از علل و علائم این حالت در زبان با ما همراه شوید.
علائم رایج سر شدن زبان
بی حسی و سر شدن به معنی از دست دادن حس در قسمتی از بدن است. بسیاری از افراد هنگام خوابیدن های طولانی، خم شدن بیش از حد بازو یا تایپ کردن زیاد روی کیبورد این احساس را دارند.
اگرچه که علائم بی حسی زبان زیاد رایج نیست اما افراد را می ترساند. علاوه بر آن بی حسی ممکن است علائمی از مشکلات ناشناخته در فرد باشد. علائم بی حسی و سر شدن زبان در افراد مختلف متفاوت است که شامل موارد زیر می باشد:
- احساس سوزش یا خارش
- احساس سوزن سوزن شدن
- ورم
- ضعف
- درد صورت
این علائم در زبان یا نزدیک زبان و اطراف دهان اتفاق می افتند. علائم بی حسی زبان اغلب موقت است اما بر عکس مشکلات دیگر مثل بی حسی دست نمی توان به راحتی آن را بهبود بخشید. در نتیجه حتما باید به پزشک مراجعه کنید و تحت درمان تخصصی و مناسب قرار بگیرید.
چرا زبان سر می شود؟ دلیل این بی حسی چیست؟
سر شدن عموماً نتیجه آسیب دیدگی، فشار و یا حساسیت و مشکل عصبی در فرد است. زبان از عصب ها و رگ های خونی کوچک تشکیل شده که در صورت و مغز وجود دارد. عصب ها و رگ ها شاخه بندی های مختلف دارند و به جهت های متفاوت کشیده می شوند و در همه آن ها خون جریان دارد و احساس های مختلف در طول زبان را ایجاد می کند.
علاوه بر آن زبان یکی از اولین بخش های بدن است که با جهان خارج ارتباط دارد، یعنی غذا، نوشیدنی یا دیگر مواد. زبان دروازه ای برای نگهداری بدن از مواد مضر است. در نتیجه بسیار حساس است.
یکی از مکانیسم های دفاعی رایج آن بی حسی و سر شدن است. علت های زیادی وجود دارد که روی بی حسی عصب ها و رگ های خونی در زبان تاثیر می گذارد که این علل شامل موارد زیر هستند:
علل التهابی
آلرژی:
برخورد زبان با یک غذا یا یک ماده شیمیایی که سیستم ایمنی آن را مضر تشخیص دهد، باعث ورم سوزش و بی حسی می شود.
خود ایمنی:
بسیاری از بیماری های التهابی یا وضعیت های خاص در بدن باعث حمله سیستم ایمنی می شوند و روی عصب و زبان تاثیر می گذارند و در نتیجه آسیب دیدگی و بی حسی را ایجاد می کنند . وضعیت هایی مثل اسکلروزیس چندگانه و لوپوس نمونه هایی از این بیماری های خود ایمنی هستند.
عفونت:
عفونت های باکتریایی مثل بیماری لایم و عفونت های ویروسی مثل شینگل باعث التهاب و آسیب دیدگی عصب می شوند که نتیجه آن بی حسی و سر شدن و فلج صورت است. فلج صورت همچنین به زبان و نواحی دهان انتقال پیدا می کند.
علل محیطی
ناتعادلی ویتامین:
ویتامین های خاصی هستند که برای عملکرد سالم عصب ضروری هستند، مثل ویتامین d و ویتامین ب ۱۲. کمبود این ویتامین ها در طول زمان عاملی برای جراحت و آسیب دیدگی عصب است. قرار گرفتن در معرض بالای ویتامین b 6 ممکن است که عامل بی حسی باشد.
ناتعادلی مواد معدنی:
مواد معدنی خاصی در بدن مثل کلسیم هستند که برای عملکرد طبیعی ضروری می باشند. کمبود این مواد معدنی عاملی برای سوزش اطراف دهان است که بی حسی و سر شدن زبان را ایجاد می کند.
علل بیماری سیستمیک
سیستم عصبی مرکزی:
بی حسی زبان یا اطراف دهان اغلب می تواند نشان دهنده مشکلی در سیستم عصبی مرکزی مثل میگرن یا سکته باشد.
متابولیک:
عملکرد نامناسب فعالیت های بدن مثلاً تنظیم گلوکز می تواند روی عصب ها تاثیر بگذارد و عاملی برای بی حسی یا سوزش زبان در دهان و دیگر بخش های بدن باشد.
عروقی:
وضعیت هایی که به رگ های خونی در زبان فشار وارد می کنند عاملی برای بی حسی هستند زیرا زبان نمی تواند جریان خون کافی مورد نیاز را دریافت کند.
وضعیت های ممکن و رایج برای سر شدن و بی حسی زبان
لیست زیر نشان می دهد که نتایج استفاده از آزمایش های مختلف و تجربیات افراد در مورد بی حسی زبان چه بوده است. این لیست تجربیات پزشکی را شامل می شود و نمی تواند اطلاعات دقیق را ارائه دهد. با این حال در هر صورت با پزشک خود مشورت نمایید.
سوزش سرد
در مطالب قبلی بخش بهداشت و سلامت نمناک به این مورد اشاره داشتیم که سوزش سرد یک وضعیت پوستی است که بر اثر عفونت هایی مثل ویروس اتفاق می افتد. سوزش سرد بسیار رایج است. در حقیقت بیشتر نوجوانان ممکن است که در دوران کودکی و یا همان نوجوانی این عفونت را تجربه کنند و آن را از خواهر برادر یا دوستان خود بگیرند.
سطح پایین کلسیم
هایپوکالسمیا به سطح پایین کلسیم در خون گفته می شود که می تواند باعث سر شدن اطراف زبان یا دیگر بخش های بدن شود. این وضعیت اغلب برای افرادی اتفاق می افتد که به اندازه کافی غده های پاراتیروئید ندارند و یا کمبود ویتامین D شدید دارند.
سکته
حملاتی مثل سکته های بسیار کوچک نشان دهنده این مشکل می باشد. هرگونه سکته می تواند به معنی مشکلات جریان خون در مغز باشد. در چنین شرایطی بی حسی اتفاق می افتد. علت آن ها جابجا شدن لخته خون است. علائم سکته شامل ضعف، بی حسی، سر شدن، فلج شدن یک طرف صورت یا بدن، مشکلات تکلم و مشکلات بینایی، سردرد شدید و ناگهانی است.
فلج بل
فلج بل یک نوع فلج مزمن صورت است. این نوع فلج معمولاً ناگهانی اتفاق می افتد و بعد از ۴۸ ساعت بدتر می شود. علائم آن معمولاً در دو هفته الی ۶ ماه ظاهر می شوند اما فلج دائمی در موارد بسیار نادری رخ می دهد. علائم این وضعیت هم نتیجه فلج عضلات صورت است. این نوع فلج معمولاً در یک طرف صورت رخ می دهد.
علت فلج بل، التهاب یا آسیب دیدگی عصبی در صورت می باشد. این عصب عضلات صورت را کنترل می کند و هدف از درمان، کاهش التهاب و بهبود فلج صورت است.
معمولا این بیماری رایج نیست، علائم شدید آن ضعف بازو، بی حسی صورت، از دست دادن شنوایی، درد در یک طرف صورت و ضعف صورت است و در چنین شرایطی حتما باید به پزشک مراجعه کرد.
درمان سری و سوزن سوزن شدن زبان
سر شدن زبان نشانه این است که هر چه سریع تر باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. تا زمانی که به پزشک مراجعه نکردید، می توانید با راهکارهای خانگی این علائم را بهبود ببخشید.
رژیم غذایی متعادل غنی از ویتامین های ضروری برای سالم نگه داشتن عصب ها:
میوه، سبزیجات، حبوبات و پروتئین ها می توانند سلامت بدن شما را تضمین کنند و عصب ها را سالم نگه دارند.
ورزش منظم:
یک وزن سالم همراه با ورزش و رژیم غذایی متعاد ، از وضعیت های سخت جلوگیری می کند و بیماری های متابولیک مثل چاقی و دیابت را کنترل می کند.
از مصرف غذاهایی که واکنش آلرژیک ایجاد می کند، دوری کنید:
بعضی از این غذاها شامل آجیل، ماهی و گندم هستند. بعضی از افراد به میوه ها و سبزیجات خاصی مثل طالبی، خربزه یا هلو هم حساسیت نشان می دهند.
بسته به علت سر شدن زبان، پزشک گزینه های درمانی زیر را به شما پیشنهاد می کند:
- مکمل ها: اگر علائم شما به دلیل ناتعادلی مواد معدنی و ویتامین باشد، پزشک مکمل تجویز می کند تا بتواند دوباره بدن شما را به تثبیت برساند.
- داروهای بازکننده رگ های خونی:انواع مختلفی از داروها هستند که می توانند با مشکلات رگ های خونی مبارزه کنند و جریان خون را بهبود ببخشند.
- دارو های میگرن:اگر بی حسی زبان به دلیل میگرن اتفاق افتاده باشد، داروهای مربوط به سردرد برای شما تجویز خواهد شد.
اگر هر کدام از علائم مثل سختی تکلم، درد شدید در صورت و ضعف نقطه ای از بدن در حالت شدید را تجربه کردید، حتما با اورژانس تماس بگیرید.
ممکن است این علائم نشان دهنده سکته باشد. اگر سر شدن و بی حسی زبان همزمان با وز وز کردن گوش و تنگی نفس و ورم صورت، گلودرد یا کهیر همراه بود، حتماً با پزشک تماس بگیرید زیرا نشان دهنده واکنش آلرژیک شدید است.