گیاه گوشتخواری که تا ۵ می شمارد! + فیلم
گیاه گوشتخوار شگفت انگیز
تاکنون تحقیقات زیادی نشان داده اند که گیاهان با وجود این که مغز ندارند از برخی توانایی های حیوانات برخوردارند این توانایی در گیاهان به قدرت بی بدیل خداوند بر می گردد و خیلی شگفت انگیز و باورنکردنی به نظر می رسد،گیاه گوشتخوار Dionaea muscipula که به نام ونوس حشره خوار نیز شناخته می شود می تواند تعداد دفعاتی را که توسط یک حشره لمس می شود بشمارد. این گیاه با توجه به تعداد دفعاتی که حشره اندام های صیدکننده او را لمس می کنند حشره را به دام انداخته و به عنوان غذا به مصرف می رساند.
گیاهان گوشت خوار همیشه باعث تحریک قوه تخیل می شوند و در نتیجه پیدا کردن ایده های عالی برای انجام هر کاری در هر زمینه ای می شوند.
می توان نتایج آن را در کتاب های علمی تخیلی مانند «روز گیاهان سه بخشی»، نمایشنامه هایی مانند «فروشگاه کوچک وحشت» و حتی در مطالعات آکادمیک یافت. نتایج مطالعه ای که اخیرا روی گیاه «ونوس مگس خوار» صورت گرفته نشان می دهد که این گیاه قادر به شمردن است.
براساس گفته های رینر هدریچ، محققی از دانشگاه ورزبرگ واقع در آلمان که سرپرست این پژوهش نیز هست، کسی ادعا نمی کند که این گیاه از توانایی شمردن خود آگاهی دارد و البته این کار را هم به صورت بلند انجام نمی دهد اما با این حال، این اولین باری است که شخصی اثبات می کند یک گیاه قادر به شمردن است.
این پژوهش توسط تیمی از دانشمندان شامل دکتر هدریچ، جنیفر بوهم و سونک شرزر از دانشگاه ورزبرگ انجام گرفته است که نتایج آن را در ژورنال «Current Biology» منتشر شده است.
ونوس مگس خوار جزو گیاهان گوشت خوار است. این نوع گیاه اغلب در خاک فقیر می روید و مواد مغذی مورد نیازش را از حشراتی که به دام می اندازد و در خود حل می کند، به دست می آورد. تله این گیاه یک جفت برگ است که کارکردی همانند فک ها و معده انسان را برعهده دارند.
گیاه گوشتخوار
وقتی که یک حشره روی این گیاه فرود می آید و به موهای روی سطح برگ که مانند ماشه عمل می کنند، ضربه وارد می کند، تله بسته می شود. هنگامی که آنزیم های گوارشی شروع به تراوش داخل تله می کنند، این گیاه تبدیل به چیزی می شود که دکتر هدریچ آن را «معده سبز» می نامد. سپس در طی این پروسه شکار به آرامی تبدیل به سوپی از مواد مغذی می شود.
دانشمندان پیش از این می دانستند که یک حشره باید بیش از یک بار به موهای ماشه مانند و واکنش پذیر ونوس مگس خوار ضربه وارد کند، احتمالا به دلیل جلوگیری از اتلاف انرژی در پاسخ به قطرات باران یا خرده مواد معلق در باد، تا باعث بسته شدن تله شوند.
در مطالعه اخیر، دانشمندان به بررسی چگونگی پاسخ دهی ونوس مگس خوار به حرکات موهای ماشه مانندش پرداخته اند. نتایج حاکی از آن است که این گیاه پالس های الکتریکی فرستاده شده از آن موها را می شمارد.
برخلاف حیوانات، گیاهان سیستم عصبی برای انتقال این پالس ها ندارند اما افزایش برق تولیدی توسط یک تغییر بیوشیمیایی می تواند در سطح سلول ها انتقال یابد.
محققان در حالی که ضربه هایی به موهای واکنش پذیر ونوس مگس خوار وارد می کردند، فعالیت های الکتریکی این گیاه را نیز به ثبت رساندند. سلول های متحرکی که باعث بسته شدن فک های برگی می شوند، تنها در صورتی شروع به کار می کنند که از طرف طعمه دو سیگنال به فاصله زمانی ۲۰ ثانیه دریافت کنند.
این امر به بدین معناست که سلول ها به نحوی سیگنال اول را به یاد دارند. پس از گذشت ۲۰ ثانیه، اساسا برای بازنشانی فرآیند، اولین پالس الکتریکی به دست فراموشی سپرده می شود.
اما بسته شدن تله روی یک حشره تنها قدم اول این فرآیند است. ونوس مگس خوار همچنین باید طعمه اش را هضم کند. وارد کردن دو ضربه به موهای واکنش پذیر این گیاه برای شروع مکانیسم هضم کافی نیست. برای این کار به بیش از سه ضربه نیاز است تا سیگنالی به سلول هایی که آنزیم گوارشی را تولید می کنند، برسد و آنها شروع به فعالیت کنند.
در طبیعت، موهای ماشه ای زمانی دوباره فعال می شوند که طعمه به دام افتاده شروع به مبارزه می کند. این حالت جنون آمیز طعمه، راهی است تا گیاه مقدار آنزیم گوارشی مورد نیازش را تخمین بزند.
دکتر هدریچ و همکارانش متوجه شدند که هر چه مقدار سیگنال های الکتریکی فرستاده شده از جانب موهای واکنش پذیر ماشه ای بیشتر باشد به تناسب آن مقدار آنزیم گوارشی برای فرآیند «معده سبز» نیز افزایش می یابد.
دکتر دیوید کلاپام از دانشگاه هاروارد که در حال مطالعه بیوشمی چگونگی تولید سیگنال های الکتریکی توسط سلول های حیوانی به عنوان راهی برای انتقال سیگنال ها در سیستم عصبی شان است، می گوید وی مدهوش شیوه این گیاه شده که به نظر می رسد دارای سیستمی است که حلال گوارشی را درست سر وقت فراهم می کند.
ونوس مگس خوار تنها برای تولید آنزیم در مواقع نیاز و به مقدار لازم برای فرآیند هضم، انرژی مصرف می کند که مکانیسم موثری برای گیاهی به شمار می رود که در محیطی ضعیف و عاری از مواد معدنی رشد می کند.
وی در ادامه اضافه می کند:«روند این فرآیند کند است و با چیزی که در حیوانات رخ می دهد، مقایسه می شود اما گیاهان زمان بیشتری در اختیار دارند تا واکنش خود را نشان دهند».
به گفته دکتر هدریچ، سیگنال های الکتریکی توسط تغییرات بیوشیمیایی تولید می شوند. این روند در سال های اولیه تاریخ حیات تکامل یافته است. یک تک سلولی نیز می تواند به صورت الکتریکی هیجان زده شود.