ماهی ها کی و چطور میخوابن ؟
حقایق جذاب درباره نحوه و چگونگی خواب ماهی
شاید کودکتان این سوال را از شما پرسیده باشد که ماهی ها چگونه می خوابند؟ آیا آن ها مدام در حال شنا هستند و همیشه بیدارند یا گاهی اوقات هم می خوابند؟ اگر می خوابند، چگونه و کجا این کار را انجام می دهند؟
تقریباً همه حیوانات می خوابند چراکه خواب برای رفرش کردن بدن و ذهن بسیار مهم است. انسان ها برای خوابیدن اول چشمان خود را می بندند و بعد در طول خواب بدون هیچ حرکتی باقی می مانند به طوری که حین خواب اصلا نمی دانند که در محیط اطرافشان چه اتفاقی می افتد. تنفس آن ها کم کم کند می شود و بعضی از افراد نیز خواب بسیار سنگینی دارند و خیلی طول می کشد تا بیدار شوند.
اما ماهی ها پلک ندارند در واقع آن ها به پلک نیاز ندارند زیرا زیر آب هیچ گرد و خاکی وجود ندارد که بخواهد وارد چشمشان بشود اما چنانچه در بخش سرگرمی نمناک میخوانید با این حال و با وجود نداشتن پلک، باز هم این حیوانات می توانند بخوابند. بعضی از آن ها در طول روز می خوابند و شب ها بیدار می شوند اما بعضی دیگر شب ها می خوابند و در طول روز بیدار هستند؛ دقیقا مثل ما انسان ها.
چه زمانی بفهمیم که وقت خواب ماهی است؟
اول این که ماهی ها هنگام خواب کاملاً بی حرکت می شوند و معمولاً در کف آب اقیانوس یا نزدیک به سطح آب قرار می گیرند. زمانی که خواب هستند، نمی توانند به محیط اطراف خود پاسخی بدهند یا این پاسخ در آن ها کاملاً کند می شود. اگر آبشش های آن ها را حین خواب مشاهده کنید، متوجه تنفس کند آن ها می شوید. افرادی که در منزل آکواریوم دارند، می دانند که چه زمانی هنگام شب برق ها را خاموش کنند؛ دقیقا زمانی باید این کار را انجام داد که ماهی به اندازه قبل فعال نیست.
اگر نصف شب چراغ را روشن کنید، قطعاً می توانید ماهی را در حالت خواب ببینید. ماهی ها مانند انسان دارای یک ساعت بدنی درونی هستند که به آن ها می گویند چه زمانی کارهایی مثل خوابیدن یا خوردن را انجام دهند بنابراین اگر تصادفاً هنگام شب یا نیمه شب برق را روشن کنید، می بینید که ماهی در یکجا ساکن شده است و در خواب فرو رفته است.
البته محققان تحقیقات زیادی را در یک محیط تاریک روی ماهی ها انجام داده اند و به این نتیجه رسیده اند که گاهی اوقات ماهی ها بیدار هستند اما فعالیت بدنی آن ها به شدت کم است. در نتیجه شاید آن ها را با یک ماهی خواب اشتباه بگیرید. از آن جایی هم که هیچ طلوع و غروب خورشیدی در محیط های تاریک اقیانوس وجود ندارد، بنابراین ریتم بدن ماهی در نزدیکی سطح آب با کف اقیانوس متغیر است.
بعضی از ماهی ها مثلاً کوسه ها باید همیشه شنا کنند تا بتوانند نفس بکشند. بعضی از ماهی ها هم مثل دلفین هستند که هنگام خواب فقط نیمی از مغز آن ها می خوابد و نیم دیگر مغزشان بیدار است. طوطی ماهی هم هنگام شب در اطراف خودش یک ماده مخاط مانند ایجاد می کند که یک کیسه چسبناک مخصوص خواب است و از خود در برابر خطر هنگام خواب محافظت می کند.
ممکن است که ماهی همانند انسان خواب ببیند؛ یکی از شگفتی های دیگری که در مورد ماهی ها وجود دارد، این است که ممکن است آن ها هم حین خوابیدن خواب ببیند. البته سند دقیقی برای این موضوع وجود ندارد. تحقیقات انجام شده روی حیواناتی مثل اختاپوس در حال خواب، نشان می دهد که آن ها حین خواب تغییر رنگ می دهند که احتمالاً به دلیل رویاهایی که در خواب می بینند، است.