تکلیف فرزندان ازدواج موقت چیست ؟
همه چیز درباره ازدواج موقت و حق و حقوق آنها
در دین مبین اسلام دو نوع ازدواج وجود دارد، ازدواج موقت و ازدواج دائم. در ازدواج دائم اگر زوجین از همدیگر طلاق نگیرند همچنان بر همدیگر محرم می مانند و در این ازدواج حقوق زوجین و فرزندان مشخص است اما ازدواج موقت مدت دار است و بعد از تمام شدن مدت مورد توافق بین زوجین عقد خود به خود باطل می شود و نیاز به صیغه طلاق ندارد.
اگر زوجین در ازدواج موقت صاحب فرزند شوند، آیا فرزند آنها از حقوقی که قانون برای اولاد در ازدواج دائم در نظر گرفته بهره مند خواهند شد؟ در این بخش از خانواده پلاس نمناک شما را با حقوق فرزندان حاصل از ازدواج موقت آشنا خواهیم نمود.
ازدواج موقت چیست؟
ازدواج موقت یا صیغه یک نوع عقد نکاح است که قانونگذاران از آن حمایت می کنند و نوعی از ازدواج برای افرادیست که امکان ازدواج دائم را ندارند. در ازدواج موقت مدت معین و مهر معلوم بین زن و مرد بسته می شود، و با پایان مدت معلوم رابطه ی زوجین به پایان می رسد.
تفاوت ازدواج دائم و موقت در این است که، ازدواج موقت مدت زمان معینی دارد و پس از گذشت مدت معلوم شده خطبه ی محرمیت بین زوجین منقضی می شود و در آن طلاق وجود ندارد.
حقوق فرزندان حاصل از ازدواج موقت
یکی از نکات مورد اهمیت در ازدواج موقت این است که اگر فرزندی حاصل شد،حقوق آنها چگونه است؟
در ازدواج موقت زن ومرد مدت معینی را برای زندگی کنار یکدیگر تعیین می کنند و میزان معینی نیز مهریه تعیین می شود. پس از گذشت این مدت مورد توافق عقد خود به خود باطل می شود و نیاز به خواندن صیغه طلاق نیست.
این نوع ازدواج از نظر قانون یک نوع از عقد نکاح است که مورد حمایت قانونگذار خواهد بود و فرزندی که در ازدواج موقت و از این رابطه حاصل می شود فرزندی مشروع است و از تمامی حقوق «اولاد» طبق قانون برخوردار خواهد بود.
اهمیت ثبت عقد موقت و فرزند در ازدواج موقت
برخی از افراد صیغه عقد موقت را خوانده و به یکدیگر محرم می شوند اما آنها عقد موقت را ثبت نمی کنند. عدم ثبت ازدواج موقت درد سر های زیادی را برای زنان ایجاد می کند.اگر زوجه از ازدواج موقت ثبت نشده خود، صاحب فرزندی گردد، فرزند حاصل از این نوع ازدواج مشروع است اما به دلیل عدم ثبت، اثبات مشروعیت آن چالش بزرگی برای مادر ایجاد می کند.
ثبت ازدواج موقت بیش از همه در حفظ حقوق زوجه و حقوق فرزندان حاصل از این ازدواج خود را نشان می دهد. در این رابطه تفاوتی میان اولاد ناشی از عقد دائم و موقت وجود ندارد و این فرزندان نیز از تمامم حقوقی که قانون برای اولاد در نظر گرفته بهره مند خواهند بود.
بنابراین ثبت عقد موقت بسیار مهم است و هرگاه وقوع عقد موقت ثبت نشود، اثبات آن در دادگاه بسیار سخت و گاهی ناممکن است پس لازم است افراد عقد موقت خود را در دفترخانه و… ثبت کنند تا بتوانند از آثار حقوقی آن بهره ببرند.
قانون جدید حمایت از خانواده درباره ثبت ازدواج موقت
هر چند از نظر قانونی لازم نیست ازدواج موقت را مانند ازدواج دائم ثبت نمود اما قانونگذار ثبت ازدواج موقت را طبق ماده ۲۱ قانون حمایت از خانواده الزامی کرده است.
در ماده ۲۱ قانون حمایت از خانواده آمده است که جهت استواری روابط خانوادگی، نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران نکاح دائم را مورد حمایت قرار می دهد و نکاح موقت نیز تابع موازین شرعی و مقررات قانون مدنی است و ثبت آن در مواردی مانند باردارشدن زوجه، توافق طرفین، شرط ضمن عقد الزامی است.
اخذ شناسنامه در ازدواج موقت برای فرزند
اگر پدر فرزندی که حاصل از ازدواج موقت است، برای دریافت شناسنامه فرزند خود اقدام نکند، مادر می تواند به دادگاه مراجعه کرده و ازدواج موقت خود را ثابت کند.
در صورت احراز علقه زوجیت بر اساس مدارک و شواهد، دادگاه فرد معرفی شده به عنوان پدر را فراخوانده و وی را وادار به ثبت ازدواج موقت و پدر را ملزم به اخذ شناسنامه برای فرزند می نماید. اگر مادر نتواند ازدواج موقت خود را اثبات نماید و طرف مقابل هم منکر شود، بر اساس قانون، اصل بر عدم وقوع ازدواج است.
اگر ازدواج پدر و مادر شرعی باشد، اما به ثبت رسمی نرسیده باشد و به پدر فرزند در ازدواج موقت و مدارک او نیزبه هر دلیلی دسترسی نباشد، مادرمی تواند برای صدور شناسنامه به دادگاه مراجعه نموده و از دادگاه حکم امین موقت دریافت کند. با دریافت حکم امین موقت، مادر سمت قانونی می یابد و می تواند به اداره ثبت احوال مراجعه نموده و یک شناسنامه یک طرفه با نام خانوادگی خود برای فرزند تهیه کند.
اثبات نسب پدر
نسب رابطه خونی و حقوقی است که پدر و مادر را به فرزندان آن ها مربوط می کند و اینگونه نسب به معنای رابطه پدر و فرزندی یا مادر و فرزندی است. برای این که رابطه نسب و خویشاوندی میان دو نفر ثابت شود باید رابطه زوجیت ( زناشویی) میان زن و مرد و نسب مادری و پدری به اثبات برسد.
اثبات نسب مادری ساده است، زیرا دوران بارداری و زایمان چیزی علنی است و قابل انکار نیست اما اثبات نسب پدری در امر ازدواج موقت که ثبت نشده باشد با دشواری های فراوانی همراه است.
برای اثبات نسب و مشخص شدن پدر چند راه وجود دارد:
- اقرار:اقرار به نسب باید بر حسب عادت و قانون ممکن باشد و همچنین فرزندی که به نسب او اقرار شده است این موضوع را تصدیق کند مگر آنکه فرزند صغیر باشد.
- اماره فراش:اماره عبارت است از اوضاع و احوالی که به حکم قانون دلیل بر چیزی شناخته می شود. طبق قانون، کودک متولد شده در زمان ازدواج موقت متعلق به شوهر است ولی اگر از تاریخ ازدواج تا زمان تولد کمتر از شش ماه و بیشتر از ده ماه گذشته باشد نسبت پدر به فرزند قانونی نخواهد بود و قابل اثبات نیست.
- اگر بعد از جدایی از تاریخ جدایی تا روز تولد طفل بیشتر از ۱۰ ماه نگذشته باشد ، طفل متعلق به شوهر است. به شرط آنکه مادر ازدواج نکرده باشد و از زمان جدایی تا روز تولد کودک بیشتر از ده ماه نگذشته باشد.
- در صورت ازدواج مجدد زن:اگر بین زن و شوهری جدایی صورت گیرد و زن ازدواج مجدد کند و پس از ازدواج مجدد او طفل متولد گردد اگر از تاریخ جدایی اول ۱۰ ماه نگذشته و ازدواج دوم به شش ماه رسیده باشد، طفل متعلق به شوهر دوم است. اگر امارات قانونی الحاق طفل را به هر دو شوهر ممکن سازد، با استفاده از تشخیص پزشکی می توان الحاق طفل را به یکی از دو پدر امکان پذیر نمود.
اثبات نسب مادری
اگر فرد بخواهد نسب مادری خود را به اثبات برساند، برای اثبات نسب مادری هم راه های زیر وجود دارد:
شناسنامه:
برای اثبات نسب شناسنامه به دادگاه ارائه می شود، اما اگر ادعا شود که ولادت طفل به گونه ای که در شناسنامه آمده است، به مأمور ثبت احوال اعلام نشده یا او اعلام اشخاص را تحریف کرده است، برای اثبات چنین ادعایی باید ادعای جعل را مطرح نماید.
شهادت و امارات:
برای اثبات تمام ارکان نسب، می توان از شهادت شهود عادی استفاده کرد.
اقرار:
نسب با اقرار نیز ثابت می شود.
هزینه های نگهداری از فرزندان در ازدواج موقت بر عهده پدر است:
در پاسخ به سوال برخی از شما کاربران از بخش سبک زندگی نمناک دراین مورد باید بگوییم که در ازدواج موقت مانند ازدواج دائم نگهداری و نفقه کودک بر عهده پدر است و پدر موظف است از کودک خود مراقبت نماید.
این در صورتی است که ازدواج موقت اثبات گردد. با توجه به اینکه در ازدواج موقت پدر و مادر معمولا جدا زندگی می کنند و در واقع زندگی شان زیر دو سقف است، فرزند باید یکی از والدین را انتخاب نماید.
کودک حاصل از این ازدواج با دیگر کودکان تفاوتی ندارد و باید به او احترام گذاشته شود و از اینکه وی از ازدواج موقت به دنیا آمده است تحقیر نشود. پدر کودک نباید از دادن نفقه خودداری نماید و فرزند باید امنیت مالی داشته باشد. حضانت کودک در ازدواج موقت همانند ازدواج دائم تا ۷ سالگی حق مادر است و بعد از به عهده ی پدر است.
