علت پیش داوری زنان علیه خودشان چیست؟
چرا زنان علیه خودشان پیش داوری دارند
پیش داوری در مورد رفتار، گفتار و حتی نیت و اندیشه دیگران آسیبی رفتاری است که رواج آن پیکر فکری و روانی اعضای جامعه، روابط بین فردی را می خراشد. پیش داوری و قضاوت نابجا پیامدهایی چون تبعیض، تحقیر و برچسب زدن به افراد را به دنبال دارد.در این ملب می خواهیم درباره پیش داوری زنان علیه خودشان توضیحاتی ارائه کنیم پس با ما همراه شوید.
چرا زنان علیه خودشان پیش داوری دارند
شخصیت و روحیه زنان بسیار خاص و پیچیده است و نحوه برخورد آن ها با موضوعات مختلف بسیار متغیر است،برخی اوقات خانم ها نسبت به یکدیگر نیز پیش داوری و قضاوتی غلط انجام می دهند.حتی فمینیست های دوآتشه هم ناخودآگاه علیه زنان پیشداوری هایی دارند. مری ان سیگرت، روزنامه نگار ، این سؤال را مطرح کرده که “ریشه این نگاه های تبعیض آمیز از کجاست، و چه کارشان می توان کرد؟ ”
“ فرض این است که زن ها ناتوان و نالایق هستند مگر این که خلافش اثبات شود، و فرض این است که مردها توانا و لایق هستند مگر این که خلافش اثبات شود.” این مشاهده کسی است که هم تجربه زن بودن داشته هم تجربه مرد بودن:پروفسور جون رافگاردن، استاد سابق دانشگاه استنفورد. او می گوید تجربه اش به عنوان یک زن تراجنس نشان می دهد این حرف کلی که زنان باید دو برابر مردان زحمت بکشند تا اثبات کنند که در کار و حرفه شان توانا و لایق اند، بی ربط نیست .
ولی چرا زنان حتی از همجنسان خود نیز انتظارات کمتری دارند؟ کاترین نیکولس، نویسنده مقیم بوستونِ آمریکا، تجربه دست اولی در این مورد دارد. وقتی کار نوشتن رمانش را به پایان رساند، چند فصل اول آن را به همراه خلاصه کوتاهی از کل کتاب، به ۵۰ ناشر آثار ادبی فرستاد، که بیشترشان نیز زن بودند. از این میان، تنها دو جواب مثبت دریافت کرد؛ از او خواستند که بخش های دیگری از دستنوشته اش را نیز برای شان بفرستد .
این نکته او را به فکر فرو برد، به خصوص از آن جایی که دوستان نویسنده اش از رمان او تعریف کرده بودند. به همین دلیل، تصمیم گرفت تا همان چند فصل از کتاب خود را برای ۵۰ ناشر دیگر بفرستد، منتها این بار با اسم یک مرد. ۱۷ جواب مثبت دریافت کرد. به عبارت دیگر، ناشرانی که اکثریت شان زن بودند ظاهراً بر این نظر بودند که او با اسم مرد ۸٫۵ برابر بهتر از او با اسم زن است. علاوه بر این، وقتی با اسم مرد فصل هایی از کتابش را فرستاد، حجم زیادی از انتقادات و پیشنهادات سازنده برای بهبود رمانش دریافت کرد، حال آن که وقتی همین کار را با اسم زن انجام داد، هیچ انتقاد و پیشنهادی نصیبش نشد. خودش می گوید “واقعاً از دیدن این تفاوت عظیم و غیرقابل انکار شوکه شدم .”
تبعیضی که از آن صحبت می کنیم ربطی به دلالیل اقتصادی و نیازهای بازار ندارد:از ده رمانِ پرفروشِ سال گذشته، نه رمان را زنان نوشته اند. شاید تجربه نیکولس استثناء بوده. آیا مدرکی علمی داریم که نشان بدهد زنان علیه زنان پیشداوری دارند؟
آشنایی با علت پیش داوری زنان علیه خودشان
جواب مثبت است؛ و آزمایش های مختلف این ادعا را تأیید کرده. مثلاً، در یک مورد، محققان دانشگاه ییل رزومه ها و فرم های کاریابی گروهی از متقاضیان را برای استادان زن و مرد فرستادند. کار برای یک آزمایشگاه علمی بود. فرم ها و اطلاعات موجود در آن ها کاملاً مانندِ هم بود به جز این که یکی از آن ها با اسم زن پر شده بود و دیگری با اسم مرد .
استادانی که می خواستند متقاضیان را استخدام کنند – چه استادان زن و چه مرد – می گفتند که کارنامه و تقاضانامه مرد بهتر است و به احتمال زیاد مرد را انتخاب می کنند. از این گذشته، حقوقی که به او پیشنهاد دادند به مراتب بالاتر از حقوقی بود که به زن پیشنهاد می دادند .
این پیشداوری ها از کجا می آید؟ برای پیداکردن پاسخ، باید به داستان تکامل بشر برگردیم، یعنی به هزاران سال پیش، وقتی داشتیم می آموختیم که چطور باید دوست را از دشمن تشخیص دهیم. قدرت پردازش بخش ناخودآگاه مغز ما به مراتب بیشتر از قدرت پردازش بخش خودآگاه است، و همیشه میان بر هایی را طراحی می کند که به “اکتشاف ” ( heuristics) معروف اند .
Image caption مهم است که از حضور هر نوع پیشداوری در خودمان آگاه باشیم
این اکتشافات، که بخشی از به اصطلاح بخش خزنده مغز ما را شکل می دهند، محصول تجربه هستند. مثلاً اگر در بچگی دست مان را با ظرف داغی که از فر درآمده بسوزانیم، بلافاصله یاد می گیریم که مفاهیم “داغ” و “درد” را با “فر ” ارتباط دهیم. یاد می گیریم این مفاهیم را با هم تداعی کنیم .
به همین ترتیب، اگر جامعه ما طوری باشد که مردان به طور نامتوازنی در جایگاه های بالاتر و بهتری نسبت به زنان باشند، “مرد” را با “رهبر”، “موفقیت” و “ توانایی” و “لیاقت” و از آن سو، “زن” را با “خانه” و “فرزند” و “خانواده ” تداعی می کنیم. و این پایه و اساس همه پیشداوری هایی است که زنان به هم جنسان خود دارند .
برای این نوع پیشداوری های ناخودآگاه آزمایشی وجود دارد که به “آزمایش تداعی تلویحی ” (Implicit Association Test) مشهور است . من در این آزمایش شرکت کردم، و باعث وحشت خودم شد که حتی من، منی که فمینیستِ پر و پا قرصی هستم و همیشه کار و حرفه ای برای خودم داشته ام، تا اندازه ای علیه توانایی های کاری زنان پیشداوری دارم. در این آزمایش، کلمات “ زن” و “مرد” و نیز کلماتی که نماینده کار و خانواده هستند روی نمایشگری ظاهر می شوند. این آزمایش اندازه می گیرد که شما چه قدر سریع هر مقوله را با زنان و مردان تداعی می کنید و در این روند، تعداد اشتباه های تان را هم می شمارد .
پروفسور ماه زرین باناجی، از دانشگاه هاروارد، یکی از طراحان این آزمایش بوده است. جالب این که بنابر نتایج این آزمایش، خودِ او هم پیشداوری هایی نسبت به زنان دارد. خودش این طور می گوید:“مهم ترین و تکان دهنده ترین روز زندگی ام بود؛ با پیشداوری های خود روبه رو شدم؛ این که ذهن من و دست های من نمی توانستند زن را با رهبری تداعی کنند، حال آن که در مورد مرد می توانستند. با این حقیقت روبه رو شدم که نمی توانم سیاه پوستان را به همان سرعتی به چیزهای خوب ارتباط دهم که می توانستم در مورد سفیدپوستان انجام دهم. مسأله این نبود که وقتی با این حقایق روبه رو شدم، صرفاً از چیزی که نمی دانستم آگاه شده باشم؛ مثل این بود که کسی خنجری در من فرو کرده باشد و از من بخواهد بنشینم و به این مسایل فکر کنم .”
“ آزمایش حرفه و جنسیت” که من و باناجی هر دو در آن شرکت کردیم، نشان می دهد که اکتشافاتِ (heuristics) مغز ما تا چه حد قدرتمند اند. باناجی می گوید:“این آزمایش نشان می دهد که فرهنگ، نشانِ خود را بر مغز ما حک کرده است.” بر اساس نتایجی که از این آزمایش به دست آمده، ۸۰ درصد زنان و ۷۵ درصد مردان پیشداوری هایی دارند .
با علت پیش داوری زنان علیه خودشان آشنا شوید
چه باید کرد؟ چه کار می توان کرد؟ اولین قدم این است که پیشداوری های مان را بشناسیم. هر قدر هم که لیبرال باشید و به وجوه مختلف زندگی اجتماعی تان آگاه باشید، این احتمال وجود دارد که بخش ناخودآگاه مغز شما آکنده از کلیشه هایی باشد که ظاهراً از آن ها نفرت و اکره دارید. شناخت و تمرین درباره پیشداوری های ناخودآگاه تان اولین گام است، هر چند که به هیچ وجه آخرین گام نیست .
پروفسور باناجی سؤال گویایی در این باره مطرح می کند:“فرض کنید می خواهید درباره چربی و شکر و نحوه تبدیل آن ها در بدن به انرژی سخنرانی کنید. آیا پس از سه ساعت سخنرانی، وزن تان کم می شود؟ ”
بسیار مهم است که از حضور هر نوع پیشداوری در خودمان آگاه باشیم. وقتی با یک متقاضی کار مصاحبه شغلی انجام می دهید، سعی کنید هر نوع پیشداوری ناخودآگاهی را که به شما می گوید لرزش صدای زن نشان عدم اقتدار و اعتماد به نفس او است اصلاح کنید. اطمینان حاصل کنید که نسبت به کوتاهی ها و کمبودهای مردان بخشندگی بیشتری نسبت به زنان نداشته باشید . ببینید هر کدام دقیقاً تا چه حد با نیازهای کاری شما هماهنگ اند، و بنابراین، به هیچ وجه به شهود و یا غریزه خود اعتماد نکنید .
دستیابی به این امور احتیاج به تمرین و دقت دارد، ولی قطعاً به زحمتش می ارزد. سکسیم و تبعیض جنسیتی نیز به همان اندازه نژادپرستی نفرت انگیز است، و نباید هیچ جایی در جامعه مدرن داشته باشد. بنابراین، دفعه دیگر که از پیش فرض کردید که زنان نالایق و ناتوان اند مگر این که خلافش اثبات شود، بزنید پشت دست تان و به خودتان یادآوری کنید که این بخش خزنده مغز من است که چنین پیش فرضی را به من تحمیل کرده است. تصمیمی آگاهانه بگیرید تا رفتارتان واقعاً مانند کسی باشد که در قرن بیست و یکم زندگی می کند، نه مرد یا زنی غارنشین
اثرات مثبت دوری از پیش داوری
افزایش سازگاری
کسانی که از قضاوت های بی مورد پرهیز می کنند، معمولا ذهنی قوی و منعطفی دارند.این افراد در موقعیت های مختلف می توانند سازگاری بیشتری داشته باشند.
تصمیم گیری درست
اتخاذ تصمیم درست مستلزم اطلاعات درست واقع بینانه از موقعیت و سخنان فرد مقابل است.پرهیز از پیش داوری باعث می شود، درک درستی از موقعیت داشته، واکنش و تصمیم مناسبی اتخاذ کنیم.
آرامش فکری
افرادی که درباره اطرافیان خود کمتر قضاوت و پیش داوری می کنند، از سلامت روانی بیشتری در زندگی برخوردارند.این افراد همیشه می توانند آرامش فکری مناسبی داشته باشند.
روابط اجتماعی
رمز موفقیت در روابط اجتماعی این است که بدون پیش داوری در تقویت نگرش مثبت نسبت به سایرین تلاش کنیم.این نوع رفتار باعث وسعت روابط اجتماعی مان می شود.