کلید های طلایی برای بهبود روابط میان همسران
مهارت های ارتباطی مؤثر برای داشتن رابطه پاک میان همسران
زندگی زن و شویی امری ساده نیست , بلکه پیچیده و داری ابعاد مختلف است ، زندگی از مجموعه ای از موقعیت های مختلف تشکیل شده که رضایت زناشویی ،معلول واکنش مناسب به آن هاست.
نوع تعامل همسران با یکدیگر نقش مهمی در تحقیق مودت ورحمت و در نتیجه در موقعیت زندگی و رضایت زناشویی دارد.
ارتباط پاک و مؤثر میان همسران تقویت کننده عزت نفس است
بگومگو در زندگی همه همسران تا حدی وجود دارد، اما آنچه رابطه را خراب می کند، نه فقط دعوا و مرافعه، بلکه تمسخر، تحقیر و توهیــن است. آنچه به رابطه مؤثر شمـا با همسرتان آسیب می زند، ژست های خصمانــه، مشت های گره کـــرده و دندان های به هم فشرده است. هربار که چنین اتفاقی می افتد، بیشتر احساس بیگانگی و جدایی می کنید و بر خشم، رنجش و سرخوردگی شما از همسر و زندگی مشترکتان افزوده می شود. تحقیر و توهین در رابطه زناشویی، عزت نفس همسران را از بین می برد و حل مشترک مسائل را به امری تقریباً ناممکن بدل می کند. در مقابل، ارتباط پاک و مؤثر تقویت کننده عزت نفس است و فضایی امن برای گشودن گره مشکلات و رهایی از تنش به وجود می آورد. ارتباط پاک یعنی پذیرش مسئولیت حرف خود؛ یعنی صادق بودن و پرهیز از دروغ یا گفتن نیمی از حقیقت؛ یعنی کامل گفتن و پرهیز از ناگفته گذاشتن تکه های مهمی از حرف؛ و مهم تر از همه، ارتباط پاک یعنی حامی بودن؛ تقویت صمیمیت و تفاهم به جای دفاع و فاصله گرفتن از یکدیگر.
مهارت های ارتباطی خوب، یکی از مهم تریـــن عوامـــل رضایتمندی و خشنودی همسران از روابــــط زناشـویی است. تحقیقات نشان داده است که وقتی به افراد متأهل روش های برقراری ارتباط سازنده آموخته می شود، فشار خون آنها پایین می آید و رضایتمندی آنها از زندگی زناشویی شان افزایش می یابد. پژوهش هـــــا درباره همسران موفق و ناموفق نشان می دهد که چگونگی ارتباط، یکی از وجوه بسیار مهم در تمایز میان این دو گروه است؛ همسران موفق از صحبت کردن با هم احساس رضایت می کنند و می توانند افکار و احساسات خود را با هم در میان بگذارند و یکدیگر را بفهمند و بدین سان صمیمیت میان خود را افزایش دهند، در حالی که همسران ناموفق از ارتباط خود رضایتی ندارند و تلاش آنان برای برقراری ارتباط به سوءتفاهم، تنش و درگیری می انجامد. بنابراین به نفع همسران است که هرچه زودتر مهارت های ارتباطی مؤثر را به عنوان عامل پیشگیری کننده از مشکلات زناشویی یاد بگیرند و منتظر نمانند تا بعد از فرو رفتن در بحران، به بهبود مهارت ارتباطی خود بپردازند.
بهبود روابط بین همسران
کلیدهای ارتباط پاک همسران
پیروی از این رهنمودهای بنیادی سبب می شود ارتباط توهین آمیز را از رابطه زناشویی خود تقریباً به طور کامل حذف کنید. طی این فرایند از میزان رنجش و عصبانیت شما در رابطه تان تا حد زیادی کاسته می شود.
هنــــــگام گفت وگـــو با همسرتان از کلمـات دوپهلو و قضاوت گر استفاده نکنید. منظور تکه پرانی و متلک گویی است؛کلماتی که به همسرتان می فهماند ناقص و ناکامل است. «هیچ تلاشی نمی کنی… رفتارت بچه گانه است… بی فکرتر از تو ندیدم… حرف مفت می زنی… چرند نگو…» اینها کلماتی تهاجمی اند که تیشه به ریشه احساس ارزشمند بودن می زنند و این کلمات جایی در رابطه همسران دلسوز و بامحبت ندارند.
برچسب کلی نزنید. برچسب های کلی یعنی زیر سؤال بردن کل هویت همسر. کلماتی مثل «تنبل… بی عرضه… خودخواه… بی مصرف…» توجه داشته باشید که نوک پیکان حمله به سوی رفتار همسرتان نیست، بلکه متوجه شخصیت اوست. پیامی که این کلمات منتقل می کنند این است که همسرتان آدم بدی است، نه در این لحظه، بلکه همیشه. برچسب های کلی در لحظه ای که بر زبان جاری می شوند، صحیح و عادلانه به نظر می رسند؛ گویی تنبیه شایسته ای هستند، اما نتیجه آنها از دست رفتن اعتماد و صمیمیت است و قطعاً ضربه ای بزرگ بر روابط زناشویی شما وارد می کنند.
از سرزنش کـــردن و اتهام زدن در قالب «تو» پیـــام بپرهیزید. «همیشه دیر به خانه می آیی… هیچ وقت مرا با خودت جایی نمی بری… تمام کارها را گردن من می اندازی… هرگز نمی پرسی چه می خواهم… به کارت بیشتر از من علاقه داری…» عصاره «تو»ی پیام به زبان ساده این است:«من در رنجم و باعث آن تو هستی»؛ و همیشه این پیام ضمنی را در خود دارد:«چون این کار را با من کردی، آدم بد و ظالمی هستی». توجه کنید چگونه «تو» در این پیام در تضاد با «منِ» پیام قرار می گیرد.
«منِ» پیام:وقتی نتوانستی خودت را به مهمانی عمویم برسانی، ناراحت شدم چون دوست داشتم، کنارم باشی.
«تو» پیام:تو با نیامدنت به مهمانی منزل عمویم، خودت را خراب کردی.
توجه کنید که در «من» پیام خبری از سرزنش و تحقیر وجود ندارد.
گذشته هایی را که هرگز بازنمی گردد، مدام مرور نکنید. ارتباط پاک و سالم به مسئله ای می پردازد که در حال حاضر مطرح است در حالی که ارتباط توهین آمیز از گذشته استفاده می کند تا طرف مقابل را تحقیر کند. «تو هفته پیش و یک ماه قبل در خانه خواهرت این کار را با من کردی و تازه عید هم همین کار را کرده بودی.» پیام این است:«تو بدی، تو بدی، تو بدی. همیشه همین کار خطا را انجام داده ای و قرار هم نیست اوضاع بهبود یابد.» البته گاهی ممکن است با نگاه به گذشته استفاده مفید از آن کرده و به عنوان تجربه ای بزرگ آن را مرور کنید… اما اگر گذشته های دور را معمولاً با این هدف زنده می کنید که از آن علیه همسرتان استفاده کنید، در واقع مدرک جمع می کنید تا بر جدی بودن تقصیرات همسرتان مهر تأیید بزنید. این قاعده کلی را آویزه گوش کنید:وقتی عصبانی هستید، هرگز گذشته های دور را زنده نکنید. خشم باعث می شود از گذشته نه به عنوان منبعی برای بهترکردن اوضاع کنونی، بلکه به عنوان یک چماق استفاده کنید و خواسته یا ناخواسته رابطه تان را خدشه دار کنید.
مهارت های ارتباطی خوب،از مهم تریـــن عوامـــل رضایتمندی همسران است
همسرتان را با دیگران مقایسه نکنید. ارتباط پاک باعث می شود همسرتان در مورد خودش احساس خوبی پیدا کند. این نوع ارتباط برای کمک طراحی شده و نه آسیب زدن. هدف آن حل کردن است نه راندن و طردکردن. مقایسه کردن نه تنها چیزی را حل نمی کند، بلکه با این کار شما رسماً به همسرتان حمله کرده و لذتِ داشتن یک ارتباط سالم و بانشاط را از خود و همسرتان دریغ می کنید.
از تهدیدکردن همسرتان بپرهیزید. تهدید اساساً این پیام را منتقل می کند:تو بدی و من می خواهم تو را مجازات کنم. «اگر به خانه مادرت رفتی، انتظار نداشته باش وقتی برگشتی اینجا باشم… حالا هرطور دوست داری با خانواده من رفتار کن، نوبت منم میرسه.» پیام «تو بدی» به اندازه کافی دردناک هست، اما آسیب رساندن با قصد قبلی، برای رابطه شما بی نهایت ویران کننده است.
احساسات خود را به شکلی مؤثر بیان کنید. وقتی احساسات خود را شرح می دهید، برای تفهیم بهتر آنها از کلمات واضح و روشن استفاده کنید. «دلم گرفته، می خواهم گریه کنم… احساس می کنم زودرنج و گوشه گیر شده ام…» توجه کنید که این توصیفات مستقیماً هیجان را شناسایی می کنند. حمله کردن با احساسات یعنی استفاده از عواطف به عنوان یک سلاح. در چنین شرایطی صدایتان بلند، خشن، تهدیدکننده و آزاردهنده می شود. وقتی ارتباط سالم و بانشاط برقرار می کنید، صدای خود را تا حدی که می توانید به بلندی آهنگ عادی کلام نزدیک کنید. در نتیجه، همسرتان می تواند صدای احساس شما را بشنود، بدون آنکه احساس یک بازنده را در این ارتباط داشته باشد.
از زبان بدنتان برای بیان بهتر احساسات خود استفاده کنید. بدن شما نشان می دهدکه تا چه اندازه خواهان برقراری ارتباط هستید. وقتی ابروهایتان به هم گره خورده است، یا از گوشه چشم نگاه می کنید، یا روی خود را با تردید و تنفر برگردانده اید، بدن شما با صدای بلند و به وضوح اعلام می کندکه تمایلی به یک گفت وگو و ارتباط سازنده و سالم ندارید. وقتی دست به سینه هستید یا یک طرفه نشسته اید یا انگشت اتهام را به سوی طرف مقابل نشانه رفته اید، باز هم راه ارتباط را سد کرده اید. اگر می خواهید بدنتان به ارتباط جواب مثبت بدهد، توی چشم همسرتان نگاه کنید، هنگام گوش کردن سر تکان دهید و صورت خود را شل و آرام نگه دارید.
بهبود رابطه بین زن و شوهرها
از پیام های کامـــل، واضح و روشن استفاده کنید. پیام های کامل از مشاهدات، افکار، احساسات و نیازها یا خواسته ها تشکیل شده اند. مشاهدات یعنی بیان امور واقع که خنثی و عاری از قضاوت یا نتیجه گیری هستند. «دیروز از ساعت ۱۰:۰۰ تا ۳:۳۰ یکریز باران بارید… کلاس های دانشگاه از فردا شروع می شود… امشب قبل از رفتن می فهمم علی چه لباسی پوشیده است.»
افکار عبارت اند از عقاید، نظرات، نظریه ها و تفسیرهای شما از یک موقعیت. افکار نه همچون حقایق مطلق، بلکه به عنوان فرضیه های شخصی یا ادراکات شما از موقعیت بیان می شوند. «به عقیده من… در این فکر بودم که اگر… فکر می کنم که… نگران بودم از اینکه… از دید من…»
جمله «زیادی کار می کنی» روش خوبی برای بیان افکار در یک پیام کامل نیست. این جمله نظر شما را تبدیل به یک حقیقت مطلق می کند. «احساس می کنم از اعتدال خارج شده ای؛ به نظرم نباید وقت بیشتری را در خانه بگذرانی.» در اینجا گوینده مسئولیت نظر خود را برعهده می گیرد و سعی نمی کند از آن یک حکم قطعی و وحی مُنزَل بسازد.
بخش مربوط به احساسات در یک پیام کامل، اغلب می تواند به مهم ترین مؤلفه تبدیل شود، بویژه میان خیلی نزدیک و صمیمی. احساسات سرزنش نمی کنند؛ آنها صرفاً وصف حالت هیجانی شما هستند.
بخش چهارم از یک پیام کامل، بیان نیازهاست. هیچ کس نمی تواند بداند شما چه می خواهید، مگر اینکه آنها را بیان کنید. حتی نزدیک ترین کسان شما هم هرچقدر هم که شما را دوست داشته باشند، نمی توانند فکرتان را بخوانند. نمونه هایی از بیان نیازها یا خواسته ها عبارت اند از «حالم خیلی بد است، می شود لطفاً به بچه برسی؟… نیاز به استراحت دارم. بیا ناهار بخوریم… اجازه بده یک ساعت تنها باشم تا خستگی کار را از تنم بیرون کنم.»
گفت وگوهای مهم با همسرتان همیشه باید به شکل یک پیام کامل باشند که مشاهدات، عقاید، احساسات و خواسته های شما را به روشنی از هم جدا می کنند. حذف هر یک از این مؤلفه ها یک «پیام ناقص» منتقل می کند.
بهتر است هنگام عصبانیت با همسرتان گفت وگو نکنید. وقتی عصبانی هستید با اعلام عصبانیت خود به همسرتان از او بخواهید که زمان گفت وگو و ارتباط خود را با یکدیگر به زمانی غیر از آن موکول کنید. در یک ارتباط سالم و سازنده، حتماً دو سوی تعامل باید در حالت تعادل باشند تا نتایج بهتری عایدشان شود؛ عصبانیت وضعیتی ایجاد می کند که نه تنها شما، بلکه همسرتان نیز در آن آسیب خواهد دید.
و در آخر، فراموش نکنید که؛ زندگی شکستنی است، پس با احتیاط حملش کنید.
