راز حافظه قوی قهرمان حافظه جهان
قهرمان حافظه چطور هوش خود را چند برابر کرد؟
کمبود حافظه و فراموشی ارمغان دنیای مدرن امروزی است حتی کودکان کم سن و سال هم گاهی چیزهایی را فراموش می کنند که موجب نگرانی و تعجب والدین می شود . در این شرایط که نداشتن حافظه فوق طبیعی در انسان ها امری نرمال است چطور یک جوان که سالها پیش میانگین هوش چندان بالایی نداشته امروز به قهرمان حافظه جهان تبدیل شده است.
اگر چند سال پیش به آلکس مولن می گفتید که می تواند در عرض ۲۱٫۵ ثانیه، ترتیب یک دست ورق را حفظ کند، به شما می گفت که دیوانه شده اید. حافظۀ او خارق العاده نبود و حتی از “میانگین هم پایین تر بود.” به امروز بیاییم. مولن، دانشجوی پزشکی در دانشگاه میسیسیپی و قهرمان جهانی حافظه است.
تقویت حافظه به روش الکس مولن قهرمان حافظه دنیا
ماجرای جالب قهرمان حافظه جهان
ماجرای مولن از جایی آغاز شد که کتابی به نام “قدم زدن با انیشتین” را خواند. این کتاب را جاشوا فوئر، روزنامه نگار آمریکایی، نوشته است. او به گروهی از افراد آشنا شد که با استفاده از تکنیکهای باستانی حافظۀ خود را تقویت می کردند. فوئر خود نیز شروع به تمرین این تکنیک ها کرد و توانست تا در عرض یک سال در مسابقات قهرمانی حافظۀ آمریکا، نفر اول شود.
به گزارش بی بی سی انگلیسی،مولن تصمیم گرفت تا با استفاده از داستان فوئر، حافظۀ خود را تقویت کند. او می گوید:”من به هیچ عنوان حافظۀ طبیعی فوق العاده ای نداشتم. اما در سال ۲۰۱۳، شروع به استفاده از تکنیکهایی که فوئر گفته بود کردم.” یک سال بعد، مولن در مسابقات قهرمانی حافظۀ آمریکا، دوم شد. او می گوید:”واقعاً انگیزه بخش بود، و من به تمرین ادامه دادم و نهایتاً توانستم در قهرمانی جهان حافظه، اول شوم.”
این مسابقات، در ماه دسامبر گذشته در گوانگژو برگزار شد. این مسابقه شامل ۱۰ دور چالش ذهنی است که شامل حفظ اعداد در طول یک ساعت، به خاطر سپردن اسامی و چهره ها در ۱۵ دقیقه و یا به خاطر سپردن صدها رقم صفر و یک می شود. رویداد نهایی، به خاطر سپردن ورقهای یک دست کارت بازی است که شرکت کننده باید با سرعت هر چه بیشتر آن را به انجام برساند.
مولن پیش از مرحلۀ نهایی، در جایگاه دوم قرار داشت. او به مدت ۲۱٫۵ ثانیه به کارتها نگاه کرد که تنها ۱ ثانیه از نفری که تا آن زمان از او پیش بود، یعنی یان یانگ، کمتر بود. اما همین یک ثانیه کافی بود تا مولن اول شود.
مولن حالا دارندۀ رکورد جهانی حفظ بیشترین عدد ممکن در عرض یک ساعت است:۳۰۲۹ تا. او می گوید:”چند سال پیش، تصور می کردم که این کار نشدنی است.” او حالا صاحب ۶ رکورد در آمریکاست.
وارد کاخ ذهنتان شوید
اگر حتی قادر به حفظ فهرست خریدتان نیستید، چه برسد به هزاران صفر و یک، دستیابی به چنین حافظۀ قدرتمندی، ممکن است غیرممکن به نظر برسد.
کاخ ذهن، تصویری است در چشم ذهن شما، از محلی که آن را به خوبی می شناسید؛ مثلاً خانۀتان یا مسیرتان به محل کار. برای اینکه موارد بسیاری را به خاطر بسپارید، چه کارت باشد و چه لیست خرید، کافی است که در کاخ ذهنی خود حرکت کنید و هر مورد را محلی خاص در مسیر بگذارید.
این تکنیک به شاعری یونانی به نام سیمونیدس اهل کیوس نسبت داده شده که در ۴۷۷ قبل از میلاد می زیسته است. بنا بر افسانه ها، سیمونیدس بازی نزد یکی از اشراف ثروتمند و ظالم مهمان بود. نیمی از مهمانی گذاشته بود که سیمونیدس را که قاصدی برایش پیام آورده بود، به بیرون فراخواندند. وقتی که پایش را از بیرون گذاشت، سقف محل مهمانی فرو ریخت و هر که در آنجا بود کشته شد. وقتی که دوستان و آشنایان در میان اجسادی که از شدت له شدن قابل شناسایی نبودند به دنبال عزیزانشان می گشتند، سیمونیدس به جایی که نشسته بود فکر می کرد. ناگهان توانست صحبت کردن با مهمانی که در مقابلش نشسته بود و سپس نفر سمت چپی و سپس فردی که سر میز نشسته بود را تصور کند؛ او متوجه شد که با به یاد آوردن ترتیب دقیق نشستن همه، می تواند اجساد را شناسایی کند. می گویند که این رویداد باعث شد تا او به این نتیجه برسد که بهترین راه برای به خاطر سپردن گروهی از اشیا یا حقایق، انتساب تصاویر آنها به محلی خاص و منظم است.
قرنها بعد، النور مگوایر و همکارانش در یونیورسیتی کالج لندن، مغز ۱۰ نفر را که در قهرمانی جهان حافظه مقام آورده بودند را اسکن کردند. او امیدوار بود تا اگر مغز افراد صاحب حافظۀ خارق العاده، تفاوت ساختاری با مغز دیگران داشته باشد، این تفاوت را کشف کند. این آزمایشها نتوانستند هیچ تفاوتی در تفکر یا تفاوتهای ساختاری در مغز این افراد بیابند. تنها تفاوتی که در آنان مشاهده می شد، استفادۀ ترجیحی از نواحی ای از مغز بود که در مسیریابی مورد استفاده قرار می گیرند. دارندگان ابرحافظه به این خاطر در به خاطر آوردن مسائل بهتر عمل می کردند که در کاخهای حافظۀ خود قدم می زدند.
تقویت هوش و حافظه با توصیه های قهرمان حافظه دنیا
نقاشی با اعداد
برای به خاطر سپردن اعداد یا اعداد صفر و یک، هر شرکت کننده ای، سیستم خاص خود را برای تبدیل این موارد به تصاویر دارد. برای مثال، مولن برای حفظ ترتیب یک دست ورق، از سیستم “دو کارتی” استفاده می کند. در این سیستم، خال و اعداد به آواها تبدیل می شوند. برای مثال، فرض کنید که ۷ خشت و ۵ پیک را داشته باشید. خشت و پیک در کنار هم صدای “م” تولید می کنند. ۷ تبدیل به “ک” می شود و ۵ تبدیل به “ل”. اگرچه در نگاه اول معلوم نیست که این صداها از کجا می آیند، اما مولن می گوید که این روش را بسیار پیشتر فرد دیگری ابداع کرده است و اصول آن را بنیان گذاشته است. او می گوید:”وقتی که م، ک، و ل را داشته باشید می توانید تصویری بسازید که با این حروف جور دربیاید. مثلاً این حروف من را یاد کلمۀ مایکل می اندازد، و در نتیجه وقتی این جفت کارت را ببینم می توانم آن را با تصویر مایکل جردن جایگزین کنم.”
پیش از مولن، یوناس وون اسن، دارندۀ عنوان برترین حافظۀ جهان بود. همچون مولن، وون اسن نیز در بزرگسالی بود که عشق به به خاطر سپردن چیزها را کشف کرد. او می گوید:”در کتابخانه می چرخیدم که به یک کتاب که ادعا می کرد می تواند حافظۀ خواننده را تقویت کند برخوردم و برایم جالب بود، چون واقعاً دلم می خواست حافظۀ بهتری داشته باشم تا بتوانم در مدرسه و امتحانات بهتر عمل کنم.”
وون اسن که دانشجوی دانشگاه گوتنبرگ است، برخی از تکنیکهای کتاب را امتحان کرد و به سرعت نتیجۀ آن را دید. او می گوید:”تقریباً بلافاصه متوجه شدم که می تواند بیش از حد تصورم چیزها را به خاطر بسپارم.” اولین مسابقۀ حافظه ای که در آن شرکت کرد، مسابقات قهرمانی حافظۀ سوئد در سال ۲۰۱۲ بود که در آن برنده شد. او سپس در سالهای ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ توانست قهرمان جهانی حافظه شود.
تکنیکی که وون اسن برای حفظ ترتیب ورقهای از آن استفاده می کند، قدری متفاوت است. او برای هر کارتی تصویری متمایز دارد که آنها در گروهای سه تایی در کاخ حافظۀ کوچکش که خانه اش است، قرار می دهد. او می گوید:”بنابراین می توانم از در جلو شروع کنم. فرض کنید که چهار دل، نه دل و هشت گشنیز را آنجا بگذارم، در را که باز کنم شرلوک هلمز مشغول گیتار زدن و خوردن همبرگر است. سپس وارد پذیرایی می شود و با سه کارت بعدی یک صحنۀ جدید می سازم.”
رستوران محبوبتان کجاست؟
کاخهای حافظه می توانند هر جایی باشند؛ هتل، خانه، مسیر محل کار، رستوران، بهترین تعطیلات، پارک یا حتی سفر با مترو. مولن می گوید:”اگر بنشینید و قدری فکر کنید، صدها محل را به خاطر می آورید که خیلی خوب می شناسید.”
هر دو قهرمان جهانی حافظه، از کاخهای حافظه برای سپردن به خاطر سپردن چیزها چه به حافظۀ کوتاه مدت، نظیر به خاطر سپردن ورقهای بازی،چه حفظ چیزی برای همیشه استفاده می کنند. مولن می گوید:”بنابراین برای مسابقۀ اعداد که پنج دقیقه طول می کشد، از دو کاخ یکسان استفاده می کنم و برای دفعۀ بعد هم دوباره از آنها استفاده می کنم. چرا که نمی خواهم مسابقۀ اعداد دو سال پیش در خاطرم بماند. اما وقتی که در دانشگاه موضوعی را یاد می گیرم، مثلاً نام داروهایی که اختلالات معده را درمان می کنم، از یک کاخ جدا استفاده می کنم و به غیر از اطلاعات مرتبط با همین موضوع، دیگر از آن کاخ استفادۀ دیگری نمی کنم.”
اما آیا این تکنیک همیشه جواب می دهد؟ آیا نمی شود که ذهنشان پاک شود؟ هر دوی آنها پاسخ منفی دادند. وون اسن می گوید:”اگر چیزی را در کاخ ذهنی خود قرار دهید، جایش برای همیشه امن است.”
مسئلۀ دیگری که هر دو روی آن توافق دارند، این است که نعمت حافظۀ خارق العاده چیز خاصی نیست و هر کسی می تواند با قدری تمرین به آن برسد. مولن برای آمادگی برای شرکت در مسابقات قهرمانی جهان، روزانه تنها بین نیم تا یک ساعت تمرین می کند. وون اسن نیز هر روز زمان اندکی را به تمرین اختصاص می دهد، اما در آستانۀ مسابقات، مدت تمرین خود را به ۵ ساعت می رساند.
وون اسن فعلاً از شرکت در مسابقات کنار کشیده، اما امیدوار است تا سال آینده رکورد حفظ عدد پی را بشکند. تا الان به ۱۰۰۰۰ رقم رسیده است، اما امیدوار است که تا سال آینده به صدهزار رقم برسد.
مولن نمی تواند به اتکا به عنوانش اموراتش را بگذراند. او می گوید:”پول جایزه هست، اما کفاف زندگی را نمی دهد.” بنابراین او سعی می کند تا با استفاده از این تکنیکها برای موفقیت خود و دیگران در دانشگاه تلاش کند. او می گوید:”من حداکثر سعیم را برای معرفی این تکنیکها به دیگران انجام می دهم، چرا که این تکنیکها برای زندگی روزمره مفید هستند. من سعی می کنم به مردم بگویم که از این تکنیکها برای بهبود زندگی روزمرۀ خود استفاده کنند، نه لزوماً شرکت در مسابقه. من از حضور در مسابقه لذت می برم، اما فکر می کنم که هر کسی می تواند از این تکنیکها می توان در بخشهای مختلف زندگی استفاده کند.”
وون اسن موافق است. او می گوید که این امر مثل راندن دوچرخه می ماند. اگر تا حالا دوچرخه سواری نکرده باشید، به نظرتان کاری سخت و محیرالعقول می رسد، ولی با قدری تمرین هر کسی می تواند، اینکار را انجام دهد. او می گوید:”برای اینکه حافظۀ بسیار بهتری داشته باشید، نیازی نیست که قهرمان جهانی حافظه شوید. همانطور که لازم نیست برای اینکه با دوچرخه به بقالی بروید، قهرمان تور دو فرانس شوید.”
