مهمترین عوامل موفقیت سایت را بشناسید

دو ایراد اساسی در این کلیشه ذهنی وجود دارد. نخست اینکه فرآیند فروش و بازاریابی آنلاین مدل خاصی دارد که باید رعایت شود. بنابراین فرآیند واقعی، از چیزی که در ابتدا به نظر می رسد پیچیده تر است. اشکال دوم این است که این دوستان خودشان را از این معادله حذف کرده اند!

گاهی مدیران و کارآفرینانی نزد ما می آیند و تحت تاثیر عملکرد و محتوای سایت مدیر سبز از ما تقاضا می کنند چیزی شبیه آن برایشان بسازیم. ما به این افراد می گوییم ۸۰ درصد موفقیت سایت ناشی از شیوه مدیریت آن است نه ظاهر یا نرم افزار آن! ولی مردم از بیرون تصور دیگری دارند.

تقلید سایت کار راحتی است. آیا می دانید فقط در ایران چند نفر از قالب سایت برایان تریسی کپی کرده اند؟ ولی آیا موفقند؟ اما مدیریت سایت چطور؟ این راز بین ما و شما بماند:کسانی  که خودشان را از معادله وب سایت حذف کرده اند، اغلب شکست می خورند. کلیشه ذهنی آنها اینست:اینترنت یک فناوری پیشرفته است که برای آسان کردن کارها آمده است و این روزها کامپیوترها خودشان می توانند خیلی کارها بکنند. فقط کافی است که کامپیوتر را روشن و به اینترنت وصل کنید و یک سایت شیک و نرم افزار قدرتمند داشته باشید. بقیه ماجرا خودش رو به راه می شود. و بقیه ماجرا رو به راه نمی شود چون سایت ساختن کافی نیست. نقش خودتان بیشتر از سایت است!

 

اگر از شما بپرسند مهمترین عوامل موفقیت یک سایت چیست چه پاسخی دارید؟ ایده خوب؟ زیبایی؟ مطالب مفید؟ بازدیدکنندگان فراوان؟ کدامیک؟ نظرات مختلفی در این زمینه وجود دارد. بعضی معتقدند پاسخ این سوال بستگی به این دارد که درباره چه نوع سایتی صحبت می کنیم. به عنوان مثال می توان پرسید آیا مهمترین عامل موفقیت یک سایت خبری با موثرترین عامل کامیابی یک سایت هنری یکسان است؟ شما چه فکر می کنید؟  

یک راه برای یافتن پاسخ این سوال آن است که تجربیات موسسان و گردانندگان موفق ترین سایت های وب در اینترنت را بررسی کنیم و کنار هم بگذاریم. سایت جستجوگر گوگل اولین موتور جستجو در اینترنت نبود، پیش از آن مدتها یاهو یکه تاز میدان بود. قبل از راه اندازی سایت فیس بوک نیز چندین شبکه اجتماعی دیگر نیز در اینترنت برپا شده بودند و میلیون ها کاربر داشتند. پس چرا این دو به چنین موفقیتی رسیدند؟ سایت گوگل حتی طراحی ساده ای دارد. بدون شک سایت های بسیاری را می توان در اینترنت پیدا کرد که در عین سادگی بسیار زیباتر از گوگل هستند. پس شاید زیبایی هم به تنهایی مهمترین عامل موفقیت نباشد.

خوشخبتانه مدیران و گردانندگان خیلی از سایت های موفق بعد از تثبیت موقعیت خود در اینترنت اقدام به انتشار کتاب ها و یا مقالاتی درباره داستان موفقیت خود کرده اند. حال می خواهیم چکیده ای از مهمترین عوامل موفقیت یک وب سایت را که برآیند نظرات بسیاری از پیشگامان دنیای اینترنت را با هم مرور کنیم. تقریبا همه این عوامل مهم هستند و ترتیب آنها در اینجا چندان مهم نیست.

 

 

طراحی گرافیکی زیبا و چشمگیر مسلما در جذب مخاطب تاثیر دارد. البته این عامل به تنهایی تاثیر زیادی در موفقیت یک سایت ندارد حتی اگر در شروع کار، توجه زیادی از کاربران را جلب خود کند. یک سایت زیبا که از نظر محتوایی ضعیف باشد و یا از نظر کارایی فایده اندکی به کاربران خود برساند به زودی از فهرست سایت هایی که مردم دوست دارند مرتب به آنها سر بزنند خط می خورد. سایت نباید یکبار مصرف باشد.  

 

 

 

بزرگان و پیشگامان وب معتقدند کاربرانی که بازمی گردند باارزش ترین دارایی یک سایت هستند. به همین دلیل همه تلاش های یک سایت موفق باید معطوف به دو هدف باشد:جذب مخاطبان تازه و حفظ بازدیدکنندگان قبلی (بازگرداندن کاربرانی که قبلا یک بار به سایت شما آمده اند). واضح است که همه تلاش های یک سایت مثل ارتقا کیفیت و تنوع خدمات و یا زیبایی آن با هدف کسب رضایت کاربران است. بنابراین تا کاربرانی نباشند، سایر هدف های یک سایت نیز معنا و مفهومی پیدا نمی کند. تجربه نشان داده که سایت هایی که مخاطب دائمی و کاربران فعال و وفاداری ندارند، خیلی زود به سمت کاهش فعالیت و حتی خاموشی کامل حرکت می کنند.

 

یک عامل مهم دیگر در موفقیت سایت وب، داشتن بودجه است. راه اندازی یک سایت ممکن است در ابتدای کار بسیار کم هزینه به نظر برسد. یک کامپیوتر معمولی، یک خط اینترنت پرسرعت، یک دامین، یک میزبان (هاست) ارزان قیمت و یک نرم افزار CMS اپن سورس با قالب رایگان می تواند منجر به راه اندازی یک سایت با حداقل بودجه ممکن شود. اما این تازه شروع داستان است.  

بسیار از سایت های وب پس از چندماه فعالیت متوقف می شوند، تنها به این دلیل ساده که توجیه اقتصادی ندارند. البته می توان بعضی از سایت های شخصی یا وبلاگ را تنها با اتکا به عناصری چون عشق به نوشتن مدتی اداره کرد، اما حتی در چنین مواردی نیز ممکن است بعد از مدتی، انگیزه صاحب سایت برای به روز نگه داشتن آن به شدت کاهش یابد. هدف یک سایت هرچه باشد، چه انتفاعی و چه غیر انتفاعی، به ناگزیر نیازمند بودجه و توجیه اقتصادی است.

 

 

یک عامل مهم دیگر در موفق شدن یک سایت، تبلیغ خودش در سایر پایگاه های اینترنتی، به ویژه در موتورهای جستجو است. روش رایگان برای ظاهر شدن در نتایج موتورهای جستجو، رعایت نکات دقیقی است که از سوی سازندگان این موتورها به عنوان راهکارهای افزایش رتبه سایت منتشر شده است. این روزها سایت گوگل با در اختیار داشتن حدود ۷۰ درصد بازار جستجوهای اینترنتی همچنان به عنوان مهمترین سکوی تبلیغ و معرفی یک سایت مطرح است.

سایتی که برنامه مشخصی برای تبلیغ و بازاریابی خود ندارد، در کهکشان اینترنت نسبتا ناشناخته خواهد ماند، حتی اگر بسیار بزرگ باشد. بنابراین به فکر یک برنامه مدون و حساب شده برای معرفی سایت خود در اینترنت باشید. نگویید سایتم به تدریج و خود به خود (به دلیل لیاقت یا محتوا یا زیبایی اش) در اینترنت شناخته خواهد شد، بلکه یک برنامه تهاجمی و حساب شده برای مطرح کردن خود در اینترنت طراحی کنید.

 

تازه ترین پژوهش های میدانی درباره دلایل استقبال گسترده از سایت ها نشان می دهد که عامل کنجکاوی کاربران نقشی بنیادی در موفقیت یک سایت دارد. به همین دلیل است که با وجود به میدان آمدن میلیون ها سایت جدید، دو گروه از سایت های اینترنتی همچنان بیشترین بازدیدکنندگان را دارند:رسانه های اجتماعی و موتورهای جستجو. اغلب کاربران کنجکاوند بدانند «امروز چه اتفاقاتی برای دوستانم افتاده است؟» اهمیت عامل کنجکاوی ما را به سمت عامل مهمتری هدایت میکند:محتوای خواندنی و رایگان. سایت های موفق همیشه مطالب تازه ای برای مخاطبان خود دارند. 

 

بعضی از صاحبان سایت ها فکر میکنند داشتن محتوای خواندنی و رایگان فقط برای سایت های خبری و مقاله ای واجب است. اما این تصور اشتباه است. موضوع فعالیت یک سایت هرچه باشد، برای موفقیتش لازم است مطالب خواندنی در زمینه فعالیت خود منتشر کند. مثلا اگر سایت یک رستوران مقالاتی درباره اصول تغذیه مناسب، رژیم غذایی و نیز ارزش غذایی هر نوع غذا منتشر کند، بدون تردید این کار منجر به افزایش فروش آن رستوران نیز خواهد شد. همواره به یاد داشته باشید که محتوای خواندنی و رایگان مثل آهنربایی عمل می کند که هم کاربران بی حوصله و سرگردان و هم کاربران کنجکاو و باهوش را جذب خود می کند.

 

 

علاوه بر همه عوامل فوق یک عامل دیگر نیز تاثیر زیادی بر موفقیت یک سایت دارد و آن برخورداری از یک نرم افزار کارآمد برای مدیریت محتوا و اطلاعات سایت است. ممکن است تصور کنید یک نرم افزار کارآمد وب نرم افزاری است که قابلیت های متنوع و فراوانی داشته باشد یا اینترفیس (رابط کاربری آن) خیلی خوش دست طراحی شده باشد. البته این دو عامل در ارزیابی کیفیت و کارایی یک نرم افزار بسیار مهم هستند. اما از آنجایی که دنیای وب بسیار پرشتاب است و خیلی زود نو به نو می شود، کارآمدترین نرم افزارهای تحت وب آنهایی هستند که همه عوامل موثر در موفقیت یک سایت را پوشش می دهند و به اندازه کافی انعطاف پذیرند.

ممکن است از یک نرم افزار open source رایگان و بسیار پیشرفته برای پیاده سازی سایت خود استفاده کرده باشید و یک طراح وب، پوسته زیبایی را برای آن طراحی کرده باشد. تا اینجای کار همه چیز عالی است، اما کافی است بخواهید کوچکترین تغییری در ساختار اطلاعاتی یا نرم افزاری سایت خود ایجاد کنید، آیا این کار به آسانی امکان پذیر است؟ آیا همه صاحبان سایت ها برنامه نویسی وب بلدند؟ آیا دسترسی به برنامه نویس مسلط به کار با نرم افزار مورد استفاده شما آسان است؟ از همه اینها مهمتر، آیا نر م افزار مورد استفاده شما عواملی مانند پشتیبانی از کاربران، بازاریابی، کسب درآمد از سایت و تبلیغات، بالابردن رتبه در موتورهای جستجو و دسترسی آسان به محتوای سایت را به خوبی پوشش می دهد؟ اینها سوالاتی است که باید از ابتدا به فکر آن باشد تا بتوانید همگام با تحولات شبکه اینترنت و عادت ها و نیازهای کاربران خود را به سرعت سازگار کنید. 

 

 

غالبا تصور می شود یک سایت خوب و موفق قائم به ذات خودش است. یعنی مجموعه اطلاعات و سیستم نرم افزار آن است که باعث موفقیت آن شده است. اطلاعات خوب و سیستم نرم افزاری کارآمد صد البته در موفقیت یک سایت تاثیر به سزایی دارند اما به نظر من آنچه که فراتر از همه این عوامل عمل می کند و معمولا مورد غفلت واقع می شود «عامل انسانی» است. شاید تصور کنیم بدون درنظر گرفتن عامل انسانی و صرفا با تکیه بر مطالب خوب و نرم افزار خوب می توان سایت موفقی داشت. تحقیقات نشان می دهد مهمترین عامل موفقیت یک سایت وب، آگاهی و عملکرد فردی است که آن را مدیریت می کند. یک راننده ناشی ممکن است یک خودرو  آخرین مدل را به دیوار بکوبد و متوقف شود، اما یک راننده ماهر می تواند مسافرانش را با یک خودرو قدیمی زوار در رفته، صحیح و سلامت به شهر دیگری برساند. کدامیک از این دو خودرو واقعا موفق ترند؟!

 

اهمیت مدیر سایت در اداره یک وب سایت آنقدر زیاد است که یک مدیر خوب می تواند عیوب محتوایی و نرم افزاری سایتش را با کوشش و هوشمندی خود پوشش دهد. نمی شود از سایتی که به تازگی راه اندازی شده انتظار داشت از نظر محتوایی جامع و از نظر نر م افزاری انعطاف پذیر و بی نقص باشد، اما می توان توقع داشت که یک مدیر دلسوز و با پشتکار، همه موانع پیش روی یک سایت را برای رسیدن به موفقیت نسبی یک به یک از پیش رو بردارد. لازمه چنین مدیریتی داشتن بینشی عمیق از ماهیت وب، آگاهی از مشکلات روزمره مدیریت یک سایت و تلاش برای کسب مهارت های لازم در این زمینه است.