امید تازه ای برای حرکت در بیماران قطع نخاع
آزمایش روشی جدید برای درمان بیماران قطع نخاعی
دانشمندان با استفاده از تراشه های درون-کاشت (ایمپلنت) در مغز دو میمون فلج، به این حیوانات امکان دادند تا حرکت پاهای خود را کنترل کنند و راه بروند.
پژوهشگران دانشگاه پلی تکنیک فدرال در لوزان، سوئیس، با انجام دو عمل جراحی، تراشه هایی را در مغز دو میمون ماکاک فلج قرار دادند و یکی از این دو حیوان پس از شش روز و دیگری ظرف دو هفته قدرت حرکت پاهای خود را به دست آورد. این عمل باعث افزایش امید به درمان بیماران قطع نخاعی شده است. اعضای این گروه پژوهشی در توضیح روش خود گفته اند که دو تراشه کامپیوتری به صورت رابط بین مغز و نخاع عمل می کنند. نقش این دو تراشه فراهم کردن امکان مبادله علایم عصبی بین مغز و نخاع دو حیوان است.
روشی برای درمان بیماران قطع نخاع
ارتباط بین دو تراشه از طریق یک کامپیوتر صورت می گیرد و به علائم ارسالی از مغز امکان می دهد تا با “جهش” از فراز محل قطع نخاع، کنترل مغز بر اعصاب حرکت دهنده عضلات پا را بار دیگر برقرار سازد. به این ترتیب، فرمان ارسالی از مغز بار دیگر از طریق نخاع، اعصاب هدایت کننده عضلات پا را تحریک کرده و این عضلات را به حرکت وا می دارد. گرگوار کورتین، استاد مهندسی اعصاب در پلی تکنیک لوزان، گفته است که “راز اصلی این روش در این است که ما عضلات مورد نظر حیوان را به نحوی تحریک می کنیم تا بتواند پاهایش را به حرکت در آورد.”
امید در بیماران قطع نخاعی
این گروه تحقیقی در گذشته هم روش مشابهی را بروی موش انجام داده بود. در آن تحقیقات، موش های فلج قادر شدند حرکت کنند و حتی از پله بالا بروند. در مورد انسان هم، از الکترودها و درون کاشت ها برای بازگرداندن قدرت حرکت به دست و پا استفاده شده اما تفاوت روش گروه سوئیسی با روش های دیگر در این است که برای نخستین بار، این مغز میمون است که کنترل کامل عضلات را در اختیار می گیرد. و البته به شکل “بی سیم (وای فای).”
فلج اندام ها غالبا نتیجه حوادثی است که به قطع نخاع منجر می شود و ارتباط بین مغز و سایر اندام ها را قطع می کند. محل قطع نخاع میزان “فلجی” بیمار را تعیین می کند و هرچه این محل بالاتر باشد، میزان فلجی بیشتر است. قطعی میانه نخاع معمولا باعث فلج پاها و قطعی نخاع در نقطه ای بالاتر باعث فلج دست و پا می شود. در روش جدید، دو تراشه رابط به کار می رود که شامل یک حسگر برای ارسال علائم مغزی و یک محرک عصبی در نخاع است. این دو تراشه در دو سوی محل قطع نخاع نصب می شود و عملا به صورت پلی برای بین دو طرف عمل می کند.
ماکت مغز میمون و محل نصب تراشه
درون کاشت اول به اندازه یک سکه با قطر حدود دو سانتیمتر است که روی غشاء حرکتی مغز قرار می گیرد و این همان محل تصمیم گیری مغز در مورد راه رفتن است. این درون کاشت علایم ارسالی شامل فرمان راه رفتن را دریافت و ارسال می کند. اگرچه ممکن است فردی دچار قطع نخاع باشد، اما مغز او همچنان به راه رفتن و صدور دستور حرکت “فکر می کند” و دستور راه رفتن را می دهد. در افراد سالم، این علائم مغزی با عبور از نخاع، به اعصاب محرکه عضلات پا می رسد و پاها را به حرکت وا می دارد. در روش درمانی جدید، این علایم به صورت بی سیم به یک کامپیوتر ارسال می شود و کامپیوتر با تبدیل آنها به علایم کامپیوتری، آنها را برای تراشه دوم می فرستد.
درون کاشت، یا همان تراشه نخاعی، براساس دستور دریافتی، با ارسال چند پالس برقی، عصب مورد نظر را وادار می کند تا عضلات پا را منقبض کرده و باعث حرکت شود. به گفته گروه تحقیقاتی ناظر در دانشگاه بوردو، میمون های درمان شده قادر بودند کمابیش بلافاصله پس از تحریک تراشه مورد نظر راه بروند بی آنکه به آموزش خاص یا درمان فیزیوتراپی نیاز داشته باشند. در عین حال، آنان گفته اند که کاربرد این روش در انسان به “تفکر” بیشتری نیاز دارد.
