زندگینامه و عکس های قدیمی “شهرام ناظری”

بیوگرافی شهرام ناظری خواننده و موسیقی دان سنتی ایرانی

نام:شهرام ناظری

تاریخ تولد:۲۹ بهمن ۱۳۲۸

محل تولد:کرمانشاه

سبک (ها):موسیقی اصیل ایرانی

ساز: سه تار

سال های فعالیت از ۱۳۵۴ تا کنون

——————————————————

زندگینامه شهرام ناظری

شهرام ناظری ۲۹ بهمن ۱۳۲۸ در محله برزه دماغ کرمانشاه متولد شد او خواننده، موسیقی دان، آهنگ ساز و موسیقی اصیل معروف به شوالیه ایران میباشد.

عکس کودکی شهرام ناظری

وی از دوران خردسالی توسط مادرش با شعر و آواز آشنا شد؛ پدرش نیز صدای لطیفی داشت و ضمن آشنایی با گوشه ها و ردیف های آواز ایرانی، سه تار هم می نواخت.

حافظ ناظری فرزند شهرام ناظری

حافظ ناظری متولد ۸ مرداد ۱۳۵۸، فرزند شهرام ناظری آهنگساز و خواننده ایرانی است. یادگیری موسیقی را از نه سالگی در نزد پدرش آغاز کرد. او نوازنده حافظ (ساز) و دف می باشد. وی ساز حافظ را بر اساس ساز سه تار و الهام از نام حافظ شیرازی ابداع کرده است.

 کودکی حافظ ناظری در کنار پدرش

شهرام ناظری و همسر و پسرش حافظ

فعالیت حرفه ای شهرام ناظری

همکاری گسترده با کیخسرو پورناظری و جلال ذوالفنون

شهرام ناظری آلبوم مثنوی موسی و شبان را با همکاری جلال ذوالفنون و بهزاد فروهری، بنمای رخ را با همکاری نوازندگان مرکز حفظ و اشاعه موسیقی سنتی ایران و گروه مولانا به سرپرستی محمدجلیل عندلیبی، آلبوم صدای سخن عشق را باهمکاری گروه تنبور شمس و لاله بهار را با همکاری گروه عارف به سرپرستی پرویز مشکاتیان تهیه کرد.

 عکس قدیمی از اجرای شهرام ناظری و محدرضا لطفی 

کنسرت شاهنامه خوانی استاد شهرام ناظری در کشور مراکش

در سال ۱۳۹۰ ناظری یک آلبوم موسیقی به نام امیرکبیر با آهنگ سازی پژمان طاهری منتشر کرد که بیش تر اشعار آن را شعرهای نو تشکیل می دادند. مدتی بعد پس از ۶ سال تأخیر کنسرت شهرام ناظری و لوریس چکناوریان منتشر شد.

کنسرت شهرام ناظری و پسرش حافظ در شیراز

اجراهای بین المللی

شهرام ناظری و پسرش حافظ 

افتخارات و جوایز شهرام ناظری

عکسی زیبا از سه تار نوازی شهرام ناظری

آلبوم ها ی شهرام ناظری

• چاووش ۲ ۱۳۵۷
• چاووش ۳ ۱۳۵۷
• چاووش ۴ ۱۳۵۷
• چاووش ۷ ۱۳۵۸
• چاووش ۸ ۱۳۵۷–۵۹
• مثنوی موسی و شبان ۱۳۵۸
• صدای سخن عشق ۱۳۵۸
• باد صبا می آید ۱۳۶۰
• بشنو از نی اجرا در ۱۳۶۰
• گل صدبرگ ۱۳۶۰
• لاله بهار ۱۳۶۰
• نوروز ۱۳۶۲
• بنمای رخ ۱۳۶۳
• یادگار دوست ۱۳۶۳
• بهاران آبیدر ۱۳۶۴
• کیش مهر ۱۳۶۵
• بی قرار ۱۳۶۶
• زمستان ۱۳۶۶
• در گلستانه ۱۳۶۶
• شورانگیز ۱۳۶۷
• ساقی نامه ۱ ۱۳۶۷
• ساقی نامه ۲ ۱۳۶۷
• آتشی در نیستان ۱۳۶۷
• سخن تازه ۱۳۶۷
• کنسرت اساتید موسیقی ایران ۱۳۶۸
• کنسرتی دیگر ۱۳۶۸
• لیلی و مجنون ۱۳۶۸
• چشم به راه اردیبهشت ۱۳۷۰
• حیرانی ۱۳۷۵
• ساز نو آواز نو ۱۳۷۷
• کنسرت ۷۷ ۱۳۷۷
• سفر به دیگر سو ۱۳۷۷
• آواز اساطیر ۱۳۷۹
• غم زیبا ۱۳۸۲
• لولیان ۱۳۸۴
• بیست سال با آثار پرویز مشکاتیان ۲ زمستان ۱۳۸۵
• مولویه (شور رومی) ۱۳۸۶
• سفر عسرت ۱۳۸۸
• امیرکبیر ۱۳۹۰
• کنسرت شهرام ناظری و لوریس چکناوریان ۱۳۹۰
• بعد یازدهم ۱۳۹۲
• درفش کاویانی، کاوه آهنگر ۱۳۹۳
• رقصانه ۱۳۹۴

کنسرت ناظری ها در کرج

مصاحبه با شهرام ناظری

تا کمتر از یک ماه دیگر تور کنسرت های شما در اروپا شروع می شود. به نظر شما، موسیقی ایرانی با زبان فارسی، چه جذابیتی دارد که تا این حد در مغرب زمین از آن استقبال می شود؟

 

آنجا برنامه ریزی حرف اول را می زند، بر عکس اینجا که متاسفانه طوری عمل می شود که هنر واقعی زیرغبار قرار می گیرد. در غرب ضمن این که هنر خودشان را نشان می دهند، هنرهای دیگر قومیت ها و کشورها بخصوص شرقی را هم ارائه می دهند. بودجه می دهند، برنامه ریزی می کنند و ساعاتی را به آشنایی با فرهنگ ملل دیگر اختصاص می دهند. همه اینها باعث شده عده ای از مردم اروپا به فرهنگ شرق علاقه مند شوند. اول بار از هند شروع شد. در زمان بیتل ها مردم اروپا و غرب به موسیقی هند علاقه مند شدند. آنها از موسیقی شرق خیلی استقبال می کنند. تازه از موسیقی ایرانی خیلی کمتر استقبال می کنند که باز هم چنین استقبالی را از آنها می بینیم. خود من حدود ۲۰ سال هر سال در تئاتر شهر پاریس و جشنواره های فرانسه مثل جشنواره اوینیون و سن فلورانس اجرا داشته ام و در این سال ها کم کم احساس کردم شنوندگان فرانسوی هر بار زیادتر می شوند و به موسیقی ایرانی و کار اینجانب علاقه بیشتری پیدا می کنند. آنها علاوه بر این که دوست دارند فرهنگ خودشان را بشناسند، تمایل دارند فرهنگ های دیگر را هم بشناسند. این چیزی است که جامعه ما از آن غافل شده است. نه تنها فرهنگ های دیگر را نمی شناسیم، بلکه فرهنگ خودمان را هم نمی شناسیم.

 

برنامه تان برای این تور کنسرت در شهرهای مختلف اروپا چیست؟

 

چند تا کنسرت است که شامل همکاری با فیلارمونی کلن، برلین، بروکسل، استکهلم و گوتنبرگ می شود. من سال هاست در فیلارمونی ها برنامه اجرا نکرده ام. تصمیم گرفتم با گروه دستان برنامه هایی را همراه فیلارمونی ها اجرا کنم.

 

برنامه اجرا کردن در ایران بیشتر برای شما لذتبخش است یا خارج از کشور؟

 

طبعا آرامش و کار کردن در محیط هنری آنجا راحت تر است. در محیط فرهنگی و هنری آنجا همه چیز منظم و با برنامه است و هیچ چیزی از معیار هنری خارج نیست. همه چیز متناسب با اهداف فرهنگی است. اما در فضای فرهنگی ما انگار همه چیز پول و تجارت شده است.

 

گویا هنوز بابت کنسرت قوچان ناراحتید؟

 

بله. خاطره تلخی بود. البته نظیر این در این سال ها همیشه بوده است، اما درباره این کنسرت، فضای بسیاری نامناسبی بود و این برای من سنگین تمام شد. در آن کنسرت چون مردم از شهرهای دور آمده و ساعت ها منتظر بودند درها باز شود و بالاخره نشد، اذیت شدند. این موضوع، هم روی مردم و هم روی من تاثیر منفی گذاشت.

عکسی از شهرام ناظری و محمدرضا شجریان اسطوره های موسیقی اصیل ایرانی 

آلبوم «عاشق کیست» قرار بود قبل از محرم منتشر شود. درباره حال و هوای این آلبوم که بزودی روانه بازار می شود، صحبت کنید.

 

آلبوم «عاشق کیست» به مناسبت هزاره ابوسعید یکی از بزرگان فرهنگ و حماسه عرفانی ایران زمین انجام شده است. موسیقی آن در پراگ ضبط شده و اثری است که خود من با یک علاقه خاص و به توصیه دکتر شفیعی کدکنی انجام داده ام. من حدود ۵۰ سال است با ایشان ارتباط خاصی دارم. با همکاری یکی از آهنگسازان جوان به اسم آقای پورخلجی و با ارکستر سمفونیک پراگ برای این آلبوم زحمت زیادی کشیدیم. امیدوارم در شناخت هرچه بیشتر مشاهیر و تاریخ ایران موثر باشد.

 

چرا با ارکسترهای ایرانی کار نکردید؟

 

طبعا خیلی فرق می کند. اینجا به ارکسترها رسیدگی نمی شود. ما هنرمندان بسیار شایسته ای داریم، اما چون در ارکسترها و گروه های موسیقی شاهد رسیدگی نیستیم، نتایج مثبتی نمی بینیم.

 

شما در آثارتان بارها به بزرگان ایران زمین مانند مولانا و فردوسی و حالا ابوسعید ابوالخیر پرداخته اید، این علاقه شما به مشاهیر عرفان و ادب از کجا سرچشمه می گیرد؟

 

من خودم اهل ادب و ادبیات هستم. همپای موسیقی با ادبیات و قلم و شعر حرکت کردم. خودم هم دستی در شعر دارم. اگر آهنگسازی خیلی در کار موسیقی قوی باشد اما در ادبیات ضعیف باشد، با دلسردی با او کار می کنم. این است که ادبیات برایم خیلی مهم است. ادبیات در همه هنرها نقش مادر را دارد. ادبیات می تواند فرهنگساز باشد. این که به فردوسی و مولانا و ابوسعید و امیرکبیر یا دیگر مشاهیر می پردازم، اولا براساس علاقه شخصی است که این کار را می کنم. دیگر این که فکر می کنم معرفی این مفاخر به جامعه در فرهنگ و فرهنگسازی نقش دارد. اما یک دست صدا ندارد و نمی توانم به تنهایی راه به جایی ببرم. بطور کلی فکر می کنم هر هنرمندی در رشته خود اگر واقعا نسبت به ادبیات و تاریخ بیگانه باشد، بسیار دشوار است که بتواند کار ماندگاری پدید بیاورد. یعنی شناخت ادبیات و تاریخ برای هر هنرمندی نقشی خاص در حد رشته تخصصی او دارد.

 

فرمودید دستی در شعر دارید. نمی خواهید اشعارتان را در قالب یک مجموعه منتشر کنید؟

 

منظورم این بود که برخی از آثار اجرا شده در این سال هایی که گذشت اثر خودم بوده است. اما خیلی اصرار نداشتم که اسمی از خودم مطرح باشد.

 

چرا دوست نداشتید اسم شما به عنوان شاعر هم مطرح باشد؟

 

چون همین شهرام ناظری بودن برای من کافی بود.

تارنوازی حسین علیزاده در کنار شهرام ناظری

 

یکی از آثاری که خودتان شعر و آهنگش را تهیه کردید، معرفی کنید.

 

به مناسبت هشتصدمین سالگرد مولانا در سال ۲۰۰۷ شعر و آهنگ «شیدا شدم» اثر من بود که به یاد مولانا این کار را انجام دادم.

 

در ادبیات که این همه به آن علاقه مندید، آیا فقط شعر می خوانید یا به رمان هم علاقه دارید؟

 

من مربوط به یک نسل آرمانخواه هستم که همگی اهل مطالعه و کتاب خواندن بودیم. طبیعی است کسی که اهل هنر باشد و آثار ارزشمندی را از رومن رولان و نیچه و شکسپیر و خیلی های دیگر نخوانده باشد، عجیب است. اما نسل جدید با کتاب بیگانه است و همین باعث می شود آثار ماندگاری پدید نمی آید. چون تنها برای خواندن صدای خوب کافی نیست، باید دانشی پشت آن باشد. موسیقی های جدید در حافظه کسی نمی ماند و ماندگار نمی شود. اگر هم ماندگار باشد نهایتا سه تا شش ماه در حافظه ها می ماند. امروزه کتابخوانی در ایران رو به زوال است، اما کتاب و کتاب خواندن می تواند تاثیر مثبتی بر جامعه، بخصوص جوانان بگذارد. در آرامش و نوع تفکرشان نقش دارد. اما جوانان نسل جدید عادت کردند با یک دکمه به همه چیز برسند. این مطلوب نیست. آن حس آرامشی که با کتاب به دست می آید، آن رابطه ای که از نظر درونی با کتاب برقرار می شود، تاثیرش را می توان در آرامش و فرهنگ جامعه دید. من یک زمانی خیلی رمان می خواندم چون با بسیاری از اهل ادب و هنر همنشین بودم.

 

آلبوم دیگری هم در دست تولید دارید با عنوان «خنیاگر». از آن کار هم برای ما بگویید.

 

اثر «خنیاگر» موسیقی شمال خراسان است. چون خراسان از نظر فرهنگ موسیقایی بخصوص دوتار وضعیتی دارد که در جهان کم نظیر است. شاید اگر روزی موسیقی ها را بررسی کنند یکی از مهم ترین بخش های موسیقی، دوتار خراسان باشد. همین طور موسیقی اقوام ایرانی که موسیقی هر قوم برای خودش دریایی است. موسیقی خراسان استخوان دار است. من در این زمینه با یکی از استادان دوتار نواز آن خطه به اسم مسعود خضری کار کردم. «خنیاگر» اثری است که بر مبنای موسیقی شمال خراسان نوشته شده. سعی کردیم شعرها به فارسی باشد تا مردم آشنا شوند. چون همان طور که می دانید موسیقی شمال خراسان کردی یا ترکی است. ما از اشعار شعرای کلاسیک قرون سوم و چهارم در این آلبوم استفاده کردیم. بخشی از شعرها هم متعلق به ملک الشعرای بهار است که خودش خراسانی بوده.

 

با پسرتان حافظ ناظری همچنان همکاری می کنید؟

 

او جوان است، باید تجربه های زیادی را پشت سر بگذارد تا در این کار به پختگی لازم برسد. هر زمان لازم باشد کارهای مشترکی انجام می دهیم، اما فعلا بهتر است که او یک تنه این راه پرنشیب و فراز را تجربه کند.

عکسی زیبا از کودکی حافظ ناظری در کنار پدرش 

در شرایطی که فرهنگ غالب جهانی می خواهد خرده فرهنگ ها را نابود کند چطور می توان موسیقی ایرانی را حفظ کرد؟

 

امروز در ایران فرهنگ و موسیقی مثل خیلی چیزهای دیگر سر جای خودش نیست و دچار بیماری شده است. من به حوزه های دیگر کاری ندارم، اما به فرهنگ و هنر که می توانم کار داشته باشم. برخی تصمیم گیرندگان حتی نمی دانند فرهنگ یا موسیقی به چه دردی می خورد. باید به این باور برسیم که فرهنگ و هنر به جامعه آرامش می دهد و در ارتقای آن نقش اصلی را دارد. طبعا یک مشی درستی تبیین نشد و جوان ها خوب هدایت نشدند، برنامه ریزی نشد، و رسانه ها خوب عمل نکردند تا جامعه رشد فرهنگی داشته باشد. وقتی یک جامعه هنر را می شناسد یعنی فرهنگش بالا رفته است. هنر مستقیما روی فرهنگ تاثیر دارد. چون این اتفاق ها نیفتاده نمی توان انتظار داشت که یک شبه همه چیز درست شود. اگر بخواهیم درست شود باید با یک برنامه ریزی دراز مدت عمل کرد. باید سراغ صاحبنظران رفت. باید کار را به کاردان سپرد. پارتی بازی آفت فرهنگ است. باید صاحبنظران را ساماندهی کرد تا این اوضاع بلبشوی فرهنگی شاید با برنامه ریزی ریشه ای بعد از یک دهه حداقل به یک نقطه قابل قبول برسد. البته نباید توقع داشت به این زودی آسیب ها درمان شود. امیدواریم در آینده ای نزدیک فرجی شود.

---

کنسرت ناظری پدر و پسر در اصفهان

کنسرت شهرام ناظری در کرمانشاه

تجلیل از شهرام ناظری در کنسرت آمل

اصغر فرهادی در کنار شهرام ناظری و پسرش

عکسی زیبا از کنسرت شهرام ناظری در تالار وحدت تهران