صحبتهای جالب الیکا عبدالرزاقی درمورد˝دورهمی˝

اجرای ˝دورهمی˝ نه به شیوه تلویزیون است و نه تئاتر

الیکا عبدالرزاقی بازیگری را از سال ۷۷ آغاز کرد. در طی این سال ها بیش از هر چیز او را در سریال های طنز دیده ایم و به نوعی او را بازیگر نقش های طنز می شناسیم. البته در کنار این او بازی در نقش های جدی را هم در کارنامه خود جای داده است، اما به گفته خودش حضور در نقش های طنز در ذهن مخاطبان بیش از پیش جای گرفته است.

او را این روزها در مجموعه” دورهمی” می بینیم به همین بهانه با او به گفت وگو نشستیم؛ از اجراهای این مجموعه صحبت کردیم تا کم کاری اش در سینما و استرس هایی که در اجرای استندآپ کمدی ها دارد، ماحصل این گپ وگفت خودمانی را در زیر می خوانید:

این روزها تمام وقتتان را به “دورهمی” اختصاص دادید یا در برنامه دیگری هم فعالیت دارید؟

به غیر از “دورهمی” فعلاً در کار دیگری حضور ندارم، چرا که شرایط کار در “دورهمی” بسیار سخت است، متن ها تازه به دستمان می رسد و با اینکه در هفته سه تا چهار روز ضبط داریم، اما فضا به گونه ای است که انگار هم تئاتر کار می کنیم و هم سر فیلمبرداری هستیم و هماهنگی برای کار جدید مشکل است.

در مصاحبه ای گفتید همه چیز در “دورهمی” طی ۴۸ ساعت دچار تغییر شد. این تغییر چقدر روی کار شما تأثیر گذاشت؟

زمانی که پروژه کلید می خورد همه چیز با یک پیش تولید طولانی همراه بود و خود این کمک کرد تا فرصت داشته باشم به نقشی که پیشنهاد شده بود فکر کنم، ایده ها و طرح ها را بررسی کرده و روی آن تمرین کنیم. ما در بخش اول چندین بار قسمت اول را تمرین و تکرار کردیم، حتی با حضور تماشاگران و از روی ری اکشن آن ها به این نتیجه رسیدیم که کار خوب است یا بد، در واقع از این طریق پی بردیم که چه باید بکنیم. به مرور وقتی زمان طولانی روی کار می گذارید و یک نقش را هر شب اجرا می کنید، مثل حضور در صحنه تئاتر است که در طول این زمان و با اتودهای شبانه نقش به پختگی می رسد و ما هم این کار را انجام دادیم. اما درست زمانی که پروژه داشت تازه جا می افتاد، به چیز دیگری تبدیل شد و تغییر اتفاق افتاد. چون زمان طولانی تری با آن نقش کار کرده بودم و خودم حس می کردم نسبت به نقش هایی که تاکنون بازی کرده ام متفاوت تر است، بنابراین احساس بهتری داشتم و هنوز نقش جدید آن طور که باید برایم جا نیفتاده است، منتظرم ابعاد بیشتری از این کاراکتر را پیدا کنم و از این تک بعدی بودن آن را خارج کنم.

اشاره کردید به اینکه کار شما بینابینی است، یعنی هم تئاتر هست و هم نیست. این کار بازی را برای شما سخت نمی کند؟

یکی از موردهای خاص این کار که از ابتدا ما با آن روبه رو بودیم همین مسئله است. یعنی کات به آن معنای مرسوم در این کار وجود ندارد و از ابتدا قرار شد ما با تماشاچی جلوی صحنه کار کنیم، چراکه ما زمان برای تمرین کردن و درآوردن حس نداشتیم تا جلوی تماشاچی آن را یک تکه اجرا کنیم بنابراین احتمال خطا در کار هست، از سوی دیگر این اولین بار بود که در ایران یک برنامه در این شکل و شمایل به روی آنتن می رود و برای خود ما هم یک کار و تجربه جدید بود. بنابراین با نظر کارگردان قرار بر این شد که اگر به هر دلیلی کار خوب نشد و یا دیالوگ یادمان رفت کات بزنیم و تماشاچی را نیز در این مورد توجیه کنیم، اما این به اعتمادبه نفس بازیگر لطمه می زند و دیگر آن نو بودن را برای ما به همراه نداشت. تنها چالشی که باعث شد ما بپذیریم این بود که می دانستیم کار سختی است و وقتی خوب درمی آید که از پس این سختی براییم. نظر مهران مدیری این بود که اگر خنده تان گرفت و یا تپق زدید، همانند اجرای تئاتر تلاش نکنید، آن را جمع کنید. ضمن اینکه تماشاچی علاوه بر اجرای صحنه ای پشت صحنه را هم می بیند، ما همواره در طی سال ها دیدیم که تماشاچی علاقه مند به دیدن پشت صحنه کارهاست. بنابراین در لحظاتی که لازم باشد کار را لحظه ای قطع می کنیم. در حقیقت اجرای “دورهمی” نه به شیوه تلویزیون است و نه تئاتر، کاملاً بینابین است و زمان برد تا به این نقطه برسیم و راحت باشیم و بتوانیم اجرای راحتی داشته باشیم. ضمن اینکه اجرای دومی هم در کار نیست و مجبوریم با یک ذهن آماده و با تسلط کامل به روی صحنه برویم و این کار بسیار سختی است.

و قطعاً یک کار پراسترس است؟

بله، کار بسیار پراسترسی است. سال گذشته بسیاری از دوستانم از من می پرسیدند که آیا در دور جدید برنامه “خندوانه” برای اجرای استندآپ کمدی شرکت می کنم یا نه و من می گفتم واقعاً تحمل این همه استرس را ندارم و نمی توانم، چرا که برای اولین بار شما یک کاری را در مقابل تماشاچی انجام می دهید که بخندد و از قبل هم نمی دانید که واقعاً قرار است به آن بخندد یا نخندد، در استندآپ کمدی همه چیز برای بار اول است که اتفاق می افتد و احساس کردم با این کار بسیار تحت فشار هستم. بعد با شقایق دهقان که صحبت کردم او هم گفت بسیار کار پر استرسی است، چرا که در کار کمدی تماشاچی به یک جاهایی می خندد و به جاهایی هم لبخند می زند و در استندآپ کمدی تماشاچی آمده است تا فقط بخندد، برای همین کار سختی بود. باید کلی متن می نوشتم تا مطمئن شوم و به اهل فن نشان می دادم تا نوشته را تأیید کنند و بعد آن را انجام دهم یا باید یک نویسنده کمدی متن را برایم می نوشت، درهرحال نشد که بشود و الان در یک کار پرفشارتر و پراسترس تری قرار گرفته ام و با اینکه یک کار جمعی است، اما استرس بالایی دارد و شما نمی دانید روی صحنه چه اتفاقی می افتد. بنابراین در ۹۰ درصد موارد اعتماد می کنم به سلیقه و تجربه مهران مدیری که وقتی می گوید این خوب است، قطعاً خوب است.

شما با مهران مدیری در کارهای مختلف همکاری داشتید. اما “دورهمی” یک کار و سبک جدید بود، درباره این همکاری بگویید؟

فضایی که ما روی صحنه داریم نیازمند کارگردانی بود که اشراف کامل داشته باشد به اجرای صحنه ای و تئاتر تا بتواند هماهنگ کننده مدیوم تلویزیون و تماشاچی حاضر در استودیو باشد. مهران مدیری از تئاتر آمده و تئاتر را به خوبی می شناسد و با میزانسن دادن در تئاتر آشناست. به همین دلیل برای من بازیگر یک بازی بینابینی شکل داده است که نه آنچنان بازی گل درشت باشد، که با در اختیار داشتن صحنه بزرگی مثل اینجا کار برای مخاطب اینجا اغراق شده باشد و نه آنچنان درشت که در مدیوم تلویزیون تو ذوق مخاطب بخورد، از سوی دیگر کار را هم آنچنان ظریف نگرفت که تماشاچی که در ردیف آخر استودیو نشسته، متوجه اتفاقات نشود. بازی ها کاملاً بینابینی است و تماشاچی چه در خانه و چه در اینجا این حس را ندارد که بیننده یک تئاتر ضبط شده است.

چقدر در کار بداهه پردازی می کنید و دستتان باز است؟

تقریباً بداهه آنچنانی در کار اتفاق نمی افتد و عموماً وابسته به متن هستیم. نهایتاً ما ایده یا جمله ای که به ذهنمان می رسد پیشنهاد می دهیم و اگر مورد تائید بود استفاده می شود. همه این ها در تمرین شکل می گیرد و با کارگردان چک می کنیم.

شما تجربه استندآپ کمدی را داشتید و بعد به سراغ برنامه “دورهمی” آمدید. اجرای این استندآپ کمدی ها چقدر در اجرای صحنه ای این برنامه به شما کمک کرد؟

اشکالی که اجرای استندآپ کمدی ها به وجود آورد این بود که بعد از استندآپ کمدی ها بسیار کار اجرا به من پیشنهاد شد و این سؤال برای من پیش آمد که چرا همه فکر می کنند، من می توانم مجری خوبی باشم و وقتی این سؤال را می پرسیدم می گفتند به این دلیل که در این اجراها آرامش داشتم و مسلط بودم، اما واقعیت این است که من استندآپ کمدی ها را می نوشتم و در خانه آن را بارها اجرا می کردم و زمان می گرفتم تا در همان زمان مشخص شده کار را شروع و به پایان برسانم و این طور نبود که بداهه کار انجام دهم. من تنها در هنگام ضبط زنده نمایی می کردم، اما هرگز آن تسلطی را که یک مجری در هنگام پخش برنامه زنده دارد ندارم. کار بسیار مشکلی است و حضورذهن بالایی می خواهد. اتفاق خوب این اجراها نیز این بود که من خیلی در برنامه های تلویزیونی شرکت نمی کردم، اصولاً درصد بسیار بالایی از بازیگران با این قضیه مشکل ندارند ولی من چون خودم را در معرض این کارها قرار نداده بودم و در برنامه زنده تلویزیونی حضور نداشتم، درست است که ما همیشه ظاهرمان به شکلی است که همه فکر می کنند بسیار خوب می توانیم یک برنامه را هدایت کنیم، اما واقعیت این است که من آدم بسیار خجالتی هستم و در این جور مواقع کاملاً دست وپایم را گم می کنم و اتفاقات عجیبی برایم رخ می دهد، اما استندآپ کمدی ها به دلیل فشار و استرس زیادی که به همراه داشت به من کمک کرد که امروز کمتر دچار تپش قلب و استرس شوم.

به غیر از “دورهمی” کاری آماده پخش یا اکران دارید؟

در حال حاضر سریال “گاهی به پشت سر نگاه کن” کار مازیار میری که دو سال پیش در ماه رمضان از شبکه دو پخش شد، در حال بازپخش است. در آن زمان احساس می کنم این سریال خیلی دیده نشد، زمانی که پخش شد، من به شخصه بازخوردی ندیدم، اما در بازپخش بازخوردها بهتر است و یکی از چیزهایی که باعث شد من این کار را دوست داشته باشم، این بود که آقای میری به من اعتماد کرد و نقشی جدی به من پیشنهاد داد و خوشحالم از این اتفاق، چرا که بسیاری معتقدند بازیگری که کار کمدی می کند، مخاطب بازی جدی او را نمی پذیرد، اما اتفاقاً من را در این نقش پذیرفتند و در بازخوردها دیدم که مخاطب یادش رفته که من کار کمدی انجام داده ام و من را در این نقش پذیرفته و این من را بسیار خوشحال می کند.

خانم عبدالرزاقی، شما با وجود اینکه در تلویزیون بسیار فعال هستید، اما در سینما بسیار کم کار بودید. این کم کاری چقدر خودخواسته است؟

واقعیت این است که در سینما پیشنهاد کاری نداشتم و اتفاقاتی که افتاد خیلی محدود بود و در حد نقش های کوچک. در واقع پیشنهادی نبود که بخواهم روی آن فکر کنم.

در تئاتر چطور؟ شما سال گذشته در یک اجرای موفق و پرفروش ترین نمایش سال حضور داشتید.

متأسفانه امسال فرصت تئاتر کار کردن ندارم، چرا که “دورهمی” تمام وقت ما را گرفته است. اگر فیلمبرداری بود می شد زمان را هماهنگ کرد، اما چون اینجا همه چیز بر اساس حضور تماشاگر رقم می خورد و زمان کار ما هم به ساعات اجرای تئاتر ها می خورد و دقیقاً هم مانند اجرای یک تئاتر می ماند، بنابراین نمی توانم در کار جدیدی حضور داشته باشم.