تا حالا کباب موش خوردین؟! + تصاویر
بفرمایید کباب موش!
در میان خوراکی های عجیب در کشورهای مختلف کباب موش در برخی کشورها جزو عجیب ترین ها است چنانچه فستیوالی عجیب برگزار می شود که در آن موشها غذای اصلی هستند. یکی از غذاهای مورد علاقۀ مردمان قبیلۀ آدی، سوپی است که از شکم، روده ها، جگر، بیضه ها و جنین موش تهیه می شود. همۀ اینها در کنار هم و به همراه دم و پاهای موش و قدری نمک، فلفل و زنجبیل جوشانده می شوند تا سوپ آماده شود.
پیش از آنکه بخوابید، باید حواستان را جمع کنید که غذایی روی میز یا زمین نمانده باشد. وگرنه ممکن است مهمانهایی آشنا و ناخوانده سراغتان بیایند:موشها. موشها برای بسیاری منظرۀ نفرت انگیزی هستند و فقط دیدنشان موجب شکایت و ناله به مسئولان است. مثلاً همین اواخر، به خواست مردم، شهرداری نیویورک تلاشش را برای حل “بحران موش” افزایش داد. اما این مهمانهای ناخوانده در همه جا منفور نیستند. در واقع، در بعضی از نقاط جهان، به موشها به چشم یک خوراک خوشمزه نگاه می کنند.
در هفتم مارس هر سال، در روستایی دورافتاده در تپه های شمال شرق هند، قبیلۀ آدی به مناسب “آنینگ آران” جشن برگزار می کنند. فستیوالی عجیب که در آن موشهای غذای اصلی هستند. یکی از غذاهای مورد علاقۀ مردمان قبیلۀ آدی، سوپی است که از شکم، روده ها، جگر، بیضه ها و جنین موش تهیه می شود. همۀ اینها در کنار هم و به همراه دم و پاهای موش و قدری نمک، فلفل و زنجبیل جوشانده می شوند تا سوپ آماده شود. جوندگان از هر نوعی مورد استقبال این جامعه هستند:از موشهای خانگی گرفته تا گونه های وحشی موش که در جنگل زندگی می کنند. به خصوص دم و پاهای موش به خاطر مزۀ خوبشان محبوب هستند. اینها را ویکتور بنو مایر روچو، از دانشگاه اولوی فنلاند می گوید. او در جریان پژوهشش در رابطه با استفاده از موشهای به عنوان یک منبع غذایی، با چندین نفر از اعضای قبیلۀ آدی مصاحبه کرده است.
عکس کباب موش
پاسخهایی که روچو از آنها دریافت کرده، روی جدیدی از این جانوران موذی را آشکار می کند. پرسش شوندگان به روچو گفته اند که گوشت موش “خوشمزه ترین و بهترین گوشتی است که می توانند تصور کنند.” او می گوید:”به من گفتند که هیچ جشن و مهمانی و شادی ای بدون وجود موش کامل نیست؛ اگر بخواهید برای یک مهمان مهم، یا یک خویشاوند، یا در جشن گرفتن مناسبی خاص سنگ تمام بگذارید و حرمت نگاه دارید، موش حتماً باید سر سفره باشد.
موشها آنقدر محبوب هستند که فراتر از غذا به آنها نگاه می شود. روچو می گوید:”اگر دامادی بخواهد دل خویشاوندان عروس را ببرد ، کادو دادن موش مرده روش بسیار خوبی است.” صبح روز بعد جشن آنینگ آران، “آرمان رو” نام دارند و کودکان دو موش مرده کادو می گیرند که برایشان مثل کادو کریسمس می ماند.
اطلاعات چندانی از اینکه قوم آدی چه زمانی به خوردن موش علاقمند شده اند وجود ندارد، اما روچو مطمئن است که این سنت از قدیم وجود داشته و دلیل آن فقدان انواع گوشتهای دیگر نبوده است. حیوانات بسیاری نظیر گوزن، قوچ و بوفالو در جنگلهای اطراف روستا زندگی می کنند. موضوع این است که این قبایل مزۀ جوندگان را ترجیح می دهند. او می گوید:”آنها به من اطمینان دادند که هیچ چیز به خوشمزگی موش وجود ندارد.” روچو با وجود اینکه گیاهخوار است، گوشت موش را مزه کرده و می گوید که مزه اش شبیه گوشتهای دیگر است منتها بویش فرق می کند. او می گوید:”بوی آن دانشجویان جانورشناسی را به یاد واحدهای آزمایشگاهشان می اندازد که در آن موشها را تشریح می کردند تا آناتومی مهره داران را بررسی کنند.”
استفان گیتس، مجری تلویزیون انگلیسی به اقصی نقاط جهان سفر کرده و با مردمانی که منابع غذایی بسیار غیرمعمول و عجیب و غریبی دارند ملاقات کرده است. او بیرون از شهر یائوند در کامرون، مزرعۀ کوچکی از موشهای نیزار را پیدا کرد. او این گونه اینگونه توصیف می کند:”مثل یک سگ کوچولو هستند و کوچولوهایی عصبانی و قاطی هستند.” شاید عصبانی باشند، اما خوشمزه هم هستند. گیتس می گوید که این موشهای غذایی اعیانی محسوب می شوند و قیمتشان از مرغ و سبزیجات گرانتر است. و مزه اش؟ او می گوید:”خوشمزه ترین گوشتی بوده که تا به حال در عمرم خورده ام.” او سوپ گوجه و گوشت موش نیزار که خورده را اینگونه توصیف می کند:”قدری شبیه گوشت خوک است، اما نرمتر. به شکلی خارق العاده نرم و لطیف و خوشمزه. سوپ خیلی آبدار بود و یک لایه چربی به زیبایی رویش آب شده بود.” گیتس در ایالت بهارِ هند، مدتی را با دالیتها که از فقیرترین طبقات جامعۀ هند هستند گذراند. محلی ها به مردمی که او پیش شان رفته بود “موشخور” می گویند. دالیتها در زمینهای زراعی زمین داران ثرومند از طبقه ای دیگر کار می کنند و در مقابل حق خوردن موشهایی را که در مزارع فراوانند را دریافت می کنند.
آنطور که گیتس می گوید، این موشهای کوچک گوشت خیلی نرمی است و مزۀ آن مشابه مرغ یا جوجه تیغی است. تنها جنبۀ ناخوشایند این غذا، بوی موی سوخته است. برای اینکه ذره ای از پوست یا گوشت جانور هدر نرود، جانور کوچک درسته کباب می شود. گیتس می گوید:”بوی خیلی وحشتناک و حال به هم زنی تولید می شود. گوشت یک حس تلخی در بیرون پوست ایجاد می کند.” اما داخلش گویا خیلی خوب بوده است. او می گوید:”گوشت و پوست داخل موش واقعاً خوشمزه است.”
خوشمزه ترین موشها در نقاط مختلف جهان
علاقۀ انسانها به خوردن موش به قرنها قبل بازمی گردد. براساس بررسی ای که از سوی دانشگاه نبراسکا انجام شده، موشها در دوران سلسلۀ تانگ (۶۱۸-۹۰۷ میلادی) در چین خورده می شوند و به آنها “گوزن خانگی” گفته می شد. در این دوران، نوزاد موش که با عسل شکمش پر می شد غذایی اعیانی بود و به صورت سنتی با چاپستیک، دو چوب باریک و کوتاه که غذای چینی با آن خورده می شود، خورده می شدند. تا حدود ۲۰۰ سال پیش، بسیاری از پلینزی ها از جمله مائوریهای نیوزیلند، کیوره (نوعی موش) می خوردند. جیم ویلیامز، محقق در دانشگاه اوتاگو نیوزیلند، می گوید:”پیش از ورود اروپایی ها، جزیرۀ جنوبی نیوزیلند منبع عمدۀ کیوره بود که در تعداد انبوه نگهداری و معمولاً در اوایل زمستان خورده می شدند.”
طبق آنچه که در دایره المعارف نیوزیلند، کیوره غذایی اعیانی بود که برای مهمانان سرو می شد و حتی از آن به عنوان واحد پولی نیز استفاده می شد و در مراسمهای عروسی دست به دست می شد. آنطور که گرنت سینگلتون، از موسسۀ پژوهشی بین المللی برنج در فیلیپین می گوید، موشها همچنان به صورت معمول در کامبوج، لائوس، میانمار، بخشهایی از فیلیپین و اندونزی، تایلند، غنا، چین و ویتنام خورده می شوند.
سینگلتون می گوید که خودش حداقل شش بار در جلگۀ مکونگ ویتنام گوشت موش خورده است. مزه اش چطور بوده؟ او می گوید:”مزۀ موش شالیزار شبیه گوشت شکار و نزدیک به خرگوش است.” سینگلتون همچنین در سرزمینهای بالادستی لائو و جلگۀ پست میانمار هم موش خورده است. او می گوید که در لائوس، کشاورزان استانهای بالادست از روی مزۀ گوشت می توانند تشخیص دهند که گوشت چه نوع موشی است.
برخی از جوامع آفریقایی از دیرباز سنت موش خوردن را داشته اند. مثلاً در نیجریه، موش صحرایی بزرگ آفریقایی در میان همۀ گروههای قومی محبوب است. این را موجیسولا اویارکوا، از دانشگاه علوم و تکنولوژی نیجریه می گوید. او می گوید:”این گوشت غذایی اعیانی است و قیمت آن از گوشت گاو یا ماهی گرانتر است. خوشمزه است و می شود آن را سوخاری، خشک یا پخته خورد.”
نهایتاً اینکه مردم چرا گوشت موش می خورند؟ آیا شرایطشان آنها را مجبور به این کار می کند؟ گیتس که در چند کشور مختلف، مزۀ موش را چشیده می گوید که اغلب پای انتخاب و ترجیح در میان است تا شرایط و کمبود. موشها شاید هنوز در منوی رستوران محبوبتان نباشد، اما با توجه به پدیدۀ جهانی شد که مردم را به خوردن غذاهای ماجراجویانه مشتاق کرده، بعید نیست که زمانی جوندگان را هم در منوهای رستوران ها ببینیم. ممکن است خوشتان بیاید. هر چه باشد، این گوشت برای بعضی ها خوشمزه ترین گوشتی است که به عمرشان خورده اند.
