چطور متوجه باج گیری عاطفی همسرم شوم؟
هر آنچه لازم است در مورد باج گیری عاطفی بدانید
همه ما روزانه با افراد متفاوتی تعامل داریم اما برخی اوقات در روابط خود وارد چرخه های باطلی می شویم که یکی از این چرخه ها چرخه ی باج گیری عاطفی است.
متاسفانه باج گیری عاطفی اغلب از سوی افراد بسیار نزدیک زندگی ما صورت می گیرد، افرادی که با نقاط ضعف ما آشنا هستند. اگر از اینکه مورد باج گیری قرار بگیرید، متنفرید، این بخش از نمناک را مطالعه کنید تا با راهکارهای رهایی از باج گیری آشنا شوید.
باج گیری عاطفی چیست؟
باج گیری عاطفی اغلب از سوی افرادی انجام می شود که جزو افراد بسیار نزدیک زندگی فرد محسوب می شوند. این افراد با شناسایی نقاط ضعف فرد و با استفاده از موضع برتر عاطفی خود، فرد مورد نظر خود را تحت کنترل قرار داده و از او بهره کشی می کنند. در باج گیری عاطفی ما در یک طرف چرخه شخصیت باج گیر عاطفی را داریم و در سوی دیگر چرخه، شخصیت مهرطلب داریم.
انواع باج گیری عاطفی
باج گیری تنبیهی:
این نوع باجگیری یکی از انواع باجگیری های عاطفی است که فرد باج گیر با تهدید، تنبیه یا سکوت فرد مقابل خود را وادار به انجام یا ترک کاری می کنند و به خواسته های خود می رسند.
فرد باج گیر در همان ابتدا پیامد عدم پذیرش خواسته خود را به طرف مقابل خود که فردی وابسته و عاطفی است می گوید، مثلا می گوید اگر سرکار بروی، ترکت می کنم و یا تهدید به کتک زدن نیز می کنند.
باج گیرهای تهدیدکننده:
در این نوع تهدید فرد باج گیر با ایجاد عذاب وجدان و حس ترحم سعی می کند به مقاصد خود دست یابد. فرد باج گیر که اغلب فردی وابسته و بدون تواناییِ مسئولیت پذیری است، اتفاقات تلخ زندگی خود را به گردن فرد عاطفی مقابلش می اندازد مثلا اگر این کار را نکنی خودکشی می کنم و مسئول خودکشی من تو هستی.
باج گیری سرزنشی:
این دسته از افراد باج گیر توقع دارند که بدون اینکه آنان صحبت کنند، شما ذهنشان را بخوانید و انتظار دارند آن چه را می خواهند بدون این که بگویند کشف کنید و تضمین کنید که به خواسته شان می رسند.
آنها معتقدند توجه کردن به آنها و حدس زدن خواسته هایشان تنها راهی است که کمک می کند از احساس های ترسناک و ناراحت کننده رهایی یابند مثلا میگویند:«به خاطر تو همه این بدبختی ها رو تحمل کردم. اگر بمیرم هم اهمیتی نمیدی.»
وسوسه کننده ها:
این افراد باج گیر با وسوسه کردن شما و دادن وعده های جذاب و عجیب سعی می کنند به خواسته هایشان برسند. افراد وسوسه کننده باهوش ترین افراد باج گیر هستند که برای رسیدن به هدف خود وعده های شگفت انگیز نظیر:پول، عشق، و پیشرفت شغلی می دهند اما بعد از رسیدن به هدف خود معمولا به وعده های خود عمل نمی کنند و هر بار چیز بیشتری از شما می خواهند بدون توجه به احساساتتان.
ویژگی های شخصیتی افراد باج گیر عاطفی و افراد مهرطلب
ویژگی شخصیتی فرد باج گیر
افراد باج گیر عاطفی دارای خصوصیات زیر هستند:
- از آسیب و محرومیت و طردشدن می ترسند.
- احساس درماندگی و استیصال می کنند.
- قصد کنترل نمودن همه چیز را دارند.
- احساس نا امیدی دائمی دارند.
- از شکست متنفرند.
- اضطراب و عدم امنیت از ویژگی اصلی آنهاست.
- به دنبال جبران برخی از دردهای گذشته هستند.
- روحیه ی باج گیری عاطفی در آنها در نقاط بحرانی زندگی مثل بیماری، طلاق، بحران های تحصیلی و شغلی فعال می شود.
- روی خواسته های خود تمرکز دارد.
- عامل گرفتاریهایش را رفتار اطرافیان می داند.
- اطرافیان را بسیار خودخواه می بیند.
- خواسته های خود را بسیار منطقی می داند.
ویژگی شخصیتی فرد مهرطلب و وابسته به افراد باج گیر
- از جنگ وجدال بیزار است و تلاش می کند هیچ بحث و دعوایی رخ ندهد.
- مهم است اطرافیانش او را تائید کنند.
- هنگام رخ دادن حادثه ای برای اطرافیان خود را مقصر می داند.
- دائم عذاب وجدان دارد.
- بسیار مهربان است و حس هم دردی دارد.
- خشم خود را سرکوب می کند.
- همیشه در درگیری ها اوست که کوتاه می آید.
- بسیار مسئولیت پذیر است.
- خودش را آدم ضعیفی در برابر انتقاد نمی بیند. اما فردی انتقاد ناپذیر است.
روش باج گیران عاطفی چگونه است؟
باجگیران عاطفی از خشم، تهدید، تنبیه، ایجاد حس عذاب وجدان و دادن وعده شما را وادار به پذیرش اشتباه کنند و به این طریق باج گیری عاطفی می کنند.
آنها با روش های خود ابتدا کاری می کنند که از موضوع خود پایین بیایید و سپس به شما احساس گناه تزریق می کنند تا تسلیم شوید و احساس شرم کرده و عذرخواهی نمایید. سپس آن ها شما را به راهی هدایت می کنند تا منفعتشان در آن تأمین شود.
افراد باج گیر نیز اغلب به دلیل ناتوانی در رسیدن به اهداف خود و یا کمبودهای عاطفی بر دیگران سلطه گری میکنند.
کدام افراد بیشتر از همه قربانی باج گیری عاطفی می شوند؟
افرادی که همیشه به دنبال راضی کردن و خشنود کردن دیگران هستند و هر کاری می کنند تا مورد تأیید دیگران قرار بگیرند، بیشتر از همه مورد باج گیری عاطفی قرار می گیرند. آن ها همیشه دوست دارند تأیید و تصدیق دیگران را به دست آورند بنابراین هر کاری که باج گیر بگوید انجام می دهند تا تصدیق او را به دست آوردند.
چنانچه در نمناک اشاره شده است گروه دیگری که اغلب مورد باج گیری عاطفی قرار می گیرند، افرادی هستند که وابستگی شدیدی داشته و باج گیر با دانستن نقطه ضعف او تهدید به طرد کردن فرد کرده و او را مجبور می کند خواسته اش را عملی کند.
گروهی دیگر از قربانیان افرادی هستند که از تعارض و رویایی با دیگران و خشم آن ها ترس شدید دارند و باج گیر با اعمال خشونت او را وادار به اطاعت می کند.
در برابر باج گیرهای عاطفی چه باید کرد؟
هرگز از خود نقطه ضعف نشان ندهید:
در مقابل افراد نقطه ضعف از خود نشان ندهید و احساساتی مثل ترس، عدم امنیت، وابستگی و غم های انباشته شده که نقاط حساس زندگی شما هستند را از خود بروز ندهید زیرا با نشان دادن نقاط ضعف به آنها اجازه ورود به دنیای خود را می دهید. افراد باج گیر با استفاده از نقاط ضعفتان سعی می کنند به شما فشار آورده و به خواسته های خود برسند.
شخصیت خود را بشناسید:
با شناخت بهتر خود و شخصیتتان بیاندیشید فرد باج گیر از چه نقاطی ممکن است به شما نفوذ کنند، مثل خوش قلبی، حساسیت روی خانواده و … .
نه گفتن را بیاموزید:
از طرد شدن نترسید و بسیاری از مواقع در برابر رفتار و خواسته های افراد باج گیر نه بگویید. تمرین نه گفتن سبب می شود، از وابستگی رها شوید و از رابطه سمی خارج گردید.
احساسات خود را کنترل کنید:
در همه زمان ها احساسی بودن و با احساسات تصمیم گرفتن خوب نیست پس کمی عاقلانه تصمیم بگیرید و بکوشید عقل را بر احساسات غلبه دهید، اینگونه باج گیران عاطفی نمی توانند در شما نفوذ پیدا کرده و در برابر عقل، خلع سلاح می شوند.
احساس عذاب وجدان و گناه را کنار بگذارید:
باج گیران عاطفی در بسیاری از موارد می کوشند در شما احساس گناه و عذاب وجدان به وجود بیاورند؛ مراقب این شگرد باشید و این احساسات خود را کنترل کنید.
رک و صریح باشید:
اگر در مقابل فردی قرار گرفتید و احساس کردید، می خواهد باج گیری عاطفی کند، خیلی صریح به او هشدار دهید که نباید با احساسات تان بازی کند.
در مقابل او از این عبارات استفاده کنید:
- من از این انتخاب تو اصلا خوشحال نیستم و امیدوارم که تو این کار را نکنی، اما به هر حال این انتخاب توست.
- متوجهم که چقدر ناراحت هستی، حتما زمانی که آرام تر شدی با هم صحبت خواهیم کرد.
- از این که ناراحتی، متاسفم.
- در این مورد فکر خواهم کرد و بعد با هم صحبت می کنیم.
- ممکن است حق با تو باشد، اما باید در موردش فکر کنم.
تسلیم نشوید:
سازش و تسلیم شدن شما، راه باج¬گیری را به فرد مقابل یاد می دهد. شخص باج گیر، معمولا به دلیل ضعف های شخصیتی و روانی خود و نیاز به تأیید و توجه، آزار می بیند ولی شما نیز عزت نفس و غرور خود را با سازش کردن زیر سوال می برید.