ازدواج درست و موفق با چشمان باز
توجه به همسر یکی از ویژگی های مهم در تشکیل و ادامه زندگی مشترک است. توجه زوج ها به یکدیگر می تواند به عنوان مامن و سرپناهی محسوب شود، اما باید دانست میزان این توجه باید به چه شکلی باشد تا دیگر حقوق شخصی افراد تحت تاثیر قرار نگیرد.
ازدواج عاقلانه
در روزهای اول آشنایی هر یک از زوجین در پی نشان دادن چهره مطلوبی از خود هستند. برخی مواقع هم برخی افراد به نوعی با پنهان کاری و زیرکی بسیاری از ویژگی های اخلاقی خود را بروز نمی دهند. برای مثال ممکن است در برخی شرایط نسبت به بعضی مسائل حساس باشند، اما در ابتدا ترجیح می دهند شخصیت واقعی خود را به نمایش نگذارند. امروزه شک، بددلی، بدبینی و سوءظن در بین افراد جامعه به ویژه در زندگی زناشویی ملموس تر از گذشته شده است. متخصصان بدبینی را آفت زندگی مشترک می دانند، چرا که هیچ چیز مانند بدبینی و بددلی نسبت به همسر در خراب کردن رابطه زناشویی قدرتمند نیست.
فرد بدبین، فردی ضعیف و خودکم بین است که همیشه در همه مقاطع زندگی دچار عدم اطمینان بوده است. فرد شکاک به نکات منفی و جزئیات بسیار توجه دارد و از مکانیسم های روانی استفاده می کند. حال این فرد بدبین در زیر سقف مشترک با همسرش زندگی را به کام خود و شریکش تلخ می کند و جایی برای محبت و علاقه باقی نمی گذارد. به این ترتیب ناخودآگاه زندگی و رابطه زناشویی را به سمت سردی می کشاند.
وسواس هایی که بعد از ازدواج می آیند
در تعریف متخصصان روان شناسی مقوله بدبینی ترکیبی از محیط و ژنتیک است. اگر بدبینی را به عنوان نشانه ای از یک اختلال ببینیم، زیربنای آن ژنتیکی است. از سوی دیگر، بدبینی براساس مسائل انتسابی از دوران کودکی از جامعه و خانواده به فرد منتقل می شود. البته باید دانست که مقوله ای تحت عنوان ژن بدبینی وجود ندارد. الهام و پدرام به تازگی با هم عقد کرده اند. در این مدت الهام از برخی حساسیت های همسرش به ستوه آمده است و می گوید:در ابتدای آشنایی و حتی در دوران نامزدی او شخصیتی کاملا منطقی از خود نشان می داد.
به گفته او در زندگی با او متوجه وجود وسواس در اخلاق همسرم شدم. برای مثال اگر یکی از لباس هایش بدون اتو در کمد قرار گیرد جنجال به پا می کند یا در برخی مواقع که خودم تنها از سر کار به خانه می روم باید از تلفن منزل با او تماس گرفته و زمان رسیدنم را گزارش کنم. به گفته این دختر جوان در ابتدای بروز چنین رفتارهایی خانواده و اطرافیان علاقه را تنها دلیل بروز چنین رفتارهایی قلمداد می کردند، اما با گذشت زمان و بروز دیگر رفتارها از او به مرور دچار ناراحتی، دلزدگی و اضطراب شدم. او می گوید:همسرم تلفن همراهم را بررسی می کند و باید درباره اشخاص تماس گیرنده و پیام دهنده توضیحات کامل بدهم، در غیر این صورت منشا بددلی و شک او می شود و دیگر دمار از روزگارم درمی آورد.
ازدواج به سبک ایرانی
افکار منفی منجر به ناراحتی می شود
اعظم سه سال از همسرش بزرگ تر است و در محل کار نیز با همسرش همکار است. او مقوله سن و سال خود و همسرش را حربه ای برای اذیت خانواده همسرش می داند و می گوید:اختلاف سنی در چهره هیچ یک از ما مشخص نیست، اما همین موضوع در بسیاری از موارد باعث بروز حساسیت در من و ایجاد شک ها و بددلی ها نسبت به همسرم شده است. به گفته او در اصل نمی توان به هیچ فردی به طورکامل اعتماد داشت و وجود برخی مشکلات اجتماعی در جامعه انکارناپذیر است.
در اصل من به همسرم اعتماد کامل دارم، اما اینکه در بین راه چه کسی سر راهش قرار خواهد گرفت یا چه مساله ای می تواند نظر او را جلب کند برایم رنج آور است. جالب است بدانید در محیط کاری هم با همسرم مشکل دارم و با اینکه او در رفتار با خانم ها مسائل اخلاقی را رعایت می کند، اما باز هم این مقوله مرا ناراحت می کند. این بددلی و افکار منفی باعث ناراحتی و پرخاشگری می شود که نتیجه ای به جز دلخوری و پشیمانی به دنبال ندارد.
ازدواج هنوز هم هندوانه سربسته است
مونا یک سال پیش ازدواج کرده است. او با بیان اینکه در ابتدا همسرش خود را فردی امروزی جلوه می داد و هیچ اعتراضی در نحوه لباس پوشیدن یا رفتار با دیگران نداشت، اما بعد از ازدواج مخالفت ها آغاز شد، می گوید:از اعمال سلیقه اش ناراحت هستم و هرگونه اعتراضی منجر به زد و خورد و شکستن وسایل منزل می شود. او می افزاید:به تازگی متوجه مصرف برخی قرص های اعصاب در درمان تشویش، وسواس و اختلال های روانی شده ام و دیگر این نوع زندگی برایم غیر قابل تحمل شده است.
آن هم به این دلیل که او در ابتدا به هیچ عنوان شخصیت واقعی اش را بروز نمی داد و حتی هم اکنون هم اگر هر فردی او را ببیند امکان بروز چنین اخلاقی را از سمت او نمی دهد. باید دانست برخی از مسائل فقط در بین زوج ها و در زیر یک سقف خود را نشان می دهد. از قدیم گفته اند ازدواج همچون هندوانه سر بسته است، با اینکه من تحصیلکرده هستم و هیچ اعتقادی به این مسائل ندارم، اما این ضرب المثل گذشتگان را تایید می کنم.
دلسوزی و عدم امنیت روانی!
در حوالی میدان ونک در میان انبوه جمعیت مقابل دادگاه خانواده دختر جوان با چهره ای مضطرب و افسرده با چشمانی بی فروغ به اطراف نگاه می کند. او درباره دلیل حضورش در دادگاه می گوید:با همسرم در محل کار آشنا شدیم، بعد از آشنایی متوجه وجود برخی از حساسیت های اخلاقی اش شدم و به این ترتیب مطابق میل او سر و وضع و ارتباط با همکاران و دوستانم را تنظیم می کردم. بعد از ازدواج متوجه حساسیت ها و وسواس های شدیدی شدم، برای مثال هر روز آپارتمان را نظافت می کرد و به شدت از غذا ایراد می گرفت. حتی درباره شست وشو و اتوی لباس هایش نیز حساسیت های بی مورد شدیدی به خرج می داد، اما هیچ یک از اینها برایم غیر قابل تحمل نبود. بعد از گذشت یک هفته از ازدواجمان متوجه فریادها و خودزنی های شبانه و مصرف مواد مخدر توسط او شدم. از یک سو دلم برایش می سوزد و از سوی دیگر هیچ امنیت روانی برای برگشت به کنار او ندارم.
شناخت درست قبل از ازدواج
رئیس هیات مدیره انجمن روان شناسی ایران درباره چگونگی تشخیص انسان های بددل و شکاک قبل از ازدواج می گوید:قبل از هرگونه تصمیمی برای ازدواج باید خصوصیات اخلاقی افراد شناسایی شود. شیوا دولت آبادی می افزاید:در تصمیم برای ازدواج نباید عواطف بر تشکیل زندگی مشترک تاثیرگذار باشد، بلکه هر یک از ویژگی های افراد باید مد نظر قرار گرفته شود. به گفته او افراد باید در زمان آشنایی های قبل از ازدواج درباره فرد مقابل آگاهی نسبی کسب کنند.
برای مثال باید بدانند که فرد مقابل بر اثر چه مسائلی مضطرب، رنجور و… می شود. هر یک از این مشاهده ها باید به شکل جدی و همراه با صداقت از سوی هر دو طرف به وجود بیاید. باید دانست که بروز بسیاری از مشکلات در زندگی مشترک به دلیل فهمیده نشدن و نبود ارتباط سازنده بروز می کند.
رئیس هیات مدیره انجمن روان شناسی ایران با بیان اینکه افراد در رفتارها و گفتارها باید آستانه خشونت، توجه به دیگران، ارزیابی از روابط دیگران و… فرد مقابل را مورد بررسی قرار دهند، می گوید:هم اکنون بسیاری از افراد در ارتباطات شغلی کاملا موجه خود با جنس مخالف همکار هستند. باید میزان حساسیت های افراد شناسایی شود در غیر این صورت در آینده صدمات جبران ناپذیری به آنها وارد می شود.
افراد شکاک و زندگی مشترک
دولت آبادی تصریح می کند:افراد شکاک نسبت به همسر با اضطراب های فراوانی روبه رو هستند. در این شرایط رابطه ای که می تواند با گفت وگو، تفاهم و روشن کردن ماهیت ها قبل از ارتباط با دیگران حل و فصل شود با برداشت های نادرست به سمت سوءتفاهم پیش می رود. به گفته او افراد شکاک از لحاظ شخصیتی از اعتماد به نفس کافی برخوردار نیستند و از سوی دیگر شک در روابط می تواند مانع جدی برای رشد یک رابطه باشد.
رئیس هیات مدیره انجمن روان شناسی ایران تاکید می کند:افراد شکاک نه تنها به زندگی مشترک خود آسیب می زنند، بلکه زندگی را برای خود سخت و تلخ می کنند. او درباره چگونگی اطلاع از شخصیت فرد مقابل قبل از ازدواج می گوید:مشاوره های قبل از ازدواج می تواند در این زمینه کمک کننده باشند، آن هم به این دلیل که از طریق دستگاه های سنجش و اندازه گیری می توان به نقطه های حساس و تفاوت های زندگی مشترک پی برد. در ضمن با بررسی شخصیت فرد مقابل و میزان حساسیت های افراد در ارتباط های اجتماعی فرد مقابل می توان به موضوع پیچیده ارتباط سالم پی برد.