علت روانی گرایش زنان به جراحی زیبایی

اگرچه شاید نتوان به قطعیت در این خصوص نظر داد، اما با توجه به شواهد به نظر می رسد که انجام عمل های زیبایی در کشورمان آمار بالایی دارد.

افراد زیادی که در زندگی روزمره و در جاهایی مثل اتوبوس، تاکسی، کلاس درس و… می بینیم که نشانه های انجام عمل جراحی زیبایی را با خود دارند، خود شاهدی بر این مدعا هستند.

به عنوان مثال جوان هایی که روی بینیشان چسب بعد از انجام عمل جراحی زیبایی بینی دارند، این روزها خیلی مشاهده می شوند. نکته جالب تر این که این داستان همچون گذشته ها فقط مختص خانم ها نیست و انگار آقایان هم در ایران به انجام جراحی زیبایی روی آورده اند.

گرایش به زیبایی از امیال طبیعی بشر است. نقوش حک شده بر دیواره غارها از نشانه های گرایش بشر اولیه به زیبایی است، اما در مورد اعمال جراحی زیبایی، نخستین عمل های جراحی پلاستیک پس از پایان جنگ جهانی اول برای معالجه مجروحان جنگی که دچار آسیب های جدی در ناحیه صورت شده بودند، انجام گرفته است و از سال ۱۹۲۰ میلادی، بیمارانی که نقص مادرزادی یا عیوب ظاهری داشتند، تحت عمل جراحی پلاستیک زیبایی قرار می گرفتند. در جنگ جهانی دوم، سربازان چینی برای تغییر چهره خود، تحت عمل جراحی پلاستیک زیبایی قرار گرفتند.

جراحی زیبایی دربین خانم ها بیشتر است

گرایش زنان به جراحی زیبایی

خودپنداره تصور فرد از خود و ویژگی های ظاهری و شخصی اش است که از کودکی بر اساس بازخوردهای دیگران در او شکل می گیرد. بسیاری از افرادی که در بزرگسالی به جراحی های زیبایی مکرر روی می آورند، دچار مشکلاتی در تصویر بدنی خویش هستند.

یک روانشناس یکی از مفاهیم زیبا در حوزه روانشناسی رشد و شخصیت را «خودپنداره» عنوان کرد و اظهار داشت:در معنایی عام و کلی، تصور فرد از خود و ویژگی های ظاهری و شخصی را خودپنداره می گویند.

وی ادامه داد:کودک در فرایند رشد طبیعی به تدریج بر اساس بازخوردهایی که از دیگران در مورد خود دریافت می کند، تصویری از ویژگی های ظاهری اش به دست می آورد که به آن تصویر بدنی می گویند.

این متخصص حوزه بهداشت روان، گفت:بسیاری از افرادی که در بزرگسالی به جراحی های زیبایی مکرر روی می آورند، دچار مشکلاتی در تصویر بدنی خویش هستند. پس از آن، در ادامه فرایند رشد شخصیت، خود فاعلی (به عنوان انجام دهنده کارها) در ذهن کودک نقش می بندد که از منظر روانشناسی به آن «تصویر خویشتن» گفته می شود.

وی افزود:تصویر خویشتن مبنای اصلی مباحثی است که فرد خود را «خوب» یا «بد» می داند. بسیاری از افرادی که در بزرگسالی کنش های نامناسب و حتی شخصیتی ضد اجتماعی دارند، در کودکی تصویر خویشتن بد و منفی را به دست آورده اند.

وی با اشاره به اینکه تصویر خویشتن تقریباً تحت تاثیر سبک های فرزندپروری والدین و تعاملات کلامی آنها با کودک است، اظهار داشت:به هر میزان که والدین تعاملات مثبت تری با فرد داشته باشند، تصویر خویشتن او مثبت تر شده و او را از انجام کنش های منفی در آینده باز خواهد داشت.

بر اساس رویکردهای والدین و مراقبان کودک در تعامل، پرورش او و نیز ترکیب توانمندی ها و مهارت های کودک در انجام اعمال مختلف، بر پایه تصویر بدنی و تصویر خویشتن، در کودک احساسی از میزان قابلیت و توانمندی شکل می گیرد که در روانشناسی رشد و شخصیت از آن به عنوان «خود-کارآمدی» یاد می شود.
وی ادامه داد:بر اساس پژوهش های متعدد در حوزه های روانشناسی، خودکارآمدی مفهومی بسیار مهم در پدیدآیی استرس و اضطراب و در ادامه آن افسردگی و حتی اختلالات جدی روانی نظیر اسکیزوفرنی است. خودکارآمدی در حقیقت احساسی ذهنی از میزان توانمندی فرد در مقابله با مسایل پیش رو در موقعیت های مختلف زندگی است.

این روانشناس گفت:هرچه میزان احساس خودکارآمدی فرد بالاتر باشد، موقعیت های تنش زای زندگی را بیشتر به عنوان چالش تلقی می کند و در مقابل، هرچه خودکارآمدی فرد پایین تر باشد، موقعیت های مختلف زندگی را به عنوان تهدید تلقی کرده و خود را ناتوان از مقابله با آنها تصور خواهد کرد.
این پدیده نقشی بسیار مهم در شکل گیری حالت های درمانگی آموخته شده (ادراک ناتوانی از مواجهه و مقابله با رخدادهای تنش زای زندگی به طور کلی)، ناامیدی، و اختلالات روانی نظیر افسردگی و حتی خودکشی ایفا می کند.

این متخصص حوزه بهداشت روان، تصریح کرد:در فرآیند رشد روانی و شکل گیری شخصیت، آخرین مرحله شکل گیری خودپنداره است که در حقیقت تصویر ذهنی یکپارچه از ویژگی های مختلف بدنی، احساس خوب یا بد بودن و توانایی های مختلف به صورت نقاط ضعف و قوت است.

جراحی زیبایی نتیجه عدم رضایت از خود است

* افراد با خودپنداره ضعیف جسارت و کارایی پست های سازمانی را ندارند

وی افزود:خودپنداره، مفهومی بسیار عمیق و گسترده است که ریشه های شکل گیری متعددی در سطوح گوناگون فردی، خانوادگی، شغلی، تحصیلی، و اجتماعی دارد. افراد با خودپنداره ضعیف به ویژه در پست های سازمانی از خود جسارت و کارآیی لازم را نشان نداده و حتی در مواجهه با مشکلات عادی رویه های سازمانی، حالت های استیصال و درماندگی از خود نشان می دهند.
این افراد به دلیل احساس ناتوانی از انجام کارها و مقابله با مسایل، حالت بهت زدگی و یا تلنبار کردن مشکلات و درجات مختلفی از عدم همکاری و مطلع نساختن همکاران و بالادستان را از خود نشان می دهند.

وی گفت:خطر خودپنداره ضعیف یا منفی در سازمان به حدی است که امروزه در مباحث اصلی رفتار سازمانی، در کنار استرس و فرسودگی شغلی، سهم عمده ای از پژوهش های مدیریت منابع انسانی و رفتارسازمانی به بررسی علل و روش های ترمیم خودپنداره منفی و ضعیف اختصاص یافته است.

* روش های اصلاح خودپنداره

وی خاطر نشان کرد:روش ها و فنون مختلفی برای اصلاح خودپنداره توسط متخخصان سلامت روان به کار می رود که در درجه نخست شامل آموزش مهارت های زندگی و مهارت های اجتماعی به همه کارکنان سازمان برای ایجاد حمایت از افراد دارای خودپنداره ضعیف است و در گام بعدی، ارائه مشاوره های تخصصی و آموزش های روانی ویژه برای افراد دارای خودپنداره ضعیف و منفی است تا بتوانند با ترمیم خودپنداره و همراهی، ادخال و تلفیق در رویه های جاری سازمان، بازدهی و بهره وری سازمانی خود را افزایش دهند.