درای ساکت ؛ این بلای بعد کشیدن دندان چیست؟
همه چیز درباره حفره خشک دندان یا همان درای ساکت
درای ساکت دندان (استئویت آلوئولار) یک مشکل دندانی دردناک است که گاهی اوقات پس از کشیدن دندان دائمی در بزرگسالان رخ می دهد. در این مشکل پس از کشیدن دندان در حفره ایجاد شده لخته تشکیل می شود که علاوه بر محافظت از استخوان و عصب زیرین، روند التیام را نیز آغاز می کند. اگر به هر دلیلی لخته خونی از محل مربوطه جا به جا شود سبب ایجاد حفره دندانی خشک یا درای ساکت خواهد شد. لخته خونی همچنین پایه و اساس رشد استخوان جدید و رشد بافت نرم برروی لخته را فراهم می کند.
دراین حالت استخوان و عصب زیرین در معرض تحریکات محیط دهان قرار گرفته و سبب ایجاد دردی شدید می شود. هنگامی که حفره دندان از مواد غذایی باقی مانده پر شود، ملتهب شده و بر درد آن افزوده می شود. درد درای ساکت معمولا ۱-۳ روز پس از کشیدن دندان شروع خواهد شد.
درای ساکت شایع ترین عارضه کشیدن دندان به خصوص دندان مولر سوم (دندان عقل) می باشد. دارو های مسکنی که بدون نسخه پزشک استفاده می شود به تنهایی برای درمان این درد دندانی کافی نخواهد بود. دندان پزشک یا جراح دندان توصیه ها و راهکار های درمانی را ارائه خواهد داد.
برخی از علائم و نشانه های درای ساکت عبارتند از :
- درد شدید طی چند روز پس از کشیدن دندان
- از بین رفتن همه یا بخشی از لخته خون در محلی که دندان کشیده شده است
- استخوان قابل مشاهده در حفره خالی
- اتساع درد از حفره دندانی به سمت گوش، چشم، شقیقه، گردن و سمتی از صورت که دندان کشیده شده است
- بوی بد دهان
- احساس طعم نامطبوع در دهان
- تورم غدد لنفاوی
- تب خفیف
چه هنگام باید به پزشک مراجعه کرد؟
میزان مشخصی از درد و ناراحتی پس از کشیدن دندان طبیعی است، با این وجود می توان از داروهای مسکنی که دندان پزشک تجویز کرده است این درد ها را مدیریت کرد. چنانچه پس از کشیدن دندان دچار درد شدید و جدیدی شدید سریعا به دندان پزشک خود مراجعه کنید.
عللی که سبب حفره خشک دندان می شود چیست؟
چنانچه در بخش سلامت دهان و دندان نمناک شرح داده ایم علل دقیق این موضوع همچنان در حال بررسی است اما بر اساس نظر محققان عوامل زیر می توانند دراین موضوع دخیل باشند:
- آلودگی باکتریایی حفره دندانی
- ترومای شدید استخوان و بافت در محل جراحی دندان
عواملی که می توانند خطر ابتلا به حفره خشک دندان را افزایش دهند شامل:
مصرف سیگار و دخانیات : تنباکو موجود در این محصولات روند بهبودی را مختل و یا آهسته می کند، در نتیجه سبب ایجاد آلودگی در محل زخم می شوند. پک زدن سیگار می تواند بصورت فیزیکی منجر به ازبین رفتن زودرس لخته خون شود.
مصرف داروهای جلوگیری از بارداری : درصد بالای استروژن موجود در این داروها روند بهبودی را مختل و خطر ابتلا به درای ساکت را افزایش می دهد.
عدم مراقبت در منزل : عدم رعایت دستورالعمل های مراقبت و بهداشت صحیح دهان و دندان سبب افزایش خطر ابتلا به حفره خشک دندان می شود.
سابقه ابتلا به درای ساکت : چنان چه در گذشته به این مشکل مبتلا شده باشید در دندان کشیدن های بعدی نیز احتمال آن افزایش خواهد یافت.
عفونت دندان و لثه : وجود هرگونه عفونت فعلی و قبلی در دهان و دندان نیز خطر ابتلا به درای ساکت را افزایش می دهد.
برخی از عوارض جانبی حفره خشک دندان :
حفره خشک دندان به تدریج سبب عفونت و عوارض جدی تر می شود اما با این حال احتمال عوارض بالقوه شامل تاخیر در روند بهبودی یا عفونت در حفره دندانی و یا تبدیل آن به عفونت مزمن استخوانی (استئومیلیت) وجود دارد.
پیشگیری از درای ساکت:
کارهایی که قبل از عمل کشیدن دندان باید انجام دهید عبارتند از:
- انتخاب یک دندان پزشک یا جراح دندان باتجربه
- توقف استعمال سیگار
- صحبت با دندان پزشک راجع به داروهایی که مصرف می کنید از قبیل مکمل ها و داروهای پیشگیری از بارداری زیرا ممکن است در لخته شدن خون تداخل ایجاد کنند.
کاری که دندان پزشک یا جراح دندان می تواند انجام دهد ممکن است شامل تجویز یک یا چندین دارو و راهکار هایی باشد که به جلوگیری از ایجاد حفره خشک دندان کمک کند، مانند:
- استفاده از دهان شویه های آنتی باکتریال و یا ژل قبل و بعد جراحی
- مصرف آنتی بیوتیک های خوراکی چنانچه سیستم ایمنی بدن ضعیف و در خطر باشد
- اعمال محلول ضد عفونی کننده بر روی زخم
- اعمال پانسمان های دارویی بر روی زخم
اقداماتی که باید پس از جراحی انجام دهید عبارتند از:
– توقف فعالیت:پس از جراحی دندان تا روزی که پزشک توصیه کرده است استراحت داشته باشید و فعالیت ها و ورزش هایی که پزشک ممنوع کرده است را جدی بگیرید زیرا منجر به خروج لخته خون خواهد شد.
– مدیریت و کنترل درد :کمپرس سرد را در روز اول پس از کشیدن دندان و کمپرس گرم را بعد از آن در قسمت بیرونی صورت خود اعمال کنید تا به کاهش درد و تورم کمک کند.
– دستورالعمل های دندان پزشک را در این باره رعایت و داروهای مسکن را طبق تجویز مصرف کنید.
– پس از جراحی مقدار زیادی آب بنوشید و تا زمانی که دندان پزشک توصیه کرده است از مصرف نوشیدنی های کافئین دار، گاز دار یا گرم خودداری کنید. علاوه براین حداقل به مدت یک هفته نوشیدنی ها را توسط نی بنوشید زیرا عمل مکیدن ممکن است سبب درای ساکت شود.
– در روز های اولیه پس از کشیدن دندان غذاهای نرمی چون ماست، اسموتی، پوره میوه، تخم مرغ آبپز، سیب زمینی آبپز له شده، سوپ و پودینگ میل کنید. هنگامی که زخم بهبود یافت از غذاهای نیمه نرم استفاده کنید. همچنین برای کاهش درد می توان بستنی نیزمصرف کرد. پس از آن سعی کنید چنانچه باقی مانده غذا در دهانتان است را خارج کنید. علاوه براین، از مصرف غذاهای سفت، جویدنی، تند و ترد اجتناب کنید.
– مراقب مایعات گرم و سرد و گاز گرفتگی لب و دندان خود در زمان بی حسی باشید. پس از اتمام بی حسی از جویدن غذا در سمتی که جراحی انجام شده است خودداری کنید.
– تمیز کردن دهان :بهتر است تا ۲۴ ساعت اولیه پس از کشیدن دندان از مسواک زدن خودداری کنید و به مدت یک هفته پس از جراحی چندین بار در روز دهان خود را با آب نمک گرم شستشو دهید.
درمان های خانگی برای حفره خشک دندان
هدف از درمان کاهش علائم ویژه بخصوص درد می باشد که در ادامه ی این بخش از سلامت دهان و دندان نمناک به آن پرداخته ایم.
۱٫ کمپرس سرد
مواد لازم:
- آب یخ
- حوله ای نازک
دستورالعمل:
ابتدا حوله ای نازک را درون آب سرد فرو ببرید. سپس آن را بیرون آورده و بچلانید تا آب اضافی خارج شود. در مرحله بعد این حوله سرد را روی صورت خود اعمال کنید تا دردی را تجربه کنید. به مدت ۱۵-۱۷ دقیقه حوله را در محل درد نگه دارید و پس از آن این روند را ۴-۵ مرتبه در روز تکرار کنید و بعد از گذشت دو روز برای کاهش درد و تورم از کمپرس گرم استفاده کنید.
۲٫ روغن گل میخک
مواد لازم:
- پنبه یا گوش پاکن
- روغن گل میخک
دستورالعمل:
ابتدا تکه پنبه ای را درون روغن میخک فرو ببرید و به مدت یک دقیقه درون حفره دندانی قرار دهید، پس از آن پنبه را از دهان خارج و با آب ولرم دهانتان را شستشو دهید. این روند را طی چند روز تکرار کنید.
۳٫ روغن درخت چای
مواد لازم:
- ۱-۲ قطره روغن درخت چای
- یک تکه پنبه
دستورالعمل:
ابتدا پنبه را درون روغن درخت چای فرو ببرید. سپس آن را در ناحیه آسیب دیده فشار دهید و به مدت ۵ دقیقه صبر کنید. سرانجام پنبه را برداشته و دهانتان را با آب گرم شستشو دهید. این روش درمانی را حدود ۲-۳ بار در روز تکرار کنید.
۴٫ استفاده از دهان شویه آب نمک
مواد لازم:
- یک دوم قاشق چای خوری نمک
- یک لیوان آب گرم
دستورالعمل:
ابتدا نمک را درون آب گرم بریزید و به خوبی مخلوط کنید تا نمک درآب حل شود. سپس از این محلول مانند دهان شویه برای شستشوی دهان به مدت ۲-۳ بار در روز استفاده کنید.
۵٫ چای سیاه کیسه ای
مواد لازم:
- یک عدد چای کیسه ای
- ک فنجان آب داغ
دستورالعمل:
ابتدا چای کیسه ای را درون آب داغ انداخته و پس از گذشت ۵ دقیقه از آب خارج کرده و به خوبی فشار دهید تا آب اضافی آن خارج گردد. سپس کیسه چای را به مدت ۱۵ دقیقه درون یخچال قرار دهید.
پس از آن، کیسه چای را به آرامی روی محل زخم قرار داده و به مدت ۶-۱۰ دقیقه دندان های خود را روی هم فشار دهید. در پایان کیسه را خارج و دهانتان را با چای سرد شده شستشو دهید.
۶٫ سیر
*روش اول
مواد لازم:
- یک حبه سیر
دستورالعمل:
ابتدا سیر تازه را درون دهان خود قرار دهید و آن را با دندان خرد کنید. هنگامی که آب سیر در دهان جاری شد درد به تدریج فروکش خواهد کرد. پس از گذشت ۵ دقیقه سیر را از دهان خود خارج کرده و دهانتان را با آب ولرم بشویید . این عمل را ۲-۳ بار در روز تکرار کنید.
*روش دوم
خمیر سیر:
مواد لازم:
- دو حبه سیر تازه
- کمی نمک
- هاون و دسته هاون
دستورالعمل:
ابتدا سیر را درون هاون ریخته و با کمک دسته آن به خوبی له کنید و نمک را به آن اضافه کنید تا خمیری به دست آید. سپس خمیر را به مدت ۳۰ دقیقه بر حفره دندانی اعمال کنید. در نهایت دهانتان را با آب گرم شستشو دهید.
۷٫ زردچوبه به همراه آب یا شیر
*روش اول:
مواد لازم:
- یک قاشق چای خوری زردچوبه
- مقداری آب یا شیر
- یک تکه پنبه
دستورالعمل:
ابتدا زردچوبه را با آب یا شیر مخلوط کنید تا خمیری به دست آید. سپس پنبه را درون آن فرو برده و به مدت ۲۰ دقیقه برروی حفره دندانی اعمال کنید. سرانجام دهان خود را با آب گرم شستشو دهید. این روش را ۲-۳ بار طی روز تکرار کنید.
*روش دوم:
دهان شویه زردچوبه
مواد لازم:
- یک قاشق چای خوری زردچوبه
- یک لیوان آب گرم
دستورالعمل:
ابتدا زردچوبه را درون آب گرم ریخته و به خوبی مخلوط کنید. سپس همانند دهان شویه دهانتان را با این محلول شستشو دهید. این روند را چند بار در روز تکرار کنید.
۸٫ سرکه سیب و آب
مواد لازم:
- سرکه سیب و آب به مقدار مساوی
دستورالعمل:
ابتدا سرکه سیب و آب را با یکدیگر مخلوط کنید و مانند دهان شویه روزی ۲-۳ بار دهانتان را با آن شستشو دهید.
در روشی دیگر می توانید پنبه ای را درون این محلول فرو برده و به مدت ۱۰-۱۲ دقیقه برروی حفره دندانی خود قرار دهید.
