ناگفته های سروش صحت از فصل سوم لیسانسه ها
روایتی از سریال لیسانسه ها از زبان سروش صحت
سروش صحت کارگردان نام آشنای سریال هایی چون لیسانسه ها ، ساختمان پزشکان و پژمان امروز پای گفتگوی ما نشست و ناگفته هایی از انتخاب موضوع سریال لیسانسه ها و ساخت فوق لیسانسه ها گفت.
داستان حبیب، مسعود و مازیار حالا به میانه مسیر خود رسیده و این سه جوان با تمام خنده ها، شادی ها، گرفتاری ها و غم هایشان، جای خود را در دل مخاطبان تلویزیون باز کرده اند.
ماجرای لیسانسه های سروش صحت از کجا شکل گرفت
لیسانسه ها که این شب ها سری دومش روی آنتن می رود، مجموعه طنزی استاندارد و قابل دفاع در میان دیگر ساخته های نمایشی تلویزیون است که نمره قبولی گرفته و شوخی هایش مقبول افتاده است. موفقیتی که قطعا نقطه ای مثبت در کارنامه کاری سروش صحت، کارگردان و نویسنده این مجموعه محسوب می شود و توان او را در شناخت درست سلیقه مخاطبان می رساند. سروش صحت در این گفت وگو از دلایل موفقیت لیسانسه ها در پخش و چگونگی شکل گیری شخصیت هایش می گوید.
بیشتر مجموعه های طنز عموما ازدواج دختران را دستمایه داستان خود قرار می دهند و شخصیت دختری را به تصویر می کشند که در ازدواج ناکام مانده و بشدت به دنبال این موضوع و اصطلاحا سر و سامان گرفتن می گردد. تقریبا می توانم بگویم شخصیت پسری که تا این حد به دنبال ازدواج باشد، تاکنون در مجموعه ای به تصویر کشیده نشده بود و از این بابت موضوع اصلی لیسانسه ها نو و بدیع به نظر می رسد. چگونه به شخصیت حبیب رسیدید و داستان لیسانسه ها در ذهنتان جان گرفت؟
من و ایمان صفایی سال هاست مجموعه هایمان را باهم می نویسیم و از آنجا که هر دو باهم برای کار کردن و مطالعه به کتابخانه می رویم، در اطرافمان جوان های مختلفی را می بینیم؛ جوان هایی که عموما تحصیلات عالیه دارند و با این حال مشکلاتی هم در زندگی هایشان وجود دارد. عده ای دلشان می خواهد ازدواج کنند و شرایط برایشان فراهم نیست، عده ای ازدواج کرده اند و با مشکل کار و مسکن مواجه اند و خیلی ها هم تصمیم به مهاجرت دارند و باز شرایط برای این عده هم سخت است. به همین دلیل به این نتیجه رسیدیم که سه شخصیت جوان را در کنار هم بگذاریم که یکی شان وضع مالی اش بد نیست ولی نمی تواند آدم مناسب زندگی اش را پیدا کند، دیگری مشکل مسکن و کار دارد و آن یکی هم در داخل کشور کار پیدا نمی کند و هم به ناگاه درگیر بیماری ای می شود که برایش به منزله قوز بالا قوز است! در واقع توانستیم برای هر دسته از مشکلات، نماینده ای در قصه مان بگذاریم و داستان را پیش ببریم.
ساخت فصل سوم سریال لیسانسه های سروش صحت
با این حال در طول تماشای مجموعه این طور به نظر می رسد که شخصیت اصلی حبیب است و دو شخصیت دیگر (مسعود و مازیار) در سایه او حضور دارند. شما سهم این سه جوان را در طول قصه یکسان می دانید؟
به نظر من و ایمان صفایی (دیگر نویسنده مجموعه) لیسانسه ها داستان هر سه این شخصیت هاست و هر سه سهم یکسانی در طول قصه دارند.
اما برای منِ بیننده، شخصیت حبیب و مسیر ماجراهای او پررنگ تر از بقیه به نظر می رسد…
شاید به این دلیل است که داستان حبیب و سیر ماجراهای او بار کمیک تری دارد؛ وگرنه داستان ما به تساوی بین هر سه نفر تقسیم شده است.
از همان ابتدا و شروع نگارش مجموعه، هوتن شکیبا را برای بازی در نقش حبیب مدنظر داشتید؟
نه. وقتی شروع به نوشتن کردیم، تا بیست قسمت نخست هنوز هیچ بازیگری را مدنظر نداشتیم. هنگامی که کم کم به فکر انتخاب بازیگران افتادیم، تنها کسی که از همان اول توی ذهن داشتیم، امیر کاظمی بود که از زمان «شمعدونی» با او صحبت کرده بودم و قرار بود نقش مازیار را ایفا کند. در خصوص هوتن شکیبا، من بازی اش را دوست داشتم و در مجموعه های قبلی ام به او پیشنهاد همکاری داده بودم اما هر بار به دلیلی میسر نمی شد. این بار این اتفاق افتاد و بعد از انتخاب او به سراغ امیرحسین رستمی رفتم. به نظرم ترکیب بندی این سه نفر در کنار هم درست بود.
انتخاب او ریسک بزرگی نبود؟ به هر حال امیرحسین رستمی با نقش های مختلفی که بازی کرده، به منزله نوعی ستاره در تلویزیون محسوب می شود و مخاطبان حسابی با چهره و نوع بازی اش آشنایند. در صورتی که شکیبا باوجود فعالیت های مختلفش در تئاتر، در بین مخاطبان عام جایگاهی نداشت و ممکن بود بازی اش در مقایسه با رستمی خیلی به چشم نیاید و دیده نشود. از این بابت نگران نبودید؟
نه، چراکه از پیش بازی های هوتن را دیده بودم. او ستاره تئاتر است و در سینما هم کار تصویری انجام داده است. مطمئن بودم که او بی شک بهترین انتخاب برای این نقش است. در آثار قبلی ام هم برای انتخاب تئاتری ها هیچ گاه نترسیده ام و همیشه نقش های اصلی را به بازیگرانی داده ام که برای مخاطبان عام کمتر شناخته شده هستند. از این انتخاب، هم من راضی بوده ام و هم مخاطبانم.
سروش صحت کارگردان تلویزیون در برنامه کتاب باز
دقیقا! شما در ساختمان پزشکان به سراغ بهنام تشکر رفتید، در شمعدونی به سراغ محمد نادری و حالا هم که لیسانسه ها و هوتن شکیبا. دلیل این انتخاب های تئاتری چیست؟
اصولا دوست دارم از بازیگرانی استفاده کنم که ویژگی های جدیدی برای مخاطب داشته باشند و این اتفاق برایم خوشایند است. البته این بدان معنا نیست که حتما اصرار به استفاده از تئاتری ها داشته باشم و باید بازیگر به نقشم بیاید.
با توجه به این که هر سه شخصیت اصلی لیسانسه ها پسر هستند، درون مایه کلی کار به نوعی مردانه به نظر می رسد و شخصیت های زن در حاشیه اش قرار دارند. برای بهتر دیده شدن این شخصیت ها فکری کرده اید؟ قرار نیست از زیر سایه بیرون بیایند؟
چرا، اتفاقا فکرش را کرده ایم و در آینده اتفاق هایی هم برای شخصیت هایی چون ترانه و خواهر آقای پلیس می افتد. ولی در مجموع از آنجا که دستمان برای شوخی کردن با آقایان بازتر است، ماهیت مجموعه و شخصیت های اصلی آن پسرانه شده است.
اما شما در مجموعه ساختمان پزشکان ثابت کردید که زنان هم می توانند در نقش های طنز درست بدرخشند و شخصیت خانم شیرزاد (با بازی شقایق دهقان) عملا شخصیت های مرد قصه را به حاشیه برده بود.
قبول دارم. اما در لیسانسه ها می خواستیم یک جمع دوستانه را به تصویر بکشیم و وجود یک جمع تماما مردانه، امکان شوخی را برایمان بیشتر فراهم می کرد.
گرچه چیزی که این شب ها از لیسانسه ها روی آنتن می بینیم ادامه سری اول است، اما بسیاری از مخاطبان آن را به منزله یک سری جدید می دانند و احتمالا توقعات تازه ای هم از قصه دارند. تماشای بازخوردهای پخش سال گذشته چقدر به بهتر شدن سری دوم کمک کرد؟
حقیقتا از بازخوردها انرژی گرفتیم، اما وقفه ای میان ساخت سری اول و دوم نبود و ما در این مدت کارمان را تعطیل نکردیم. با این حال با ایمان صفایی به این قضیه فکر کردیم که لابد مردم انتظارات تازه ای دارند و کوشیدیم تغییراتی ایجاد کنیم. برای مثال در این سری رگه های فانتزی کار را بیشتر کردیم و شوخی های جدیدی گنجاندیم.
و البته در مواردی هم با خود تلویزیون شوخی کردید… واکنش شبکه سه و حمایتشان از شوخی ها چطور بود؟
خیلی خوب. آنها کمال همکاری را با ما دارند و پشتیبانی و حمایتشان ادامه دارد. از این بابت از مدیران تلویزیون ممنونم.
در لحظاتی از شوخی های این مجموعه این طور به نظر می رسد که خواسته اید جواب منتقدان آثار قبلی تان و بخصوص شمعدونی را بدهید. اتفاقی که به شکلی ویژه در بازی عرفان برزین دیده می شود و انگار نقیضه ای برای شخصیت کودک شر و شیطانی که در شمعدونی داشت، تعریف کرده اید. وجود این دست اتفاقات در قصه عمدی است؟
عمد خاصی در کار نبوده است. می خواستیم بر خلاف سری قبلی که شخصیت کودکمان بی ادبی می کرد و رفتارش باعث آزار بود، این بار بچه ای کاملا مودب را تعریف کنیم و نمایش بدهیم.
سریال لیسانسه ها ساخته سروش صحت
از وقتی سراغ کارگردانی رفتید، فاصله ای میان شما و بازیگری ایجاد شد و به نظر می رسد جزو آن دسته از کارگردانانی هستید که علاقه ای به بازی در آثار خودتان ندارید. دلتان برای بازیگری تنگ نمی شود؟
دوست ندارم در آثار خودم بازی کنم. من جزو آن دسته از بازیگرانی هستم که ترجیح می دهم کارگردان حتما بالای سرم باشد و بازی ام بسیار وابسته به نظر فردی است که پشت دوربین قرار دارد. سعی می کنم همان چیزی را که کارگردان از من می خواهد تا حدی که در توانم هست، انجام بدهم. به همین دلیل در کارهای خودم بازی نمی کنم، اما در کارهایی که بقیه به من پیشنهاد می کنند، چنانچه دوست داشته باشم فعالیت می کنم. با این حال بازیگری برایم جدی است و سختگیرانه انتخاب می کنم.
حالا که لیسانسه ها دوباره در حال پخش است، سرنوشت سری بعدی اش را چطور پیش بینی می کنید؟ «فوق لیسانسه ها» هنوز در دستور ساخت هست؟
صحبت هایی شده و شبکه هم مایل به ادامه ساخت کار است. ولی منتظرم اول پخش این سری تمام بشود و ببینم که آیا مردم اصلا کار را دوست داشته اند یا نه. اگر دوست داشته باشند و شرایط هم فراهم باشد، سراغ ساخت فوق لیسانسه ها خواهیم رفت. در سری جدید حتما باید سراغ شوخی ها و شخصیت های جدید برویم و داستان های تازه ای برای شخصیت هایمان بنویسیم.
شروع فعالیت با مدیری
من فعالیتم را با مهران مدیری آغاز کردم. مدیری شروع کننده یک نگاه نو در طنز تلویزیونی است و همه ما کارگردانان چون من، سعید آقاخانی، رضا عطاران و دیگران فعالیتمان را با او شروع کرده ایم. راهی که با مدیری شروع شده و در ادامه طبیعی است که مسیرهای جداگانه ای داشته باشد. با این حال آبشخور این نگاه از همانجاست. ضمن این که زمان هم گذشته است و آدم باید بتواند از تجربیات قبلی اش استفاده کند و هر بار اتفاق تازه ای به کارش بیفزاید. مطمئنم که اگر مدیری دوباره اثری برای پخش از تلویزیون بسازد، بی شک موفق خواهد بود.
ساخت کار طنز سخت است و روزبه روز سخت تر می شود. طبیعی است که در چنین شرایطی عده ای سراغ رسانه های دیگر رفته اند و در قالب های دیگری فعالیتشان را ادامه می دهند. امیدوارم حمایت های خوبی که مسئولان از مجموعه ما کرده اند، باعث رونق دوباره آثار طنز در تلویزیون شود و شاهد مجموعه های متفاوت و متنوع باشیم.
سروش صحت کیست ؟
سروش صحت بازیگر ، نویسنده ، کارگردان و طنز پرداز سینما و تلویزیون متولد سال ۱۳۴۴ در اصفهان میباشد.
