علت بیماری لک و پیس و درمان آن
لک و پیس چگونه بوجود می آید؟
ویتیلیگو، برص یا لک و پیس یک بیماری خودایمنی است که علت قطعی آن مشخص نیست، ولی به نظر می رسد زمینه های ژنتیکی در آن نقش دارد.
عضو انجمن صنفی جراحان عمومی ایران گفت:بیماری لک و پیس در هر فرد متفاوت است. ویتیلیگو (برص ـ لک و پیس) یک اختلال تولید رنگدانه است که در آن ملانوسیت ها (سلول هایی که رنگدانه تولید می کنند) در پوست، غشاهای مخاطی و شبکیه تخریب شده اند که در نتیجه لکه های سفید پوست در نواحی مختلف بدن ظاهر می شوند و مویی هم که در نواحی مبتلا به ویتیلیگو رشد می کند، معمولا سفید می شود.
لک و پیس روی پوست دست
وی ادامه داد:علت بیماری ویتیلیگو شناخته نشده، اما پزشکان و محققان چندین تئوری متفاوت مطرح کرده اند. یک تئوری این است که افراد آنتی بادی هایی تولید می کنند که ملانوسیت های بدن خودشان را تخریب می کند.
عضو انجمن صنفی جراحان عمومی ایران افزود:تئوری دیگر این است که ملانوسیت ها خود به خود تخریب می شوند. در نهایت بعضی افراد گزارش کرده اند که یک رخداد منفرد از قبیل آفتاب سوختگی یا فشار روحی باعث بروز ویتیلیگو می شود. ولی مورد اخیر از نظر علمی ثابت نشده است.
در بیماری لک و پیس هر قسمت از بدن ممکن است تحت تاثیر قرار گیرد، ولی محل های معمول شامل صورت، گردن، چشم ها، نوک سینه ها، ناف، اندام تناسلی، زیر بغل و کشاله ران است. در محل های ضربه به پوست نیز ضایعه به وجود می آید .
وی ادامه داد:بیماری لک و پیس گاهی اطراف خال های پوستی به وجود می آید. در این بیماری گاهی موها درگیر می شود که می تواند موهای سر، ابرو، مژه را درگیر کند. اگر چه بیشتر افراد مبتلا به بیماری لک و پیس از سلامت عمومی خوبی برخوردار هستند، ولی احتمال ایجاد بیماری های دیگر خود ایمنی از قبیل دیابت، بیماری تیروئید، کم خونی، بیماری آدیسون (بیماری های غده آدرنال) و کچلی منطقه ای در آن ها بیشتر است.
عضو انجمن صنفی جراحان عمومی ایران گفت:ملانین رنگدانه است که تعیین کننده رنگ پوست، مو و چشم است. این رنگدانه در سلولی به نام ملانوسیت تولید می شود. اگر ملانوسیت نتواند ملانین تولید کند یا اگر تعداد ملانوسیت ها کاهش پیدا کند، رنگ پوست روشن تر می شود.
علت بیماری لک و پیس شناخته شده نیست. گاهی این بیماری به دنبال صدمه فیزیکی از قبیل آفتاب سوختگی یا استرس عاطفی ایجاد می شود.
وی با اشاره به اینکه سه نظریه در مورد علت بیماری لک و پیس وجود دارد، تصریح کرد:سلول های رنگدانه ای به دنبال اختلال عملکرد سلول های عصبی آسیب می بیند، گاهی یک واکنش خود ایمنی در برابر سلول های رنگدانه ای ایجاد می شود و سلول های رنگدانه ای را به عنوان بافت خارجی نابود می کند. سلول های رنگدانه ای خودشان باعث تخریب خود می شوند.
عضو انجمن صنفی جراحان عمومی ایران با اشاره به اینکه شدت بیماری لک و پیس در هر فرد متفاوت است، تصریح کرد:افرادی که پوست روشن دارند معمولا در طول تابستان متوجه از دست رفتن رنگدانه می شوند چون تابش آفتاب باعث اختلاف رنگ بین پوست بیمار و سالم می شود. افراد با پوست تیره ممکن است هر زمان متوجه شروع بیماری شوند. در موارد شدید بیماری ممکن است رنگ کل بدن از دست رود.
هیچ راهی برای پیش بینی اینکه بیماری لک و پیس چقدر پیشرفت می کند، وجود ندارد. از دست رفتن رنگدانه در هر پلاک بیماری لک و پیس متفاوت است. بدین معنی که ممکن است رنگ های مختلفی از قهوه ای تا سفید در پلاک لک و پیس وجود داشته باشد. وجود چند رنگ در یک پلاک لک و پیس به نام لک و پیس سهرنگ یا “trichrome” گفته می شود.
وی تصریح کرد:بیماری لک و پیس اغلب با از دست دادن سریع رنگدانه در یک ضایعه آغاز می شود و معمولا به مدت طولانی بدون تغییر باقی می ماند. در مراحل بعد از دست دادن رنگدانه ممکن است دوباره آغاز شود و دوباره متوقف شود. چرخه از دست رفتن رنگدانه و ثبات ممکن است به طور نامحدود ادامه داشته باشد.
عضو انجمن صنفی جراحان عمومی ایران ادامه داد:افراد مبتلا به بیماری لک و پیس باید مراقب باشند تا آسیب و صدمه به پوست آنها حداقل باشد؛ چراکه امکان ایجاد ضایعه جدید در محل آسیب زیاد است. هر آسیبی شامل برش، خراش و سایش می تواند باعث ایجاد ضایعه جدید شود.
بیماران مبتلا به لک و پیس به حفاظت در برابر آفتاب نیاز دارند، زیرا پوست سفید تنها دچار آفتاب سوختگی می شود و تیره نمی شود. پوست نرمال نیز نیاز به حفاظت دارد چون با آفتاب سوختگی پوست طبیعی، میزان تضاد بین پوست نرمال و پوست سفید زیاد می شود.
وی اظهارکرد:در حال حاضر درمان های بیماری لک و پیس باید به طور منظم و طولانی استفاده شوند تا نتیجه بخش باشند.
عضو انجمن صنفی جراحان عمومی ایران گفت:استفاده از یک کرم کورتونی ضد التهابی قوی به مدت چند هفته ممکن است روند بیماری را متوقف کند.