شرایط اهدای خون داوطلبانه چگونه است؟

چه کسانی می توانند خون بدهند، چه کسانی نه

با تمام پیشرفت های علمی بشر در درمان بیماران، هنوز هیچ ماده ای جایگزین خون نشده است. در کشور ما نیز ادامه زندگی حدود ۲۰۰۰ بیمار تالاسمی و هزاران بیمار دردمند دیگر (بیماران جراحی، نوزادان مبتلا به زردی، مصدومان تصادفات، آسیب دیدگان حوادث غیرمترقبه، بیماران دچار سوختگی، مبتلایان به بدخیمی ها، بیماران دیالیزی، بیماران هموفیلی و …) به ایثار انسان های آگاه و دلسوزی که اهدا کننده مستمر خون سالم هستند، وابسته است.

برای آنکه شما بتوانید خون خود را اهدا کنید باید واجد شرایطی باشید که به واسطه آن، اهدای خون نه برای سلامتی بدن شما عوارضی داشته باشد و نه برای فردی که قرار است خون شما به او تزریق شود.

شرایط اهدای خون

حداقل سن ۱۸ سال تمام و حداکثر ۶۰ سال (اهداکنندگان مستمر تا ۶۵)
حداقل وزن ۵۰ کیلوگرم
فواصل اهداءخون هر هشت هفته یک بار مشروط به آنکه تعداد دفعات آن در طول یک سال از چهار بار تجاوز نکند.
همراه داشتن اصل کارت شناسایی (شناسنامه، گواهینامه، گذرنامه و برای اهداکنندگان بار اول کارت ملی الزامی است).
درجه حرارت:درجه حرارت دهان نباید بیشتر از ۵/ ۳۷ درجه سانتی گراد باشد.
نبض:پزشک مرکز اهدای خون، حداقل برای مدت ۱۵ ثانیه نبض اهدا کننده را شمارش می کند و به طور معمول تعداد نبض بین ۵۰ تا ۱۰۰ عدد در دقیقه جهت اهدای خون مورد قبول است. اهدا کنندگانی که تعداد نبض کمتر از ۵۰ عدد در دقیقه دارند‏ تنها در صورتی پذیرفته می شوند که ورزشکار حرفه ای یا قهرمانی باشند.
فشار خون:فشار خون بیشینه ( سیستولیک) باید مابین ۹۰-۱۸۰ میلی متر جیوه و فشار خون کمینه (دیاستولیک) باید مابین ۵۰- ۱۰۰ میلی متر جیوه باشد. فشار خون بیشینه نباید بیشتر از ۱۸۰ میلیمتر جیوه و فشار خون کمینه نباید بیشتر از ۱۰۰ میلیمتر جیوه باشد. اهدا کنندگانی که فشار خون بیشینه بیش از ۱۸۰ میلی متر جیوه و فشار خون کمینه بیش از ۱۰۰ میلی متر جیوه دارند‏ فقط پس از ارزیابی پزشک مرکز اهدای خون، پذیرفته می شوند.

شرایط اهدای خون

درصورت وجود سابقه موارد زیر حتماً پزشک انتقال خون را در جریان قرار دهید:
. آلرژی ها :تب یونجه و . . . .
· مصرف دارو
· سابقه بیماری های قلبی و عروقی ـ ریوی ـ کلیوی ـ کبدی
· سابقه تزریق خون و فرآورده های آن
· سابقه غش ـ صرع ـ تشنج
· سابقه اعتیاد به مواد مخدر تزریقی
· سابقه اعمال جراحی
· سابقه رفتارهای پر خطر
· سابقه خالکوبی ـ حجامت ـ تاتو
· سابقه زردی یا یرقان در خود و خانواده

مراحل اهدای خون

۱- ورود:
بعد از ورود به بخش اهداکنندگان تابلوی پیام انتقال خون و همچنین پمفلت های قرار گرفته در اختیارتان را مطالعه کنید.
داوطلب اهدا ممکن است پس از مطالعه تابلوی پیام انتقال خون ویا پمفلت های موجود از اهدا خون انصراف داده و بدون هیچ گونه توضیحی سازمان را ترک کند. همچنین ممکن است داوطلب پس از مطالعه و قبل از اعلام انصراف به صورت خصوصی با پزشک اهداکنندگان مشورت کند.
۲- ثبت نام:
ثبت نام با کارت شناسایی معتبر عکس دار صورت می گیرد ( اعلام کدملی و کدپستی بسیار مهم می باشد) سپس لیبل اهدا و برگه خودحذفی محرمانه به اهداکننده ارائه می گردد.
۳- انجام تست هموگلوبین:
در این مرحله میزان هموگلوبین اهداکننده اندازه گیری می گردد.
۴- معاینه و مشاوره پزشکی:
در اتاق معاینه توسط پزشک، نبض، فشار خون و وزن شما اندازه گیری می شود و از نظر کم خونی نتیجه آزمایش هموگلوبین بررسی و سپس سوالاتی در مورد بیماری ها و داروها و رفتارهای شخصی از شما پرسیده خواهد شد. (مرحله مشاوره) این اهمیت را دارد که شما بدانید، بخش مهمی از تضمین سلامت خون و فرآورده های آن وابسته به دقت و صداقت داوطلبین در پاسخگوئی به پزشک اهداکنندگان در مورد سوابق بیماری، رفتارهای شخصی و یا مواجهه با عوامل خطر ساز می باشد.
۵ ـ اخذ رضایت نامه:
پس ار تأیید سلامت فرد توسط پزشک، رضایت نامه اهدا توسط داوطلب اهدا خون امضا خواهد شد.
۶- مرحله خودحذفی محرمانه:
داوطلب بعد از مطالعه بروشور خودحذفی و معاینه و مشاوره پزشکی و اطلاع کامل از مطالب مربوط به رفتارهای پرخطر همان گونه که در پایین فرم ثبت نام توضیح داده شده است در مورد مصرف و یا عدم مصرف خون اهدایی نظر خود را اعلام می نماید.
– در صورت انتخاب گزینه بله، خون اهداکننده پس از تأیید آزمایشات غربالگری مورد استفاده قرار می گیرد.
– در صورت انتخاب گزینه خیر، با وجود انجام آزمایشات غربالگری، خون اهداکننده از چرخه مصرف خارج می گردد.
۷- مرحله اهدا خون:
داوطلبین پذیرفته شده به سالن خون گیری راهنمایی می شوند و توسط تکنیسین خونگیری، در شرایط استریل و با استفاده از وسائل یک بار مصرف انجام می گیرد و ظرف مدت ۱۰-۵ دقیقه یک واحد خون از شما اخذ خواهد شد.
۸- استراحت و پذیرایی:
اهداکننده حدود ۱۵-۱۰ دقیقه بعد از اهدای خون، بر روی تخت استراحت می نماید و سپس پذیرایی به عمل می آید.
زمان متوسط برای همه مراحل اهدای خون حدود ۳۰ دقیقه می باشد.
۹- اطلاع رسانی تلفنی (Call back ):
با ارائه بروشور مربوطه ضمن ارائه توصیه های پس از اهدای خون از اهداکننده درخواست می گردد تا در صورت بروز علائم مربوط به ابتلا به هر گونه بیماری عفونی در طی روز های آینده و یا اعلام هرگونه سوابق پزشکی فراموش شده نظیر سابقه مصرف داروییی … ، انتقال خون استان تهران را به منظور حذف خون اهدایی در جریان امر قرار دهد.

مراحل اهدای خون

چه کسانی نباید خون اهدا کنند؟

اهدای خون کاری نیکوکارانه برای نجات همنوعان است اما گاه به جای افراد سالم، کسانی سراغ اهدای خون می روند که به جای کمک به سلامت دیگران ممکن است تهدیدکننده زندگی آنها شود.
*بیماران دارای سابقه قلبی و عروقی، ریوی شدید مانند آسم، سکته مغزی، تشنج و قندی وابسته به انسولین
*افراد با سابقه ابتلا به بیماری های عفونی مانند هپاتیت بی، هپاتیت سی و یا ایدز
*افرادی که حتی برای یک بار به خود مواد مخدر تزریق کرده اند
*مبتلایان به بیماری هموفیلی یا هرگونه فاکتور انعقادی دیگر
*کسانی که هرگونه فعالیت جنسی مشکوک داشته اند
*افرادی که تزریق خون، پیوند اعضاء یا بافت داشته اند تا یکسال مجاز به اهدای خون نیستند
*کسانی که خالکوبی یا حجامت کرده یا گوش یا قسمت دیگری از بدن خود را بتازگی سوراخ کرده اند
*افرادی که در معرض حوادث شغلی (حرفه پزشکی و دندانپزشکی) مانند فرورفتن سوزن در بدن قرار گرفته اند
*فردی که الکترولیز کرده یا درمان طب سوزنی انجام داده است
* مبتلایان به بیماری مقاربتی یا کسانی که تحت درمان قرار گرفته اند و یا بیشتر از ۷۲ ساعت در بازداشتگاه بوده اند نباید خون اهدا کنند .
*افراد مشکوک به بیماری های خطرناک
به دلیل آنکه سازمان انتقال خون به صورت رایگان برخی از آزمایش های عفونی مربوط به بیماری های ایدز، هپاتیت B و هپاتیت C را بر روی خون اهداکنندگان انجام می دهد، برخی افراد در زمان احساس بیماری یا مشکوک شدن به آن با اهدای خون خود قصد انجام این نوع ازمایشات را به صورت رایگان دارند. اما باید بدانید این آزمایش ها به خصوص آزمایشات مربوط به بیماری ایدز در مراکز تعیین شده ای در سطح شهر به صورت رایگان در اختیار افراد قرار می گیرد. در نتیجه خواهشمندیم با یک اقدام خودخواهانه جان یکسری افراد را به خطر نیندازید.
*کسانی که در دوره پنجره بیماری قرار دارند
اگر افراد در دوره پنجره، خون خود را اهدا کنند آزمایش های کنونی نمی تواند آن را تشخیص دهد. در تشخیص اغلب بیماری های عفونی، مبنای آزمایش های رایج طبی پیدا کردن آنتی بادی ضد عوامل بیماری زا در خون های آزمایش شده است و نه پیدا کردن خود این عوامل.
از زمان ورود عامل بیماری زا به بدن فرد آلوده تا ساخته شدن آنتی بادی ضد آن ممکن است هفته ها یا حتی ماه ها طول بکشد. در واقع دربیماری هایی مانند هپاتیت B، C و ایدز که با خون سرایت می یابند، از زمانی که ویروس بیماری زا وارد بدن می شود تا زمانی که بیماری توسط آزمایش خون قابل شناسایی شود، مدت زمانی طول می کشد. این زمان را «دوره پنجره» می نامند.
در این دوره گرچه در خون افراد ویروس وجود دارد ولی نتیجه آزمایش آنها منفی است. چنانچه این خون به فردی تزریق شود می تواند سبب انتقال بیماری به فرد دریافت کننده خون شود.