پرداخت یارها کدام کسب وکارها هستند؟
آشنایی با پرداخت یارها
درگاه پرداخت واسط نامی است که از ۱۰ سال قبل به برخی از کسب وکارهای فعال در فضای آنلاین کشور گفته می شد. این کسب وکارها به بنگاه های کوچک و متوسط و گاه گاهی هم به بنگاه های بزرگتر سرویس درگاه پرداخت اینترنتی ارائه می کردند. بنگاه هایی که از این کسب وکارها سرویس شان را دریافت می کردند هر کدام به عللی نمی توانستند این سرویس را از شرکت های پرداخت الکترونیک (PSP) دریافت کنند. کسب وکارهای ارائه دهنده ی درگاه واسط مزیت های چشم گیر زیر را برای مشتریان شان داشتند:
- دریافت درگاه پرداخت از این شرکت ها بسیار سهل تر بود.
- این شرکت ها با میزکارهای کاربرپسندتر می توانستند گزارش های بسیار گوناگونی ارائه دهند.
- دریافت درگاه پرداخت از این شرکت ها بسیار سریع تر بود. اگر دریافت درگاه از یک شرکت پرداخت الکترونیک چند ماه به طول می کشید دریافت درگاه از این شرکت ها می توانست در کمتر از یک هفته هم انجام شود.
تا دو سال پیش هرچند این شرکت ها غیرقانونی یا خارج از قانون کار نمی کردند اما دقیقا حوزه ی کاری کسب وکار آنها هم در هیچ قانون معینی تعریف نشده بود. چرا که حوزه ی کاری این کسب وکارها ذاتی تکنولوژیکی داشته و جامع نوآورانه بود. در این زمان شرکت های فعال در این زمینه به همراه انجمن فین تک همکاری وسیع ای با بانک مرکزی برای تدوین سند پرداخت یاری انجام دادند. سندی که به بستری برای صدور مجوز پرداخت یاری تبدیل شد و چارچوب قانونی جامعجامعی برای فعالیت درگاه واسط ایجاد کرد.
شرکت شاپرک به عنوان بازوی اجرایی بانک مرکزی در این مجوز عهده دار بستن قرادادهایی با شرکت های پرداخت یار شد. چارچوب فعالیت این شرکت ها در این قراردادها جامع و دقیقا تعیین شده بود. هر کدام از این شرکت ها از سوی دیگر باید با چند شرکت پرداخت الکترونیک (PSP) نیز قرارداد مجزایی امضا می کردند و این قرارداد دوم به آنها این اجازه را می داد که روی بستر های این شرکت های پرداخت سرویس خود را پیاده سازی کنند. شرکت های پرداخت الکترونیک انحصارا دارندگان بستر پرداخت با کارت در کشور هستند. به همین دلیل نه هیچ شرکت مجزایی و نه پرداخت یارها در کشور نمی توانند بستر های مجزایی برای دستگاه های کارت خوان یا درگاه پرداخت اینترنتی بسازند و استفاده از بستر های شرکت های پرداخت الکترونیک برای همه ی آنها الزامی است.
ارزش های افزوده ی ایجاد شده توسط شرکت های پرداخت یار گوناگون است و با یکدیگر فرق می کند. این شرکت ها سعی می کنند از طریق این ارزش ها سرویس شان را با بازاریابی مفید به مشتریانی با طیف وسیع تری ارائه دهند. شرکت های پرداخت هم در از این سرویس و گسترش شان نفع می برند. چرا که استفاده از بستر های شان افزایش می یابد. به همین دلیل علاقه این شرکت ها هم به همکاری با پرداخت یارهایی با وسعت مشتریان بیشتر، بیشتر است. اما در میان صد شرکت دارای مجوز پرداخت یاری از بانک مرکزی یا بهتر بگوییم در میان بیست و پنجشرکتی از این صدشرکت که فعالانه در این حوزه مشغول هستند، ارزش افزوده ای که تولید می شود مشابه نیست.
سرویس برخی از پرداخت یارها با دیگر پرداخت یارها جامع مشابه است و شناخته شده تر یا اعتبار بیشتر برند فقط مزیت رقابتی شماری از آنها به حساب می آید. در حالی که پرداخت یارهای مجزایی هم هستند که سرویس مجزایی مثل دستگاه های هوشمند کارت خوان هم ارائه می کنند و در محدوده ی درگاه پرداخت باقی نمانده اند، یا با ارائه ی برداشت مستقیم (Direct Debit) از حساب بانکی سرویس شان را گوناگون کرده اند. پرداخت یارها بر سر سهم شان از کیک بازار پرداخت الکترونیک با یکدیگر رقابت می کنند. اما علاوه بر این با بزرگ تر شدن روز به روز این کیک هم، سهم همگی آنها نیز افزایش می یابد.