مجری کودکان که غسالی می کند
کودک کار دیروز این روزها به یکی از چهره های محبوب کودکان تبدیل شده است. گرچه این روزها سرش شلوغ و کاروبارش خوب است، اما بار روزهای تلخ گذشته هنوز هم بر روی دوش هایش سنگینی می کند.
با افتخار از روزهایی می گوید که در میدان ونک دستفروشی می کرده یا سر چهار راه جهان کودک بلال می فروخته، یا کارت پخش می کرده و سر چهارراه ها، مجله می فروخته و هزار کار دیگر می کرده؛ همه این ها بخشی از زندگی او و خاطرات پاک نشدنی او هستند. نشاندن لبخند بر صورت معصوم کودکان، آرزوی سالیان این بازیگر و مجری برنامه های کودک بوده که حالا همه او را به نام «خان عمو» می شناسند.
آرزویی که برای تحقق آن هیچگاه از پا ننشسته است. شب هایی که با پولی که با کارت پخش کنی عایدش می شد، بلیت تئاتر کودکان می خرید و هر روز به تماشای نمایش های روی صحنه می رفت و با دقت و انگیزه می دید و می شنید. اما از همه این ها که بگذریم، مهرماه امسال بود که به یک باره این چهره آشنای کودکان، تصمیم گرفت تا فضای جدیدی را در زندگی تجربه کند. می گوید، برای دل خودش تصمیم گرفت در طول ماه چند روزی را در غسالخانه بهشت زهرا حاضر شود و با دیگر غسال ها مسافران سفر آخرت را بدرقه کند. حضور در غسالخانه بهترین تجربه زندگی محمد عیوضی بوده و به او خیلی کمک کرده است. این تجربه بهانه ای بود تا با او همکلام شویم و دفتر پرفراز و نشیب زندگی اش را ورق بزنیم.
غسالی کردن مجری محبوب کودکان
از جهان کودک تا مجری کودک
۱۵ سال بیشتر نداشت که دل از شهر و دیارش کند و به تهران آمد. شهری که با آن برج ها و خیابان های شلوغ و آدم های سراسیمه اش، او را می ترساند. روزهای اول حسابی گیج شده بود و نمی دانست برای چه به این شهر بزرگ آمده و چه باید بکند؟ می گوید، نمی دانستم برای چه، اما باید می آمدم. روزهایی که با سختی و تلخی سپری شدند و او هنوز هم شب هایی که در کنار خیابان یا پارک می خوابید و برای لقمه نانی مجبور بود ساعت ها دستفروشی کند را بخوبی به خاطر دارد.
محمد عیوضی با یادآوری آن روزها می گوید:۱۴ خرداد سال ۶۳ در یاسوج به دنیا آمدم. فرزند دوم خانواده بودم و ۴ خواهر و برادر بودیم. پدرم بنا بود و به خاطر کار او در ۱۱ سالگی به شیراز آمدیم. دوران راهنمایی در شیراز سپری شد تا اینکه پس از جدایی پدر و مادرم احساس کردم باید به تنهایی زندگی کنم. مدتی نزد مادرم بودم تا اینکه در ۱۵ سالگی مسیر زندگی ام تغییر کرد و به تنهایی راهی تهران شدم. هیچگاه نخستین روزی را که وارد پایتخت شدم فراموش نمی کنم. تا ساعت ها گیج بودم و نمی دانستم کجا بروم.
دو سال در خانه یکی از بستگان زندگی کردم و زندگی را از راه دستفروشی و کارت پخش کنی می گذراندم. روزها در چهارراه جهان کودک مجله می فروختم و گاهی اوقات نیز بساط بلال فروشی پهن می کردم. چهارراه جهان کودک پاتوق همیشگی ام بود و امروز که به گذشته نگاه می اندازم احساس می کنم زندگی ام از همان ابتدا با کودک گره خورده بود. بی سرپرست بودم و درآمد بسیار ناچیزی داشتم.
آخر هفته ها به بهشت زهرا می رفتم تا با خواندن فاتحه برای اموات بتوانم میوه و خرما و شیرینی بخورم. گاهی اوقات شب تا صبح در خیابان بی هدف راه می رفتم و برای خودم خیالبافی می کردم. بعد از دوسال با یکی از دوستانم اتاق ۶ متری در میدان راه آهن اجاره کردیم تا شب ها سرپناهی داشته باشیم. شب ها برای دیدن برنامه های تلویزیونی به سالن راه آهن می رفتم و گاهی اوقات روی همان صندلی ها خوابم می برد. تنها دلخوشی زندگی ام تماشای تئاتر کودکان در یکی از سالن های بولینگ عبدو بود. سال های ۸۰ و ۸۱ به تماشای تئاتر کودکان می رفتم. هر روز برای کارت پخش کنی ۲ هزار تومان دستمزد می گرفتم.
۱۵۰۰ تومان آن را برای خرید بلیت تئاتر هزینه می کردم و هر شب تئاتر کودکان تماشا می کردم و در پایان شب اگر اتوبوس واحد فعالیت داشت سوار بر آن به راه آهن می رفتم و در غیر این صورت پیاده به خانه بازمی گشتم. اگر وضع جیبم خوب بود سوار تاکسی می شدم. عاشق تئاتر بودم اما هیچ پشتوانه ای نداشتم. گاهی در خلوت برای خودم نقش بازی می کردم و خودم را روی سن و در میان هیاهوی تماشاگران تصور می کردم. بعد از مدتی به این نتیجه رسیدم که تهران جای من نیست و شاید در شهرستان ها بتوانم گمشده ام را پیدا کنم.
سفر به شیراز و یاسوج تحول بزرگی در زندگی او ایجاد کرد. روزهایی که برای کودکان در مجتمع های تفریحی تئاتر اجرا می کرد و با هر حرکت او بچه ها با همه وجود می خندیدند. محمد عیوضی از آن روزها و شکل گیری شخصیت خان عمو اینگونه می گوید:پول و پارتی و تحصیلات هنری نداشتم و می دانستم بااین وضعیت به جایی نخواهم رسید. کوله بارم را بستم و به شیراز آمدم. به یکی از مجتمع های تفریحی رفتم و از مسئول مجتمع خواستم تا اجازه بدهد یک شب در فضای مجتمع برای کودکان تئاتر اجرا کنم.
غسالی کردن مجری محبوب کودکان
وقتی قبول کرد برای خودم لباسی دوختم و خودم را به شکل پیرمرد گریم کردم و با یک عصا و سبیل و کلاه برای بچه ها برنامه اجرا کردم. اسم هنری «خان عمو» را برای خودم انتخاب کردم و برنامه آن شب با استقبال بسیار گرمی مواجه شد.
پس از آن هر شب برای بچه ها برنامه اجرا می کردم. بعد از مدتی احساس کردم می توانم در تلویزیون هم برنامه اجرا کنم. سراغ شبکه استانی فارس رفتم ولی آنها به دلیل اینکه تخصصی در زمینه مجری گری و اجرای برنامه نداشتم مرا نپذیرفتند. ناامید نشدم و تصمیم گرفتم شانس خودم را در صدا و سیمای شهرم یاسوج امتحان کنم. تهیه کننده یکی از برنامه ها به من اعتماد کرد و سال ۸۷ نخستین برنامه من به نام غنچه گل ها به شکل زنده از شبکه دنا (صدا و سیمای یاسوج) روی آنتن رفت. حس خیلی خوبی داشتم و با همه وجود سعی کردم بهترین برنامه را ارائه دهم. پس از مدتی به تهران بازگشتم واین بار برای کودکان در سالن حجاب برنامه اجرا کردم که با استقبال زیادی نیز مواجه شد.
هدیه خان عمو برای کودکان زلزله زده
اجرای برنامه تلویزیونی از شبکه دنا و پس از آن در سالن حجاب، سکوی پرتابی برای محمد عیوضی بود. سکویی که او را در مسیری قرار داد تا برای کودکان محروم کشور و کسانی که قلب شان در پی حادثه زلزله و سیل شکسته بود برنامه اجرا کند و لبخند را به آنها هدیه کند. می گوید:وقتی در سالن حجاب برنامه اجرا می کردم با وقوع زلزله ورزقان و هریس به آنجا رفتم و هر روز برای بچه های زلزله زده برنامه اجرا می کردم و سعی می کردم تا برای چند ساعت درد و غصه را فراموش کنند.
در میان گرد و خاک و در حالی که لودرها مشغول آوار برداری بودند سعی می کردم حواس آنها را به نقطه دیگری پرت کنم. پس از زلزله ورزقان در زلزله شهرستان شنبه در استان بوشهر نیز سراغ کودکان رفتم تا دل غمزده آنها را شاد کنم. وقتی یکی از روزها در سالن حجاب مشغول اجرای برنامه بودم در گوشه ای از سالن چهره آشنایی توجهم را جلب کرد.
مجید قناد چهره محبوب کودکان در گوشه ای از سالن مشغول تماشای برنامه من بود. بعد از پایان برنامه سراغ او رفتم و گفتم خوشحال می شوم اگر بتوانم همکاری داشته باشم. مجید قناد پذیرفت و من دو سال گزارشگر برنامه جمعه به جمعه خونه به خونه شدم و با سفر به شهرهای مختلف ایران گزارش هایی از کودکان این شهرها برای این برنامه گرفتم. پس از آن از طریق یکی از دوستانم وارد دنیای بازیگری شدم و در برنامه های خنده بازار و شکر آباد در نقش شاگرد مکتبخانه بازی کردم. طی این مدت نیز با سازمان جهانی غذا (WFP) برای حمایت از کودکان گرسنه ارتباط گرفتم و از سوی این سازمان برنامه های مختلفی در چند شهر برگزار کردم. در این سال ها بیش از ۱۷۰۰ برنامه خیریه برای کودکان اجرا کردم و به آن افتخار می کنم.
ایستگاه آخر
انتشار عکسی از محمد عیوضی در فضای مجازی که او را در غسالخانه بهشت زهرا و در لباس غسال ها نشان می داد واکنش های زیادی به همراه داشت. اینکه یک بازیگر و مجری برنامه های کودک در غسالخانه مشغول تطهیر اموات است، سؤال بزرگی بود. خان عمو در پاسخ به آن می گوید:آنجا ایستگاه آخری است که همه ما باید یک روز به آنجا برویم و این بهترین اتفاق زندگی ام بود. یکی از شب های تابستان به دعوت دوستم برای اجرای برنامه ای که میهمانان آن کارکنان بهشت زهرا و غسال ها و خانواده هایشان بودند رفتیم. در هنگام اجرای برنامه از آرزوی نوجوانی ام و اینکه دوست داشتم یک روز در کنار غسال ها به تطهیر اموات کمک کنم گفتم و همان جا پیشنهادم را مطرح کردم و رئیس سازمان بهشت زهرا پذیرفتند. صبح روز بعد به دفتر ایشان رفتم و ساعتی بعد پس از آنکه واکسن های مخصوص را تزریق کردم وارد غسالخانه شدم.
روز اول فقط فعالیت غسال ها را تماشا می کردم ولی از روزهای بعد مشغول کمک به آنها شدم. طبق قراری که با مسئولان بهشت زهرا گذاشتم قرار شد هر دو هفته یک بار به سالن تطهیر بیایم و در کنار غسال ها مشغول به کار شوم. در این مدت متوجه شدم که چقدر کار غسال های زحمتکش سخت و دشوار است و به عقیده من آنها حلال ترین نان را سر سفره هایشان می برند. به جرأت می توانم بگویم که سالن تطهیر تهران یکی از پاکیزه ترین و بهداشتی ترین سالن هایی است که من تاکنون دیده ام و انسان های شریفی که با همه وجود و عاشقانه کار می کنند. در این سالن از نوزاد تا افراد کهنسال برای دیدار با خدا آماده می شوند و در اینجا فقیر و پولدار تفاوتی باهم ندارند و همه به یک شکل برای سفر آخرت آماده می شوند. وقتی کودکی را تطهیر و او را برای تحویل به خانواده اش آماده می کنم از او می خواهم که وقتی نزد خدا رفت مرا هم دعا کند.
غسالی کردن مجری محبوب کودکان
از وقتی که به اینجا آمده ام احساس سبکی می کنم و باعث شده است تا خطا نکنم و دروغ نگویم. از قضاوت بی جا خودداری کنم و دلی را نشکنم. باید بپذیریم که مرگ برای همه است. برخی نسبت به حضور من دراین مکان واکنش منفی نشان داده اند و می گویند چراکسی که با بازی و مجری گری برای کودکان لبخند را به لب آنها می نشاند باید در چنین مکانی کار کند؟ این واکنش ها طبیعی است اما باید بگویم که من به شکل رسمی در اینجا کار نمی کنم و تنها برای آرامش قلبی ام دو روز در ماه به اینجا می آیم.
معتقدم که باید از همان کودکی، بچه ها را با حقیقت مرگ آشنا کرد. زیرا کودکی که با مرگ آشنا شود و به این واقعیت برسد که جهان آخرتی وجود دارد، قطعاً در بزرگسالی سراغ جرم و جنایت یا کارهای اشتباه نخواهد رفت. اگر در همان کودکی مان به ما می گفتند که همه یک روز از این دنیا خواهیم رفت و هیچ چیزی ماندگار نیست و این نگاه در ما درونی می شد، شاید کمتر شاهد جرم و جنایت و تبهکاری بودیم. کودکان امروز آینده را خواهند ساخت و چه بهتر که او در همین دوران این حقیقت را باور کند.