چرا دخترها آرزوی پوشیدن لباس عروس را دارند؟
علاقه دخترها به پوشیدن لباس عروس
رسم پوشیدن لباس عروس به رنگ سفید به دوره ویکتوریا بازمیگردد با وجود فراگیر شدن رنگ سفید در برخی از کشورها عروس های چینی, هندی و ژاپنی همچنان از رنگ های ملی خود برای لباس عروس استفاده میکنند.
با نگاهی گذرا به نحوه ی نگرش به ازدواج در فرهنگ عامه ممکن است به این نتیجه برسیم که پوشیدن لباس عروسی آرزوی نهایی زنان است. مجلات و وب گاه های مربوط به عروسی و ازدواج تقریبا به شکل انحصاری فقط به عروس ها می پردازند و در مورد دامادها چیزی برای گفتن ندارند.
پوشیدن لباس عروس آرزوی خانم هاست؟
در کشورهای دیگر نیز حتی برنامه های تلویزیونی متعدد در مورد ازدواج فقط حول محور زنان می گردند؛ به عنوان مثال در ایالات متحده برنامه ی محبوب تلویزیونی وجود دارد به نام برایدزیلاس یا عروس خشن، ولی برنامه ای به نام داماد خشن نداریم! یا برنامه ای دیگر به نام بچلر یا مجرد که در آن زنان مختلف برای رسیدن به حلقه ی ازدواج با یکدیگر رقابت می کنند، و این برنامه فوق العاده محبوب و پربیننده است.
لباس عروس نکته ی محوری و جذابیت اصلی در مراسم باشکوه ازدواج برای اقشار متوسط است، در حالی که کسی به لباس داماد آن چنان توجهی ندارد.
از طرف دیگر، غالبا تصویر مردان در جامعه این گونه است که ظاهرا از تعهد می ترسند، و باید با فریب یا شلاق تن به ازدواج دهند، یا این که در نهایت علی رغم طبیعت شهوتران و بی قیدشان که ذاتا از تک همسری طولانی مدت متنفر هستند، به زور به سمت محضر کشیده شوند. تصور ” بحران میانسالی ” که در آن مردان میانسال تمایل پیدا می کنند زنان پا به سن گذاشته شان را با مدلی جدید و دلربا و جوان تر عوض کنند، یکی دیگر از باورهای آشنای فرهنگ های مختلف است.
چرا لباس عروس سفید است؟
ازدواج، به تعریفی که تاکنون ناچار به باور آن بوده ایم، نیاز زیستی و طبیعی زنان، و در عین حال قفسی تنگ و عذاب آور برای مردان است. می توانیم اجازه دهیم آدم ها به همین وهم و خیال مورد علاقه شان ادامه دهند؛ ولی طبق آمار و اطلاعات مربوط به دنیای واقعی، آن چه در حقیقت اتفاق می افتد کمی با این وهم و خیال متفاوت است.
مزایای ازدواج برای مردان بیشتر است یا زنان؟
نکته ی اول این که باید این تصور نادرست را از ازدواج کنار بگذاریم که ازدواج بهشت و پناهی برای زنان است؛ زیرا در حقیقت مزایای ازدواج برای مردان بیش از زنان است. پژوهش ها نشان می دهند ” مزایای ازدواج ” – افزایش سطح سلامتی، ثروت، و خوشبختی که غالبا به جایگاه افراد مربوط می شود – به شکلی ناعادلانه و نامتناسب در اختیار مردان قرار می گیرد. مردان متاهل از همه ی جوانب به ویژه از لحاظ مالی در جایگاهی بهتر از مردان مجرد قرار می گیرند. در مقابل، جایگاه زنان متاهل بهتر از زنان مجرد نیست.
نکته ی بعدی این است که، برخلاف اعتقادات و افسانه های گذشته که ازدواج را هدف نهایی و مقدس برای زنان می دانستند، باید گفت در حقیقت تقریبا دو سوم درخواست های طلاق از طرف زنان صورت می گیرد. این آمار فقط مربوط به زوج های جوان و امروزی نیست:طبق بررسی های اخیر انجمن بازنشستگان امریکا در مورد ۱۱۴۷ زن و مردِ ۴۰ تا ۷۹ ساله که در سال های ۴۰، ۵۰، و ۶۰ زندگی شان تجربه ی طلاق داشتند، ۶۶ درصد از زنان اذعان کردند آنها بودند که برای نخستین بار درخواست جدایی را پیش کشیدند.
آمارهای جالب در مورد ازدواج
پژوهش ها به تازگی نشان می دهند موردی منحصربه فرد و ویژه درون ازدواج وجود دارد – چیزی فراتر از تجربه ی زندگی با آدمی دیگر – که شاید باعث می شود زنان کم تر از مردان احساسی خوشایند و دوست داشتنی را تجربه کنند.
مقاله ای به تازگی توسط جامعه شناس دانشگاه استفورد، مایکل جی. روزنفلد منتشر شده است که در آن، داده های طولی در مورد این که چگونه زوج ها همدیگر را ملاقات می کنند و در کنار هم می مانند، تجزیه و تحلیل می شوند – بررسی جامعه ی آماری در سطح ملی که شامل ۲۲۶۲ فرد بزرگسال با گرایش به جنس مخالف بین سال های ۲۰۰۹ تا اوایل ۲۰۱۵ صورت گرفت.
نتایج این بررسی، الگویی جالب و عجیب را نشان می دهند:طبق انتظار، زنان درخواست کننده ی دو سوم (۶۹ درصد) جدایی ّها در ازدواج های میان دو جنس مخالف بودند. به علاوه، سطح رضایت از زندگی در زنان متاهل – یعنی زنانی که به صورت رسمی ازدواج کرده اند و نه آن هایی که به اشکال دیگر با مردان در ارتباط هستند – پایین بود.
به گفته ی روزنفلد، این اطلاعات نشان می دهند گرایش زنان به درخواست جدایی جزءِ ویژگی های طبیعی روابط میان زن و مرد نیست؛ بلکه، این گرایش جزءِ ویژگی های ذاتی ازدواج میان زن و مرد است. این یافته ها این باور را ثابت می کنند که تجربه ی زنان از نهاد ازدواج تا حدودی زیاد مملو از بی عدالتی و ستم است، زیرا ازدواج از ابتدا تا کنون همواره نشان دهنده ی نظامی بوده است که در آن زنان باید مطیع و فرمانبردار باشند.
روزنفلد به این نکته اشاره می کند که قانون ازدواج از آغاز بر اساس احکام و پنداره ّهای قوانین عرفی شکل گرفته است که در آن زن را جزء دارایی های شوهر می دانند. آخرین نشانه ها و آثار به جای مانده از احکام و سنت های این قوانینِ عرفی که از لحاظ قانونی زنان را تابع و در اختیار شوهران در نظر می گرفت – مثلا این که شوهران مجاز به تجاوز به همسران شان هستند – به تازگی در اواخر دهه ی ۱۹۷۰ از قوانین ایالات متحده حذف شده است. به علاوه، بیش تر زنان در ایالات متحده بعد از ازدواج هم چنان نام فامیل شوهران شان را انتخاب می کنند با این که این قانون نیز در دهه ی ۱۹۷۰ تقریبا از بسیاری از ایالت های امریکا حذف شده است.
درست همان طور که نمی توانیم سازه های عظیم باستانی را بدون در نظر گرفتن محدودیت های مواد اولیه ی ساختمانی دوران باستان نگهداری کنیم، حفظ سنت های قدیمی نیز بدون حفظ جهان بینی و عادات دورانی که این سنت ها در آن شکل گرفته اند، کاری دشوار است. فضای تحکم و اجبار زنان به فرمانبرداری هم چنان در ازدواج های دوران معاصر نیز وجود دارد، و هم چنان زنان متاهل را مورد آزار و آسیب قرار می دهد.
مطلب فوق جالب و فریبنده است، ولی هم چنان در این مورد شک و تردید وجود دارد.
نکته ی اول این که، برقراری رابطه ی علت و معلول در غیاب فضای آزمایشیِ کنترل شده یِ واقعی، بسیار دشوار است. به عبارت دیگر، تا وقتی نتوانیم آدم ها را به صورت تصادفی از ابتدا در گروه های مجرد و متاهل قرار دهیم، هرگونه تفاوت میان گروه ها در نهایت، می تواند جز نتایج و اثرات گزینشی این آزمایش تلقی شود، و نه اثرات رفتاری.
به عنوان مثال، اگر احتمال نارضایتی زنان متاهل بیش تر باشد، ممکن است این نارضایتی مستقیما ناشی از خودِ ازدواج باشد (تاثیر رفتاری) یا این که ناشی از این حقیقت باشد که زنان ناراضی بیش تر تمایل به ازدواج پیدا می کنند (تاثیر گزینشی).
انتظارات آدم ها – متغیری که در اطلاعات روزنفلد بررسی نشد – نیز می تواند نقشی مهم در رضایت از رابطه ایفا کند. چنانچه از لحاظ فرهنگی انتظارات زنان از ازدواج بالا و انتظارات مردان پایین باشد، این حقیقت که مردان از مزایایی بیش تر در ازدواج بهره مند هستند، باعث افزایش رضایت شان می شود – “خیلی بهتر از آن چیزی است که انتظارش را داشتم ” – و در مقابل باعث کاهش رضایت زنان می شود.
به علاوه، با این که مقاله ی روزنفلد به جنبه های مثبت تصمیم جدایی اشاره کرده است، ولی معادله ی وی نمی تواند کامل باشد زیرا جنبه های منفی این مسئله را نادیده گرفته است. به طور کلی، هر تصمیمی در زندگی جوانب و مشخصه های فراوان دارد.
در فرآیند تصمیم گیری شرایط درونی مانند رضایت از ازدواج باید در مقابل شرایط و متغیرهای خارجی از قبیل نگرش جامعه نسبت به طلاق، یا امکان ملاقات فرزندان و تامین مالی پس از طلاق مورد ارزیابی قرار بگیرند. در حقیقت، اطلاعات موجود گواه اهمیت جنبه های منفیِ این قبیل متغیرهای خارجی در فرآیندهای تصمیم گیری زنان و مردان است.
برای مثال، بررسی انجمن بازنشستگان امریکا به این نکته اشاره می کند که مردان غالبا بیش تر از زنان ترجیح می دهند علی رغم عدم رضایت از زندگی مشترک، به آن ادامه دهند؛ زیرا نگران این مسئله هستند که از فرزندان شان دور شوند. ترس هایی از این قبیل، ناموجه و غیرمنطقی نیستند، زیرا غالبا در کشورهای غربی پدرها پس از طلاق کم تر می توانند فرزندان شان را ملاقات کنند.
در مقابل، تصمیم جدایی از جانب زنانی که از زندگی شان رضایت ندارند تا حدودی به شرایط اشتغال مربوط می شود. برای مثال، لیانا سی. سِیِر و همکاران اش در دانشگاه ایالتی اوهایو به شواهدی دست یافتند که نشان می دهند احتمال تصمیم به جدایی زنان ناراضیِ شاغل بیش تر از زنان خانه دار است.
در پایان، اطلاعات گردآوری شده تصویری پیچیده را از ازدواج و ارتباطات داخل آن به دست می دهد که در آن به نظر می رسد زنان نقشی متناقض ایفا می کنند:آنها برای رسیدن به بخش کوچک ترِ مزایای ازدواج، تلاشِ بیش تر می کنند، که به این ترتیب می توان توضیح داد چرا زنان بیش تر از مردان مشتاق به ازدواج هستند؛ این در حالی است که همان ها هم بیش تر از مردان مشتاق به جدایی هستند.
