روزجهانی زنان و دختران در علم

جزئیات روز جهانی زنان و دختران در علم

نقش علم و تکنولوژی برای رفاه زندگی بشر بسیار حیاتی و در تمام جنبه های زندگی تجلی یافته است. نقش زنان را در کاربرد و پیشبرد علم و تکنولوژی در جهان نمی توان نادیده گرفت چرا که برخی زنان هم پای مردان در عرصه علم تلاش فراوان نموده و خوش درخشیده اند.

سازمان ملل به منظور ایجاد برابری جنسیتی در عرصه علم برای بانوان و حمایت از آنها روزی را به عنوان روز بین المللی زنان در عرصه علم نامگذاری نموده است و در این روز تلاش می کند زنان دانشمند را به عنوان یک الگو برای پسران و دختران جوان مطرح کند. با تبریک این روز به تمامی بانوان پرتلاش در عرصه علم، به معرفی چند بانوی موفق ایران و جهان در این بخش از نمناک می پردازیم.

تاریخ روز جهانی زنان و دختران در علم

در تاریخ ۲۲ دسامبر سال ۲۰۱۵ میلادی، مجمع عمومی سازمان ملل متحد برای گرامیداشت نقش مهم زنان و دختران در علم و فناوری ۱۱ فوریه را به عنوان “روز جهانی زنان و دختران در علم” انتخاب نمود.

هدف از انتخاب روزجهانی زنان و دختران در علم

دستیابی کامل و مساوی زنان و دختران به علم، مشارکت آنان در دانش و پژوهش، و دستیابی بیشتر به برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان و دختران از اهداف مجمع عمومی سازمان ملل متحد برای انتخاب روز جهانی زنان و دختران در علم می باشد.

یونسکو در پیام تبریک این روز نوشت:« برای یونسکو، برابری جنسیتی یک اولویت جهانی است و حمایت از دختران جوان، آموزش و ارتقا توانایی آنان در عملی ساختن ایده هایشان، اهرمی برای توسعه و صلح جهانی محسوب می شود».

این روز فرصتی برای بهبود دسترسی برابر زنان و دختران به علم با مردان است و یادآور می شود که زنان و دختران نقش مهمی در جوامع علمی و فناوری ایفا می کنند و باید مشارکت آن ها تقویت شود.

مشارکت زنان در کدام کشورها در عرصه علمی بیشتر است؟

عدم حضور زنان در زمینه های علمی یکی از نگرانی های اصلی کسانی است که برای برابری جنسیتی تلاش می کنند. بر اساس گزارش های منتشر شده از کمیسیون اروپا تنها ۴۱ درصد دانشمندان و مهندسان در اروپا زنان هستند.

لیتوانی، بلغارستان، لاتویا، پرتغال و دانمارک پنج کشوری هستند که زنان توانسته اند شکاف جنسیتی را در زمینه علوم و مهندسی پر کنند. لیتوانی (۵۷ درصد زنان) بلغارستان و لاتویا (۵۳ درصد زنان) پرتغال (۵۱ درصد زنان) و دانمارک (۵۰ درصد) برای حضور در فعالیت های علمی و مهندسی به زنان اختصاص داده اند. پایین ترین سهم حضور زنان در زمینه های علمی و مهندسی مربوط به کشورهای مجارستان و لوکزامبورگ هر دو با ۲۵ درصد، فنلاند با ۲۹ درصد و همچنین آلمان با ۳۳ درصد است.

معرفی چند بانوی دانشمند ایران و جهان

مریم میرزاخانی:

بانوی ایرانی که در سال ۲۰۱۴ به خاطر تحقیق در زمینه «دینامیک و هندسه سطوح ریمانی و فضاهای پیمانه ای آنها» به عنوان اولین زن برنده جایزه فیلدز انتخاب شد. اتحادیه بین المللی انجمن های ریاضی جهان برای بزرگداشت یاد میرزاخانی روز تولد او (۲۲ اردیبهشت) را به عنوان «روز جهانی زن در ریاضیات» نامگذاری کرده است.

پردیس ثابتی:

پردیس ثابتی سومین بانویی است که در سال های ۲۰۰۲ و ۲۰۰۶ به ترتیب دو دکترای مختلف را در رشته های ژنتیک و پزشکی از دانشگاه های معتبر آکسفورد و هاروارد با درجه ممتاز دریافت کرد. او به عنوان یکی از ۱۰۰ زن نابغه جهان انتخاب شده است.

انوشه انصاری:

انوشه انصاری بنیانگذار و مدیرعامل کمپانی Prodea Systems است. درکارنامه وی افتخارات و جوایزی نظیر کارآفرین برتر، تاجر موفق، جایزه نوآور سیمونز و جایزه ملی پیشگامان فضای ایالات متحده دیده می شود.

پریسا تبریز:

نام پریسا تبریز در فهرست ۳۰ چهره برجسته فناوری با کمتر از ۳۰ سال سن قرار دارد. او «شاهزاده امنیت» گوگل است و مدیریت بخشی را برعهده دارد که سیصد هکر چیره دست از سراسر دنیا را زیر یک چتر گردآورده است.

آلینوش طریان:

آلینوش طریان از پایه گذاران اخترفیزیک، نخستین رصدخانه فیزیک خورشیدی و نخستین تلسکوپ خورشیدی ایران است و به خاطر خدمات ارزنده اش به عنوان «مادر نجوم ایران» شناخته می شود.

فریناز کوشانفر:

فریناز کوشانفر به خاطر طراحی نوعی از میکروتراشه ها جایزه مخترع جوان سال دانشگاه MIT در ۲۰۰۸ را دریافت نمود.نشریه تکنولوژی ریویو هم او را به عنوان یکی از ۳۵ مخترع برتر جوان دنیا برگزیده است.

مونا جراحی:

پروفسور مونا جراحی یکی از تاثیرگذارترین دانشمندان و محققان ارشد دانشکده علوم کامپیوتر و آزمایشگاه الکترونیک تراهرتز دانشگاه میشیگان است.

آزاده تبازاده:

آزاده تبازاده کاشف ارتباط بین افزایش گاز دی اکسید کربن ناشی از محصولات مصرفی صنعتی و فرسایش لایه اوزون است. او در سال ۱۹۹۹ بالاترین نشان افتخار اعطا شده توسط دولت ایالات متحده به دانشمندان و مهندسان به نام «جایزه ریاست جمهوری» را دریافت کرد.

رکسانا ورزا:

رکسانا ورزا مدیر بزرگترین پردیس استارتاپی جهان به نام «استیشن اف»، عضو «شورای نوآوری اتحادیه اروپا» (EIC) و از اعضای هیئت مدیره قدیمی ترین خبرگزاری جهان به نام AFP است.

ماری کوری:

ماری کوری عنصر پلونیوم و رادیوم را کشف کرد و تلاش های او به خلق اشعه ایکس کمک کرد. او اولین بانویی بود که جایزه‏ی نوبل را از آن خود کرد و تنها زنی بود که این جایزه را در دو حوزه ی فیزیک و شیمی دریافت نمود.

روزالین فرانکلین:

یک کریستالوگراف و بیوفیزیست بود که به درک ساختار اتمی کمک کرد و مارپیچ دوگانه DNA را کشف نمود.

ریتا لوی مونتالچینی:

نورولوژیستی بود که به خاطر اکتشافاتش در فاکتور رشد عصبی (NGF)جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی را در سال ۱۹۸۶ دریافت کرد.

ماریا میچل:

اولین بانوی آمریکایی بود که منجم شد و در سال ۱۸۴۷ یک ستاره ی دنباله دار کشف کرد.

شیرلی جکسون:

اولین بانوی آفریقایی بود که در رشته ی فیزیک هسته ای در دانشگاه MIT به مدرک دکترا دست یافت و چندین دکترای افتخاری برای تحقیقاتش دریافت نمود.